Als iemand zijn vinger heeft ontwricht (ontwricht), was dit meestal een sportongeluk. Als het volleybal of handbal bijvoorbeeld met geweld de uitgestrekte vingers raakt, kan het hoofd van de ene falanx uit de kom van het volgende lid glijden. De twee gewrichtsoppervlakken hebben dan geen (dislocatie) of slechts gedeeltelijk (subluxatie) contact met elkaar. Meestal wordt het middelvingergewricht aangetast, in de meeste gevallen aan de middelvinger. Ontdek hoe u eerste hulp kunt verlenen bij vingerdislocatie en waarom een bezoek aan een arts een must is.
Snel overzicht
- Wat te doen met een ontwrichte vinger? Houd uw vingers kalm, koel tegen zwelling en pijn, breng de getroffen persoon naar de arts
- Wanneer naar de dokter? Om permanente bewegingsbeperkingen, chronische pijn en vervorming van de vinger te voorkomen, moet u altijd met een vingerdislocatie naar de arts gaan.
- Vingers ontwricht – risico’s: Letsels aan de pezen, ligamenten en botstructuren rond het aangetaste gewricht, bewegingsbeperkingen tot aan de verstijving van de vinger
Let op!
- Plaats nooit ijsblokjes of een coolpack rechtstreeks op de huid om af te koelen, maar altijd met minimaal één laag stof ertussen. Anders bedreigen lokale bevriezing.
- Probeer nooit uw vinger terug te trekken. Dit is een taak voor de dokter!
Vingers ontwricht: wat te doen?
Als iemand de vinger heeft ontwricht, kun je zien dat zelfs als een leek meestal op het eerste gezicht: de getroffen vinger zichtbaar scheef is en zijdelings verschoven ter hoogte van een gewricht. Hij heeft veel pijn, zwelt op en kan niet meer volledig bewegen. Als een eerste responder moet u als volgt reageren bij een dergelijke vingerdislocatie:
- Kalmeer de persoon in kwestie.
- Houd de ontwrichte vinger zo stabiel mogelijk. U kunt de betrokken persoon vragen om de gewonde hand gezond te houden. Als alternatief kunt u de arm met een driehoekige doek bevestigen. De gewonde hand rust in de “buik” van de gewikkelde doek.
- Afkoelen tegen de zwelling en pijn helpt: Leg ijs of een cool pack (cool pack) op de ontwrichte vinger.
- Breng de betrokkene naar de dokter!
Vingers ontwricht: wanneer naar de dokter?
In een vingerdislocatie (vingerdislocatie) zijn eigenlijk altijd omliggende structuren (zoals ligamenten, pezen, gewrichtscapsule, bot) beschadigd. Zonder deskundige behandeling kan de betrokkene blijvende problemen en beperkingen hebben (zie hieronder). Daarom: wie de vinger heeft ontwricht, moet altijd een arts raadplegen!
Vingers ontwricht: risico’s
Als een ontwrichte vinger niet goed wordt behandeld, blijvende schade zoals:
- Permanent beperkte flexibiliteit van de vinger tot volledige stijfheid van het gewricht
- permanente kromming (vervorming) van de getroffen vinger
- chronische pijn
- permanente, pijnloze zwelling
Als een ontwrichte vinger chirurgisch wordt behandeld, kan het ook gebeuren dat zijn mobiliteit achteraf enigszins beperkt blijft.
In een vinger kan dislocatie ook het bot breken dat het gewricht draagt. Artsen spreken dan van een ontwrichtingsfractuur of een fractuur.
Ontwrichte vingers: onderzoeken bij de arts
Allereerst zal de arts de betrokken persoon of de eerste responder vragen hoe de dislocatie van de vingers tot stand is gekomen. Dan zal hij zijn vinger onderzoeken. Hij controleert ook hoe flexibel en stabiel de vinger is.
Dan wordt de gewonde hand geröntgend. Dit stelt de arts in staat om te bepalen of het aangetaste vingergewricht volledig of slechts gedeeltelijk is ontwricht en of extra botten zijn gewond.
Soms vereist een vingerdislocatie ook een magnetische resonantietomografie (magnetic resonance imaging, MRI) of een computertomografie (CT). Dit kan ook weke delenbeschadigingen detecteren, zoals schade aan ligamenten en pezen.
Ontwrichte vingers: behandeling door de arts
Wie de vinger heeft ontwricht, lijdt meestal aan veel pijn. Daarom zal de arts de vinger verdoven of bevriezen voordat hij met de behandeling begint. Dan kan hij hem meestal handmatig opnieuw vastdraaien door aan de vinger te trekken (reductie).
Vervolgens controleert de arts vaak opnieuw met röntgenfoto’s of het gewricht zich weer in de juiste positie bevindt. Hij test ook hoe flexibel de vinger is en of pezen en ligamenten normaal werken.
Vervolgens wordt de verzonken vinger een tot drie weken geïmmobiliseerd in een spalk. Daarna moet de patiënt beginnen met oefeningen onder deskundige begeleiding (bijv. Fysiotherapeut). Dit voorkomt dat de vinger permanent stijf wordt.
Operatieve behandeling
Bij moeilijke vingerluxatie (bijvoorbeeld dislocatiefractuur) is een operatie nodig. Hetzelfde geldt als de handmatige Einrenken mislukt (bijvoorbeeld in gescheurde pezen).
Na de procedure moet de getroffen persoon een aantal weken een spalk dragen. Daarna is fysiotherapie aan te raden: bepaalde mobiliteitsoefeningen helpen om de vinger weer volledig beweegbaar te maken.
Vingerluxatie: preventie
In tegenstelling tot andere gewrichten, is het in het geval van vingergewrichten zeldzaam dat de omliggende structuren zodanig worden beschadigd dat het gewricht onstabiel wordt en herhaaldelijk uitspringt. Preventieve maatregelen zijn echter nuttig. Dit geldt ook voor mensen die nog nooit hun vingers hebben ontwricht, maar tot de risicogroep behoren. Dit omvat voornamelijk balspelers (zoals volleybal, handbal, basketbal): een bandverband op de vingers, dat vóór het spel wordt aangebracht, stabiliseert de gewrichten. Dan gebeurt het niet zo gemakkelijk dat men een vinger ontwricht wanneer de bal er tegenaan slaat.