arteriosclerose

Atherosclerose: beschrijving

Arteriosclerose, in de volksmond bekend als arteriosclerose, is een ziekte van de slagaders. Deze bloedvaten voeren zuurstofrijk bloed van het hart naar de organen, spieren en weefsels. Bij patiënten met arteriosclerose worden bloedvetten, bloedstolsels, bindweefsel of kalk afgezet in de vaatwanden. Deze afzettingen worden plaques genoemd.

In principe kan arteriosclerose zich in alle slagaders van het lichaam ontwikkelen, maar het wordt bij voorkeur geproduceerd in bepaalde vasculaire gebieden in de nek, de hersenen, het hart, het bekken of de epididymis. Vooral vaak getroffen zijn plaatsen waar de bloedstroom fysiek obstakels tegenkomt – bijvoorbeeld vertakking van vaten. Het resultaat: de bloedvaten worden smaller en verliezen hun elasticiteit.

Hierdoor kan het bloed niet langer ongehinderd stromen. In het ergste geval vormt zich een prop bloedplaatjes (trombus) op de platen. Dan dreigt een infarct. De vaatwand kan worden verzwakt door arteriosclerose, maar ook zodat deze uitzet en aneurysma ontstaat. Gevolgen van atherosclerose zijn de belangrijkste doodsoorzaak in de westerse geïndustrialiseerde landen.

Atherosclerose: symptomen

Arteriosclerose ontwikkelt zich langzaam – vaak verschijnen de symptomen pas na jaren tot decennia. Als de ziekte in de adolescentie begint, hebben 30- tot 40-jarigen al klachten. Vaak treden de symptomen van atherosclerose echter alleen op hogere leeftijd op. Hoe de ziekte zich manifesteert, hangt af van welke vaten in het lichaam worden beïnvloed.

Zijn dat coronaire Vernauwd spreekt men van de zogenaamde coronaire hartziekte. Symptomen worden veroorzaakt door de verminderde bloedtoevoer naar de hartspier. Patiënten voelen pijn op de borst of linkszijdige pijn op de borst (angina pectoris). Als een bloedstolsel een al vernauwd vat sluit, kan dit leiden tot een hartaanval.

Is de bloedstroom in de halsslagader en zijn takken verstoord of de halsslagader wordt geblokkeerd door een bloedstolsel, kan een beroerte het gevolg zijn. Het gaat om functionele aandoeningen van het zenuwstelsel zoals verlamming of spraakstoornissen.

ook Slagaders in het bekken en de benen kan worden vernauwd door arteriosclerose. De zogenaamde perifere arteriële occlusieve ziekte (PAOD) wordt veroorzaakt door stoornissen in de bloedsomloop in de dijen en kuiten. Al na korte loopafstanden treedt spierpijn op. Omdat patiënten frequente pauzes moeten nemen, spreekt men ook van de intermitterende gelijktijdige claudicatio (Claudicatio intermittens). Arteriële vernauwing in het bekken kan ook leiden tot impotentie bij mannen.

Arteriosclerose in de renale schepen veroorzaakt symptomen van verminderde nierfunctie en hoge bloeddruk. In het ergste geval gaat het om nierfalen.

Atherosclerose: oorzaken en risicofactoren

Hoe arteriosclerose precies ontstaat, is nog niet bekend. Onmiddellijke oorzaak is de schade aan de binnenwand van de vaatwand, die een vloeistofophoping in de vaatwand vormt. Dit bevordert een ophoping van vetten en kalkdeeltjes. Wat deze schade aan de slagaders veroorzaakt, is iets waarover de experts het niet eens zijn. Er zijn daarom verschillende theorieën voor het mechanisme van arteriosclerose-vorming.

Lipoproteïne-geïnduceerde atherosclerose-hypothese voor de ontwikkeling van arteriosclerose

Er zijn twee vormen van cholesterol: “goede cholesterol”, kortweg HDL, die vet uit het lichaam verwijdert en naar de lever brengt, waar het wordt afgebroken; en de “slechte cholesterol”, LDL. De laatste transporteert vet van de lever naar de lichaamscellen. Het vet kan vervolgens worden opgeslagen in de binnenwanden van de slagaders en daar een ontsteking veroorzaken. Dit veroorzaakt plaquevorming: witte bloedcellen migreren in de vaatwand en absorberen zoveel mogelijk LDL. De immuuncellen zwellen op tot zogenaamde schuimcellen, waardoor meer afweercellen op het plan ontstaan ​​en de pro-inflammatoire stoffen vrijkomen. Samen met bloedcellen en schuimcellen vormen ze een groeiende “vetstreep” in de arteriële wand – de basis voor arteriosclerotische plaques.

Reactie-op-letsel-hypothese over de ontwikkeling van arteriosclerose

De trigger voor arteriosclerose volgens deze hypothese is een mechanisch letsel aan de binnenste slagaderwandlaag. Het kan bijvoorbeeld ontstaan ​​door hypertensie. Het lichaam reageert op het letsel met gezwellen en de vorming van schuimcellen – kudde-vormige plaques ontstaan.

Infectiehypothese voor de ontwikkeling van arteriosclerose

Volgens dit verklarende model wordt de binnenwand van het vat beschadigd door gif van bepaalde bacteriën, virussen of immuunreacties.

Atherosclerose risicofactoren

Oudere mensen hebben meer kans op arteriosclerose. Voeding, lichamelijke inactiviteit, roken, metabole ziekten zoals diabetes en andere factoren bevorderen de ontwikkeling van ziekten bij alle leeftijdsgroepen. De belangrijkste risicofactoren:

• Vet en calorierijk voedsel leiden tot hoog LDL-cholesterol en obesitas – beide factoren verhogen het risico op arteriosclerose.
• Gebrek aan lichaamsbeweging kan de bloeddruk verhogen en het cholesterolmetabolisme verergeren.
• Hoog LDL-cholesterolgehalte bevordering van plaquevorming.
• Verhoogde bloeddruk beschadigt direct de binnenwanden van het vat.
• Stoffen af tabaksrook Het bevordert onder andere de vorming van zogenaamde onstabiele plaques. Dit zijn afzettingen in de slagaders die los kunnen breken.
• Diabetes mellitus (Diabetes) veroorzaakt permanent verhoogde bloedglucosewaarden om de bloedvaten (angiopathie) te beschadigen, vooral als de ziekte niet adequaat wordt behandeld.
• Chronisch nierfalen kan leiden tot een speciale vorm van arteriosclerose, mediasclerose genoemd. De spierlaag van de slagaders verkalkt zeer sterk.
• hyperthyreoïdie
• Jicht, een stofwisselingsziekte waarbij urinezuurkristallen in het lichaam worden afgezet
• Reumatoïde artritis (“reumatoïde artritis”)
• menopauze (vanwege oestrogeendeficiëntie) bij vrouwen
• Het mannelijk geslacht is ook een risicofactor. Ten minste pre-menopauzale vrouwen worden in zekere mate beschermd tegen arteriosclerose door de vrouwelijke geslachtshormonen, vooral oestrogeen.
• Genetische aanleg

Atherosclerose: onderzoeken en diagnose

Als onderdeel van een medisch onderzoek zal de arts u naar uw gewoonten vragen. Hij kan dus een individueel risicoprofiel maken. In het bijzonder zijn de vragen of u rookt, regelmatig en voldoende beweegt, hoe ze zichzelf voeden of als u reeds bestaande aandoeningen heeft die de voorkeur geven aan arteriosclerose.

Via een bloedtest kan de arts bepalen of verhoogde cholesterol- en bloedglucosewaarden aanwezig zijn. Bovendien bepaalt de arts in geval van vermoedelijke arteriosclerose uw bloeddruk, uw gewicht en mogelijk uw tailleomtrek.

De arts zoekt naar tekenen van complicaties en voert passende tests uit:

• De zogenaamde auscultatie, dat wil zeggen het luisteren met de stethoscoop, kan soms abnormale stroomgeluiden boven het hart, de aorta of de slagaders in de nek horen.
• Vasculaire vernauwingen of uitbreidingen van de halsslagader kunnen worden gedetecteerd met een Doppler-echografie van buitenaf. Het resultaat kan ook worden gebruikt om het risico op een beroerte te schatten.
• Als er coronaire hartziekte (CHZ) is, voert de arts een stress-ECG uit. Afzettingen in de binnenwanden van de kransslagaders kunnen door de arts worden gevisualiseerd met intracoronaire echografie (IVUS). Hij introduceert een kleine ultrasone sonde rechtstreeks in het te onderzoeken kransslagader.
• Als de arts een perifere arteriële ziekte (PAOD) vermoedt, meet hij de loopafstand, die de patiënt zonder pauze kan afleggen.
• Als kalkafscheiding wordt vermoed, wordt de nierfunctie gecontroleerd met bloed- en urinetests.
• Atherosclerose is ook de belangrijkste oorzaak van impotentie. Overeenkomstige informatie van de patiënt en een echografisch onderzoek kunnen informatie geven over of er een vernauwing van de bloedvaten van de penis is.

De mate van vasoconstrictie kan ook worden gedetecteerd met andere beeldvormingstechnieken. Röntgenonderzoek of magnetische resonantiebeeldvorming met contrastmiddelen visualiseren de bloedvaten.

Arteriosclerose: behandeling

Kortom, u kunt arteriosclerose behandelen met medicatie of met een operatie. Welke therapie geval per geval wordt gebruikt, hangt af van de mate van vasoconstrictie en de mogelijke complicaties.

Veranderingen in levensstijl en medicamenteuze behandeling

Iedereen die al atherosclerose of een verhoogd risico op de ziekte heeft, kan zijn ontwikkeling of progressie vertragen door zijn levensstijl te veranderen. In de vroege stadia kunnen de plaques in de vaten zelfs achteruitgaan. Besteed aandacht aan een gezond dieet en voldoende beweging. Voor sommige patiënten kan een cholesterolverlagend dieet nuttig zijn. Obesitas moet worden verminderd, onthouden van roken en blijvende, negatieve stress vermijden.

Specifieke ziekten die het risico op arteriosclerose verhogen, moeten worden behandeld. Deze omvatten bijvoorbeeld diabetes mellitus of chronisch nierfalen.

Antihypertensiva (ACE-remmers) en cholesterolverlagende medicijnen (CSE-remmers / statines, cholesterolabsorptieremmers) kunnen ook het risico op arteriosclerose verminderen. Sommige geneesmiddelen verlagen de ongunstige bloedlipideniveaus, zoals omega-3-zure ethylester, fibraten en nicotinezuur.

Voor de behandeling van geavanceerde arteriosclerose worden vaak dezelfde geneesmiddelen gebruikt als voor de behandeling van sommige hart- en vaatziekten. Deze bevatten actieve ingrediënten die de bloedstolling remmen en dus de vorming van een bloedstolsel (trombus) voorkomen. Voorbeelden: acetylsalicylzuur of clopidogrel.

Chirurgische behandeling

Levensbedreigende effecten van arteriosclerose, zoals gevorderde coronaire hartziekte (coronaire hartziekte) of dreigende occlusie van de beenslagaders, moeten chirurgisch worden behandeld. De keuze van de therapie hangt af van het type en de mate van verkalking.

• ballonuitzetting: Een kleine ballonkatheter wordt door de bloedbaan naar de vernauwde plaats gebracht en opgeblazen. Als gevolg hiervan zet het vat uit en kan het bloed weer vrij stromen. Als een nieuwe vasculaire occlusie dreigt, wordt een klein, zichzelf ontvouwend gaas (stent) in het vat ingebracht door middel van een katheter, om het open te houden.
• bypass: De chirurg creëert een “afleiding” die het bloed langs het vernauwde gebied voert. Hiervoor gebruikt hij ofwel een endogeen vat (meestal een aderstuk van het onderbeen) of een vaatprothese gemaakt van plastic. De bypass begint bij een vrij gedeelte van de slagader en stroomt uiteindelijk terug in het vat achter het vernauwde gebied.
• Chirurgie van een vernauwde halsslagader (halsslagaderstenose): Een vernauwde halsslagader omvat meestal een operatie. Vaak wordt de vernauwing uit de slagader geschraapt. Om dit te doen, maakt de arts een snee op de relevante locatie, bloot de slagader, knijpt het af en opent het.

Arteriosclerose: ziekteverloop en prognose

Het beloop en de prognose van arteriosclerose hangt af van verschillende factoren:

• de plaats van kritieke plaques en vaatveranderingen
• De mate van vasoconstrictie (stenose) en de lengte daarvan belemmeren de bloedstroom
• de gezondheid van de patiënt: mensen die ooit een hartaanval of beroerte hebben gehad, lopen een groter risico
• hoe goed de risicofactoren zijn uitgeschakeld (veranderingen in levensstijl, behandeling van het veroorzaken van metabole ziekten)

Hoe eerder u besluit uw levensstijl te veranderen, hoe beter de vooruitzichten. Omdat de arteriosclerose kan leiden tot ernstige gevolgen – zoals hart- en vaatziekten. Tweederde van de patiënten met deze ziekte sterft aan plotselinge hartdood of hartaanval.