Darmpoliepen zijn uitsteeksels van het darmslijmvlies. Ze kunnen ontstaan bij bepaalde ziekten of zelfs zonder duidelijke oorzaak. Bijna de helft van alle mensen ouder dan 70 jaar heeft dikke darmpoliepen. Meestal veroorzaken ze geen ongemak en worden ze alleen gedetecteerd tijdens de controle. Omdat ze kunnen degenereren tot darmkanker, moeten ze worden verwijderd. Lees hier alle belangrijke informatie over darmpoliepen.
Colon poliepen: beschrijving
Darmpoliepen zijn slijmvliesstructuren die uitsteken in de darmholte. Ze kunnen plat op de darmwand zitten, eraan worden bevestigd door een stijl of een “ruige” vorm aannemen. Poliepen komen veel voor in de dikke darm en het rectum (rectum). Ze kunnen uit verschillende weefsels bestaan, maar zijn meestal gevormd uit klierweefsel van het darmslijmvlies. In dit geval worden poliepen adenomen genoemd. Adenomen zijn goedaardige structuren, maar kunnen veranderen in kwaadaardig kankerachtig weefsel.
Na de leeftijd van 70 jaar heeft bijna de helft van alle mensen in Duitsland minstens één poliep in de darm. Men onderscheidt een enkele poliep van ziekten met verschillende dikke poliepen. In een zogenaamde polyposis zijn er meer dan 100 poliepen in de darm. Symptomen zijn meestal diarree en buikkrampen.
Darmpoliepen: symptomen
Aanvankelijk veroorzaken poliepen in de darm meestal geen symptomen. Maar soms kunnen poliepen bloeden. De getroffen persoon merkt dit vaak op door een roodachtige verkleurde ontlasting. Als het permanent uit de poliep bloedt, kunnen symptomen van bloedarmoede zoals duizeligheid en zwakte optreden. Sommige poliepen produceren slijm. De getroffenen hebben dan een slijmerige stoelgang. Door slijmproductie kunnen water, zouten (elektrolyten) en eiwitten verloren gaan. Diarree en buikkrampen zijn veel voorkomende symptomen. In sommige gevallen veroorzaken darmpoliepen echter ook blokkades.
Darmpoliepen: oorzaken en risicofactoren
Darmpoliepen komen veel vaker voor in de westerse wereld dan bijvoorbeeld in Aziatische landen. Daarom wordt aangenomen dat de westerse levensstijl de ontwikkeling van darmpoliepen bevordert. Dit omvat het zeer vette en suikerrijke voedsel, hoge alcoholconsumptie en nicotine. Gebrek aan lichaamsbeweging moet ook een rol spelen bij de ontwikkeling van darmpoliepen. Bovendien worden genetische factoren als van grote invloed beschouwd.
Het colon slijmvlies wordt regelmatig vernieuwd. Oude slijmvliescellen worden afgebroken en nieuwe cellen vermenigvuldigen zich. Ze vormen een nieuw slijmvlies. Bij de verspreiding kunnen kleine fouten (mutaties) in het genetische materiaal voorkomen. Bepaalde mutaties kunnen de groei-eigenschappen van mucosale cellen veranderen. Ze vermenigvuldigen bijvoorbeeld ongecontroleerd. Dit veroorzaakt darmpoliepen. Als darmpoliepen heel lang aanhouden, kan darmkanker ontstaan uit hun reeds beschadigde cellen. Daarom moeten darmpoliepen preventief worden verwijderd.
Darmpoliepen: genetische factoren
Soms kan de neiging om poliepen in de darm te vormen worden geërfd. In dit geval worden bepaalde genen met een defect doorgegeven aan de nakomelingen. Het groeit dan veel eerder in het leven poliepen. Het risico op darmkanker is verhoogd.
Darmpoliepen bij familiale adenomateuze polyposis (FAP)
In de zeldzame familiaire adenomateuze polyposis (FAP) groeien poliepen met slijmvliesklieren (adenomateuze darmpoliepen) door de darm. Het is een genmutatie die kan worden doorgegeven. De getroffenen zijn meestal nog in hun tienerjaren en hebben vaak geen klachten. Symptomen zoals buikpijn, diarree, gewichtsverlies, winderigheid of bloederig slijmerige stoelgang worden pas in de loop van de jaren duidelijk. Na een paar jaar ontwikkelt zich dikke darmkanker vaak uit de darmpoliepen. Bovendien treden bij deze ziekte onregelmatige tandstructuren, veranderingen in oculaire pigmentatie en af en toe poliepen in de maag en tumoren in botten op. Het risico op schildklierkanker is licht verhoogd. Mensen met familieleden met deze aandoening moeten hun darmen regelmatig laten controleren. Het is ook mogelijk om de familieleden te testen op de FAP-genmutatie.
MUTYH-geassocieerde polyposis (MAP)
Ook in MAP is een erfelijk genetisch defect de oorzaak van vroege en veel voorkomende dikke darmpoliepen. De ziekte is milder dan de FAP en de poliepen ontwikkelen zich later in het leven. Ouders kunnen het mutante gen dragen zonder ziek te zijn. Als vader en moeder telkens een gemuteerd gen doorgeven, bestaat het gevaar dat de nakomelingen ziek worden.
Cronkhite-Canada syndroom
Bij het syndroom van Cronkhite-Canada komen darmpoliepen voor in het maagdarmkanaal. Bovendien verschijnen er bruine vlekken op de huid. Vingernagels en teennagels kunnen hun structuur veranderen, de hoofdharen falen. Het syndroom treedt meestal op na de leeftijd van vijftig. Het probleem is ernstige diarree, die de elektrolyten en eiwitten uit het lichaam spoelt. In tegenstelling tot andere genetische poliepen is er hier geen hoger risico op colorectale kanker.
Birt-Hogg-Dube syndroom
Bij het Birt-Hogg-Dube-syndroom komen veel dikke darmpoliepen voor in de dikke darm, die zich vaak kunnen ontwikkelen tot darmkanker. Bovendien komen tumoren van de huid, nieren en longen voor.
Hamartomateuze polyposis-syndromen
Een hamartomateus syndroom kan worden geassocieerd met tumoren in bijna alle delen van het lichaam. Als darmpoliepen zich ontwikkelen als onderdeel van een dergelijk syndroom, is het risico op colorectale kanker verhoogd. Meestal komt de ziekte op jonge leeftijd voor. Het zogenaamde Peutz-Jeghers-syndroom wordt bijvoorbeeld gediagnosticeerd rond de leeftijd van 35, omdat de poliepen vaak leiden tot darmobstructie. De ziekte is geassocieerd met een hoog risico op pancreaskanker of eierstokkanker.
Colon poliepen: onderzoeken en diagnose
In het geval van ontlastingsklachten of in het kader van screening op colorectale kanker moet een arts voor gastro-enterologie worden geraadpleegd. In de meeste gevallen is het wenselijk om naar de arts te komen met een “lege maag”, omdat de buikorganen beter kunnen worden beoordeeld. De arts zal eerst enkele vragen stellen om aanwijzingen te krijgen over de darmgezondheid van zijn patiënt:
- Heeft u last van constipatie, diarree of onregelmatige stoelgang?
- Heb je gemerkt dat je ontlasting bloederig of slijmerig is?
- Zijn er darmziekten in uw familie?
- Ben je de afgelopen weken en maanden afgevallen?
Hierna volgt het lichamelijk onderzoek. Met de stethoscoop kan de arts darmgeluiden horen. Dan tast hij zijn maag voor mogelijke verharding. Met een echografie kunnen darmpoliepen in het rectum worden weergegeven.
Coloscopie (colonoscopie)
Aangezien men alleen een heel klein deel van de darm kan beoordelen met een echografie, wordt meestal een colonoscopie uitgevoerd. Op de dag vóór het onderzoek moet meestal een laxeermiddel worden ingenomen. Een flexibele buis met camera (colonoscoop) wordt in de darm ingebracht en naar voren gebracht. Als een poliep in de darm wordt ontdekt, kan deze direct worden verwijderd. Vervolgens wordt het weefsel in het laboratorium onderzocht.
abdominale MRI
Poliepen in de dunne darm kunnen soms worden gevisualiseerd in een zogenaamde magnetic resonance imaging (MRI). Een MRI maakt veel individuele doorsnede-afbeeldingen van de darm. Je moet ongeveer twintig minuten in een buis liggen. Met behulp van verschillende magnetische resonantie berekent een computer vervolgens de afbeeldingen van de darm.
Video capsule endoscopie
Bij endoscopie met videocapsules wordt een kleine capsule ingeslikt met een camera. Terwijl ze door het spijsverteringskanaal dwaalt, maakt ze foto’s van het darmslijmvlies. Als de capsule de hele darm is gepasseerd, wordt deze uitgescheiden met de ontlasting. Deze kunnen vervolgens op de computer worden geëvalueerd. Omdat deze studie erg tijdrovend en duur is, wordt deze niet op elke gewone dikke darmpoliepen uitgevoerd.
voorzorg
Omdat dikke darmpoliepen en darmkanker geen zeldzame ziekten zijn, wordt een colonoscopie aangeboden als voorzorgsmaatregel voor iedereen in Duitsland vanaf de leeftijd van vijftig en betaald door de zorgverzekeraars. Om de tien jaar moet de colonoscopie worden herhaald. In geval van klachten of een verhoogd risico op darmziekten wordt het vaker uitgevoerd.
Een zogenaamde hemoccult-test is ook een voorzorgsmaatregel. Dit wordt bepaald door middel van een teststrip, als er bloed in de ontlasting zit. De test wordt eenmaal per jaar herhaald als onderdeel van de screening op colorectale kanker.
Darmpoliepen: behandeling
Aangezien een darmpoliep kan overgaan in kanker, moet deze worden verwijderd zodra deze is ontdekt. Kleinere darmpoliepen kunnen worden verwijderd in een colonoscopie. Grotere poliepen moeten soms tijdens de operatie door de buikwand worden verwijderd. In zeldzame gevallen wordt een heel stuk darm verwijderd. Mensen met genetische polyposis die een hoog risico lopen op colorectale kanker verwijderen soms de dikke darm als voorzorgsmaatregel.
Darmpoliepen: ziekteverloop en prognose
Een poliep is eigenlijk een goedaardige darmtumor. Als het echter lang aanhoudt, kan het zich ontwikkelen tot darmkanker en gevaarlijk worden. Gemiddeld duurt het vijf tot tien jaar voordat adenoom zich ontwikkelt van een adenoom. Hoe groter de grootte van de poliepen, hoe groter het risico dat darmpoliepen kanker worden.
Na poliepverwijdering bestaat er een risico op bloeding van de ablatieplaats. Daarom moet u op de stoelgang letten en regelmatig hemoccult-tests uitvoeren. Soms moet u een dag in het ziekenhuis blijven nadat u bent verwijderd voor observatie. Na de behandeling wordt na een half jaar opnieuw een colonoscopie uitgevoerd en vervolgens om de 3 jaar.
Een westerse levensstijl met een vet- en suikerrijk dieet, alcohol en nicotine lijkt hier de oorzaak van te zijn poliepen begunstigen. Daarom moet een uitgebalanceerd dieet worden gerespecteerd en worden alcohol en nicotine slechts matig genoten.