botulisme

Botulisme: beschrijving

Botulisme is een levensbedreigende vergiftiging. Het wordt veroorzaakt door het zeer giftige botulinetoxine – een metaboliet van de bacterie Clostridium botulinum. De bacteriën vermenigvuldigen zich vooral in een eiwitrijke omgeving met uitsluiting van lucht, bijvoorbeeld in ingeblikt voedsel. De naam botulisme is afgeleid van het Latijnse woord voor worst, namelijk “botulus”. Informeel botulisme wordt ook vleesvergiftiging genoemd.

Botulinetoxine is een van de sterkste toxines die in de natuur worden gevonden en veroorzaakt ernstige zenuwaandoeningen die tot de dood kunnen leiden. De meeste mensen zijn er echter bekend mee onder de naam Botox uit de schoonheidsindustrie, waar de zenuwverlammende eigenschappen worden gebruikt om rimpels glad te strijken.

Clostridium botulinum-sporen komen onder meer voor op land- en zeebodems, vooral in gebieden in de Oostzee die besmet zijn met de ziekteverwekkers.

Hoofdbron: besmet voedsel

De meeste gevallen van botulisme zijn te wijten aan de consumptie van bedorven voedsel. Mensen worden besmet door onvoldoende gesteriliseerde en luchtdichte verpakte voedingsmiddelen zoals ingeblikt voedsel, metselaarpotten of luchtdicht verpakt gerookt vlees, worstjes en visgebaseerd voedsel.

Botulisme van wonden en kinderen

Zelden vermenigvuldigen de bacteriën zich in wonden (wondbotulisme) of in de darm van baby’s (babybotulisme), waarvan de darmflora niet volledig is ontwikkeld. In het laatste geval nemen de kinderen de bacteriën meestal met honing op. Daarom mogen kinderen jonger dan één jaar geen honing ontvangen.

Chronisch botulisme

Chronisch botulisme is de naam van een enigmatische, sluipende ziekte die vooral voorkomt in de veehouderij. De dieren lijden aan indigestie, verlamming en magerheid. Veel dieren sterven ook. Het vermoeden van veel boeren en dierenartsen: de dieren waren sluipend vergiftigd met botulinetoxine. Herkomst kan bijvoorbeeld zijn gistingsresiduen van biogasinstallaties die het diervoeder binnenkomen. De ziektekiemen kunnen zich dan vestigen in de dikke darm van herkauwers en zich vermenigvuldigen.

Zelfs de boeren zelf, sommige angst, kunnen ziek worden. Zuivelproducten van de zieke dieren kunnen ook een risico vormen. Het klinische beeld en de onderliggende hypothese zijn officieel erkend of wetenschappelijk bewezen.

Frequentie van botulisme

Botulisme is tegenwoordig relatief zeldzaam in Midden-Europa en de Verenigde Staten. Experts schatten dat er elk jaar minder dan tien gevallen van botulismevergiftiging in Duitsland zijn. Want vandaag zijn voornamelijk zelf ingeblikt voedsel. Het werkelijke aantal kan hoger zijn – hoewel botulisme te melden is, worden niet alle gevallen als zodanig herkend.

Botulisme: symptomen

De symptomen van een botulisme-infectie zijn zeer karakteristiek. De vergiftiging begint meestal met misselijkheid en braken, ook buikkrampen en diarree zijn mogelijk. Omdat het gif de functie van de zenuwcellen beschadigt, leidt het geleidelijk tot verlamming van het lichaam. Eerst en vooral worden de spieren in het hoofd en de nek (slik- en spraakstoornissen) aangetast.

Later kan de verlamming zich uitbreiden naar het hele lichaam, inclusief de ademhalingsspieren en extremiteiten (slappe verlamming van de armen en benen). Bovendien komen de volgende fenomenen voor bij botulisme:

• Dubbele afbeeldingen zien
• Ptosis (een of beide bovenste oogleden hangen naar beneden)
• brede pupillen evenals geen of verzwakte pupillenreflex
• droge mond
• eerste diarree, daarna aanhoudende constipatie

Botulisme: oorzaken en risicofactoren

De oorzaak van botulisme is het toxine Botulismustoxine, dat wordt geproduceerd door de bacterie Clostridium botulinum. Het gif remt de signaaloverdracht tussen zenuwen en spieren. Het resultaat is verlamming.

Een infectie bij mensen is bijna altijd te wijten aan voedselvergiftiging. In conserven van vlees of vis die onder onhygiënische omstandigheden worden geproduceerd, gedijt de botulism clostridia bijzonder goed. Maar zelfs in oliehoudende groenten kunnen de bacteriën zich vermenigvuldigen. Ze zijn extreem bestand tegen hitte, vorst en uitdroging.

Het botulisme-toxine zelf kan worden geïnactiveerd door 15 minuten koken op 100 ° C. Hittebestendig zijn echter de sporen van de bacteriën, die zich opnieuw vermenigvuldigen na het openen van het domein en in een later stadium ook weer gif kunnen vormen.

Zuigelingen kunnen besmet raken met botulisme door honing te eten. Het gif wordt geabsorbeerd door de darm en gaat door het bloed naar de zenuwcellen (botulisme bij kinderen).

Een botulisme-infectie van persoon tot persoon is niet mogelijk.

Botulisme: onderzoeken en diagnose

De diagnose botulisme is gebaseerd op de typische symptomen en de details van de patiënt of zijn familieleden. Het is belangrijk om te weten of ingeblikte, geconserveerde producten zijn geconsumeerd en of soortgelijke symptomen zijn opgetreden in de familie of in de directe omgeving.

Als botulisme wordt vermoed, zal de arts mogelijke resten, ontlasting, bloed en mogelijk maaginhoud (braaksel) op botulinetoxine (botulinetoxine) onderzoeken. Maar totdat het resultaat er is, gaan er een of twee dagen voorbij. Daarom start de arts bij voldoende vermoeden onmiddellijk met de behandeling – zelfs voordat het testresultaat beschikbaar is. Omdat maatregelen, zoals het toedienen van een antidotum, slechts zeer beperkte tijd helpen.

De transmissiestoornis van zenuwimpulsen veroorzaakt door het botulismegif kan worden bepaald met elektrofysiologische methoden.

Als er een vermoeden is van wondbotulisme, cultiveert de arts de ziekteverwekkers uit wondculturen (monstermateriaal uit de wond).

Botulisme: behandeling

Patiënten waarvan wordt vermoed dat ze botulisme hebben, hebben onmiddellijke medische zorg nodig. De therapie bestaat voornamelijk uit de toediening van een antidotum (antitoxine, botulisme antiserum). Het neutraliseert circulerend gif in het bloed, maar niet dat al gebonden aan zenuwstructuren.

Aangezien het grootste deel van het toxine ongeveer 24 uur na ontvangst van het botulinum-toxine wordt gebonden, moet het antitoxine zo vroeg mogelijk worden toegediend, anders is het niet effectief. Om ernstige allergische reacties op het antidotum te voorkomen, test de arts eerst het effect door een kleine injectie met antitoxine in de huid.

Als de voedselvergiftiging niet lang terug is, kan de arts proberen het botulismegif uit het maagdarmkanaal te verwijderen, zodat het niet door het lichaam wordt opgenomen. Dit is mogelijk door een maagspoeling, klysma’s en laxeermiddelen.

Als de ademhalingsspieren verlamd zijn door botulisme, moet de patiënt kunstmatig worden geventileerd.

Bij wondbotulisme wordt de wond chirurgisch gereinigd. Vervolgens krijgt de patiënt antibiotica om extra wondinfecties te voorkomen. Ze zijn echter niet effectief tegen botulisme.

Botulisme: preventie

Botulisme is meestal het gevolg van het eten van bedorven, vacuüm verpakt voedsel. Voedselbotulisme kan daarom worden voorkomen met de volgende maatregelen:

• Open of eet geen uitpuilende blikjes.
• Let op de vervaldatum.
• Als u vacuümverpakt voedsel onder 8 ° C bewaart, kunnen er geen bacteriën in vermenigvuldigen.
• Verwarm voedsel in geval van twijfel gedurende 15 minuten tot 100 ° C – warmte vernietigt het botulinum-gif.
• Geef geen honing aan kinderen jonger dan één jaar. Honing kan sporen van de bacterie Clostridium botulinum bevatten en dus de oorzaak zijn van botulisme (botulisme bij kinderen).

Botulisme: ziekteverloop en prognose

De incubatietijd in voedselbotulisme – dat wil zeggen de tijd tussen besmetting bij het verschijnen van de eerste symptomen – is meestal na inname van het gif tussen 12 en 36 uur. Hoe korter de incubatietijd, hoe ernstiger de vergiftiging – en bijgevolg is het sterftecijfer navenant hoger. In sommige gevallen wordt de incubatietijd verlengd tot maximaal acht dagen.

Bij wondbotulisme is de incubatietijd ongeveer tien dagen.

Botulisme bij kinderen kan ook dagen duren om de eerste tekenen van intoxicatie te ervaren: constipatie, spierzwakte, verlies van eetlust, braken en apathie. Dan verlamming van de schedelzenuwen (hangende oogleden, oogspierverlamming, dysfagie, verlamming van de gezichtsspieren) evenals een verlies van reflexen merkbaar.

Botulisme is een ernstige, levensbedreigende ziekte die kan leiden tot de dood door verlamming van de luchtwegen en hartstilstand. zal botulisme Bij een tijdige behandeling is de prognose echter relatief goed: bij intensieve zorgtherapie is het sterftecijfer voor voedselbotulisme minder dan tien procent – onbehandeld tot 70 procent.