De ziekte van Graves is de tweede belangrijke auto-immuun schildklieraandoening naast Hashimoto’s thyroiditis In beide gevallen veroorzaken specifieke antilichamen auto-immuun ontstekingsprocessen. Deze leiden in het geval van de ziekte van Graves tot een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie). Bovendien kan de ziekte van Graves de ogen, onderbenen, handen en voeten aantasten. Lees hier alle belangrijke informatie over de ziekte van Graves.
Ziekte van Graves: oorzaak
De ziekte van Graves ontmoet bij voorkeur vrouwen tussen de 20 en 50 jaar. De ziekte wordt ook aangeduid als de ziekte van Basedow, de ziekte van Graves, immunogene hyperthyreoïdie of de schildklierziekte van het type Graves.
Bij de ziekte van Graves produceert het lichaam bepaalde antilichamen (antilichamen) die de productie van schildklierhormoon verhogen – er ontstaat hyperthyreoïdie. Een groot deel van de patiënten ontwikkelt bovendien een ontstekingsziekte van de oogkassen (endocriene orbitopathie). Bovendien kan de ziekte van Graves ook het bindweefsel van onderbenen, handen en voeten beïnvloeden.
De ziekte van Graves komt vaak in de familie voor. In dergelijke families worden ook vaak gevallen van Hashimoto’s thyroiditis waargenomen, daarom worden bepaalde genetische veranderingen vermoed als oorzaak van de ontwikkeling van de ziekte. Of en wanneer de ziekte van Basedow uitbreekt, kan echter niet worden voorspeld. Soms volgt de uitbraak op een virale infectie of ernstige mentale stress. In andere gevallen lijden patiënten uit volledig welzijn aan de ziekte van Graves.
Zoals Hashimoto’s thyroiditis, bestaat de ziekte van Graves vaak naast andere auto-immuunziekten, zoals de ziekte van Addison (bijnier, bijnier), diabetes type 1 of glutenintolerantie (coeliakie, inheemse spruw).
Ziekte van Graves: symptomen
De drie leidende symptomen van de ziekte van Graves zijn:
- Uitbreiding van de schildklier (“struma”, struma)
- Opkomst van oogbollen (exophthalmos)
- Hartkloppingen (tachycardie)
Deze drie symptomen samen worden ook “Merseburger Trias” genoemd.
Naast de uitstekende oogbollen, kunnen er verdere veranderingen in het ooggebied zijn, zoals zwelling van de wimpers en conjunctivitis. Artsen spreken dan van endocriene orbitopathie. Zelfs droge ogen met fotofobie, verhoogde tranen, druk en / of gevoel van een vreemd lichaam zijn mogelijk. In ernstige gevallen kunnen ook achteruitgang van het gezichtsvermogen en dubbel zien optreden.
Andere symptomen van schildklierhyperfunctie bij de ziekte van Graves zijn onder meer gewichtsverlies, slaapstoornissen, overgevoeligheid, zweten, hoge bloeddruk, haarverlies, frequente stoelgang, menstruatiecyclus en vrouwelijke onvruchtbaarheid, spierzwakte, innerlijke rusteloosheid, prikkelbaarheid, angst en gebrek aan concentratie.
In zeldzame gevallen ontwikkelen patiënten met de ziekte van Graves zwelling in het onderbeengebied (pratibiaal myxoedeem), handen en voeten (acropachie).
Ziekte van Graves: diagnose
De arts voert eerst een gedetailleerd gesprek met de patiënt om de medische geschiedenis (anamnese) te verzamelen. Dit wordt gevolgd door een lichamelijk onderzoek met bloeddrukmeting en onderzoek van de ogen, onderbenen en handen.
Ook belangrijk voor de diagnose is een bloedtest: de bloedspiegels van de schildklierhormonen T3 en T4 evenals het hypofysehormoon TSH (stimuleert de hormoonproductie in de schildklier) worden gemeten. Bovendien wordt het bloedmonster onderzocht op antilichamen die typisch zijn voor de ziekte van Graves.
Als onderdeel van de diagnose van de ziekte van Graves, wordt de schildklier ook ultrasoon onderzocht.
Ziekte van Graves: therapie
Patiënten met de ziekte van Graves ontvangen aanvankelijk zogenaamde antithyroïde medicijnen gedurende ongeveer een jaar, dat wil zeggen geneesmiddelen die de hormoonproductie in de schildklier remmen (zoals thiamazol of carbimazol). In het begin worden bètablokkers toegevoegd om symptomen van hyperthyreoïdie (zoals hartkloppingen) te verlichten.
Bij ongeveer de helft van de patiënten geneest de ziekte na ongeveer een jaar thyreostatisch gebruik, zodat geen verdere medicatie nodig is.
Als aan de andere kant de schildklierhyperfunctie blijft bestaan na 1 tot 1,5 jaar gebruik van geneesmiddelen tegen schildklierkanker, of als deze na een eerste verbetering weer oplaait, moet de schildklierfunctie permanent worden uitgeschakeld. Dit gebeurt door middel van radioactief jodium of door chirurgische verwijdering van de schildklier (het hele orgaan of delen ervan). Patiënten moeten vervolgens het ontbrekende schildklierhormoon levenslang in tabletvorm nemen. Dit gaat echter gepaard met minder complicaties en bijwerkingen dan het geval zou zijn bij langdurig of permanent gebruik van geneesmiddelen tegen schildklierkanker.
Vóór de operatie moet de schildklierfunctie worden genormaliseerd door medicatie, anders kan er een thyreotoxische crisis (thyrotoxicose) optreden. Dit levensbedreigende klinische beeld kan onder andere leiden tot hoge koorts, hartkloppingen, braken en diarree, spierzwakte, rusteloosheid, slaperigheid van bewustzijn en duizeligheid, evenals coma en bloedsomloop, evenals disfunctie van de bijnieren.
Behandeling van oculaire symptomen
Bij de ziekte van Graves met endocriene orbitopathie kan cortison worden gegeven. Het helpt tegen het verschijnen van de oogbollen en de sterke wallen in de ogen. Selenium wordt vaak gegeven in milde tot matige gevallen. Droge ogen kunnen worden behandeld met hydraterende oogdruppels, zalven of gels.
Ziekte van Graves: prognose
Bij ongeveer 50 procent van de patiënten geneest de ziekte van Graves vanzelf. Niettemin is een tijdige behandeling met geneesmiddelen tegen schildklierkanker noodzakelijk. Zelfs na succesvolle therapie kan de ziekte weer oplaaien. De schildklierfunctie moet dan definitief worden uitgeschakeld.
Een gevreesde complicatie van hyperthyreoïdie als gevolg van Ziekte van Graves of een andere ziekte is de thyreotoxische crisis. De mortaliteit is hier 20 tot 30 procent.