Tandwortelontsteking wordt meestal veroorzaakt door cariësschade aan de tandwortel, vooral het wortelkanaal en de zenuwen die naar binnen lopen. In ernstige gevallen kan een tand sterven aan de ontsteking. De arts stelt de diagnose door de tand te onderzoeken en het typische röntgenbeeld te gebruiken. Lees alles over symptomen, diagnostiek en therapie van tandwortelontsteking.
Tandwortelontsteking: beschrijving
Tandwortelontsteking is een diepe ontsteking van de tand. De meest voorkomende oorzaak is tandbederf. De ontsteking dringt door de verschillende lagen van de tand naar de pulp en de worteltip (apicale parodontitis), die de tand in het kaakbot verankert. Ten eerste is de schade aan de pulp vaak omkeerbaar, maar niet in het verdere verloop. Het bedreigt zenuwbeschadiging en de dood van de tand, dus u moet vroeg contact opnemen met zijn tandarts.
Tandwortelontsteking: symptomen
Typische symptomen van tandwortelontsteking zijn pijn en druk rond de ontstoken tand. Deze symptomen moeten serieus worden genomen en snel naar uw tandarts worden gestuurd om ernstige tandbeschadiging te voorkomen.
Ten eerste verspreiden de bacteriën zich onopgemerkt op en in de tand. Wanneer de ontsteking het wortelgebied nadert, ontwikkelt zich vaak milde tot ernstige kiespijn. Ten eerste treedt de pijn alleen op bij provocatie, zoals bijten (bijtende pijn) of tikken op het ontstoken gebied (percussiepijn). Als de pulp ernstig wordt aangevallen (pulpitis), is er een kloppende, aanhoudende pijn. De tandwortelontstekingssymptomen kunnen ook uitstralen naar andere tanden en gelaatsgebieden.
Schade aan het tandvlees
Tandwortelontsteking beïnvloedt ook het tandvlees. Bij het tandenpoetsen kan het tandvlees gaan bloeden. Bovendien trekt het tandvlees zich terug en blijven de nek vrij. De parodontale zakken scheiden soms afscheidingen of pus uit. Dit resulteert in een gedeeltelijk onaangename slechte adem. Bovendien, helaas, het onderhoud van tanden onder het beschadigde tandvlees.
Plotseling stoppen van pijn is een gevaarlijk signaal
Als de symptomen van de tandwortelontsteking plotseling stoppen, is de tandzenuw meestal zo ernstig beschadigd dat de pijnperceptie wordt onderbroken – de tand is “dood”.
Met reeds geavanceerde zenuwbeschadiging, kan de wortelontsteking ook volledig pijnloos zijn. De tand kan dan afsterven, de ontsteking wordt chronisch en verspreidt zich ongehinderd (vorming van abces en fistels). Kin en wang zwellen op (“dikke wang”) en de pijn straalt uit naar andere delen van het hoofd. Een zwelling van het kaakbot is een teken van een geavanceerd ontstekingsproces.
Tandwortelontsteking: oorzaken en risicofactoren
In de meeste gevallen zijn veranderingen veroorzaakt door tandbederf de oorzaak van tandwortelontsteking. De menselijke mond biedt goede groeiomstandigheden voor meer dan 700 bacteriesoorten. Sommige van deze metaboliseren met name suikers. De resulterende afvalproducten tasten ook de tanden aan. Een onbehandeld tandbederf leidt tot permanente tandbeschadiging. Door de resulterende gaten kunnen de bacteriën ook doordringen in het inwendige van de tand en daar het immuunsysteem op het plan oproepen, ontstaat een ontsteking. Als de ontsteking zich uitbreidt naar het gebied rond de tandwortel, wordt dit ook periradiculaire parodontitis genoemd. De tandzenuw kan ook worden aangevallen en in het ergste geval afsterven. Bovendien kunnen cariës de wortelpunt beschadigen als de cariësbacterie de worteltip bereikt.
In zeer zeldzame gevallen kan een tandwortelziekte worden veroorzaakt door een verwonding die jaren geleden was. Een voorbeeld is een slag op het kaakbot, waardoor de tandzenuw langzaam sterft. Zelfs een val waarbij het harde tandweefsel afbreekt en de tandzenuw plotseling onbeschermd wordt blootgesteld, kan een tandwortelontsteking veroorzaken.
Andere triggers voor tandwortelontsteking kunnen verstandskiezen zijn, die schuin groeien en onder het botoppervlak compenseren en de tandwortels van de aangrenzende tanden irriteren.
risicofactoren
Ondervoeding en ook bepaalde ziekten (diabetes mellitus, tumorziekten enz.) Bevorderen de opkomst en de progressie van cariës. Een genetische vatbaarheid wordt ook besproken. Bekende wondgenezingsstoornissen, de nabijheid van aangrenzende tanden, wortelmisvormingen en ernstige loopbanen kunnen genezing bemoeilijken. Tekenen van een moeilijk verloop zijn acute tekenen van infectie en geavanceerde schade aan de tand.
Tandwortelontsteking: onderzoeken en diagnose
Ga minstens één keer per jaar, bij voorkeur om de zes maanden, naar de tandarts. Vervolgens wordt een beginnende cariës of een tandwortelontsteking vroegtijdig gedetecteerd en zo effectief mogelijk behandeld.
In het beste geval voorkomt vroege behandeling dat cariësbacteriën door het glazuur en dentine naar de zenuw van de tand gaan. Afgezien van de controles, moet u onmiddellijk contact opnemen met zijn tandarts in geval van klachten, zodat hij de pijnlijke tanden kan onderzoeken. Voor de arts is het belangrijk om eerst te horen:
- Wat heb je voor klachten?
- Hoe intens is de pijn?
- Hoe lang zijn de klachten?
- Zijn al bekende of behandelde tandziekten?
Onderzoek van de tand
Voor de tandarts is de beschrijving en lokalisatie een belangrijke indicatie van tandwortelontsteking. Bij het inspecteren en sonderen van de tanden, controleert hij de vitaliteit van de tand. Bovendien let de arts op verkleuring, scheuren en breuken op de tand. Bij het tikken op het ontstoken gebied is dit bijzonder gevoelig. Als de pijn blijvend is, is de tandpulp waarschijnlijk onomkeerbaar beschadigd. In het geval van pijn die alleen wordt veroorzaakt door tikken of bijten, is er de hoop dat de pulpale schade nog steeds kan teruggaan.
Test op gevoeligheid voor kou
Met een koude stimulus test de arts of de zenuw nog steeds reageert. Irritatie en ontsteking maken de zenuw gevoelig. Een koudegevoelige tand is een goed teken. Dan is dit nog steeds van vitaal belang. Als de zenuw echter al ernstig is beschadigd, reageert de koudeprikkel niet. Als koude stimulus kunnen onder andere koolzuursneeuw, dichloorfluormethan of ethyleenchloride worden gebruikt.
Als er enige onzekerheid bestaat over de status van de tanden, voert de arts een kleine proefboring uit (proefbewerking). Als de getroffen persoon geen pijn voelt tijdens het boren, is de tand waarschijnlijk dood.
Röntgenfoto
Met een röntgenfoto kunnen de botachtige structuren van de mondholte en de tanden in detail worden bekeken. Belangrijk voor de evaluatie van de tandwortelontsteking is de vergelijking met eerdere foto’s. Ook kunnen opnames in verschillende niveaus, een computertomografie (CT) of een 3D-volumetomografie (DVT) worden gemaakt.
Een kleine schaduw op de aangetaste tand in de röntgenfoto geeft een tandwortelontsteking aan. Typisch is de schaduw rond de wortel (periradiculaire radiolucentie) en een uitbreiding van de opening tussen de wortel en het tandcompartiment in het kaakbot (parodontale kloof).
Het kan nog steeds nodig zijn om een laboratoriumcontrole van de ontstekingsparameters of coagulatieparameters te hebben.
Tandwortelontsteking: behandeling
De behandeling van tandwortelontsteking is afhankelijk van het type en de ernst. Doelstellingen van de therapie zijn het verwijderen van de ontsteking en een bacteriebestendige wortelkanaalocclusie. De zorgverzekering dekt niet altijd de kosten van de behandeling. Informeer daarom vooraf over de voorwaarden en de kosten van de therapie.
Cariës verwijderen en reinigen
Eerst moet het oppervlak worden gladgemaakt en gereinigd in een tandwortelontsteking. Dit kan met verschillende technieken (echografie, curettes of scalers). Dit is om beton, plaques en wijnsteen te verwijderen. De mond wordt bovendien gespoeld met antibacteriële oplossingen. Dit is belangrijk om verspreiding van kiemen te voorkomen bij het openen van de tand.
wortelkanaalbehandeling
Vaak kan een wortelkanaalbehandeling een remedie zijn. Na het elimineren van cariës wordt de pulp geopend en (volledig) verwijderd. Vervolgens worden de ingangen van het wortelkanaal blootgesteld (voorbereid) en gespoeld om de tandwortelontsteking volledig te verwijderen. Het wortelkanaal wordt vervolgens voorbereid en mogelijk uitgebreid om een wortelvulling te introduceren. De dichte en volledige vulling is belangrijk om de tand te beschermen tegen binnendringende bacteriën. De wortel kan alleen worden gevuld als deze symptoomvrij, droog en reukloos is. Indien nodig wordt de definitieve vulling daarom in een tweede sessie geïntroduceerd. Ter controle worden tijdens de procedure röntgenfoto’s gemaakt.
Wurzelspitzenresektion
De zogenaamde wortelpuntresectie is een operatie waarbij de tandwortelpunt wordt ingekort. Deze procedure kan bijvoorbeeld nodig zijn voor een ontsteking van de punt van de tandwortel (apicale osteitis). Eerst worden het tandvlees en het periosteum gescheiden zodat het bot wordt blootgesteld. Vervolgens wordt het kaakbot uitgeboord (osteotomie). Door het botvenster wordt de worteltip ingekort, het wortelkanaal uitgezet en gevuld zoals bij een wortelkanaalbehandeling.
In ernstige gevallen moet de tand worden verwijderd. In het geval van recidiverende tandwortelontsteking, moet de bestaande wortelvulling worden vernieuwd en onderzocht. Als een operatie niet mogelijk is, moet ten minste een antibioticabehandeling worden gestart.
Waar moet na de behandeling rekening mee worden gehouden?
Zolang het effect van de plaatselijke verdoving stopt, mag men geen voedsel eten. Roken, koffie en zwarte thee moeten ongeveer 24 uur worden vermeden. Ook fysieke inspanning moet in het begin worden vermeden. Om zwelling en pijn te voorkomen, is het raadzaam om het behandelde gebied te koelen.
Vooral belangrijk is de naleving van een strikte mondhygiëne volgens de instructies van de behandelende tandarts. Als een hechting is gemaakt, kan deze na zeven tot tien dagen worden verwijderd.
Als u na de operatie bijzonder ernstige pijn, zwelling, koorts of andere tekenen van ontsteking ervaart, moet u onmiddellijk contact opnemen met de behandelend tandarts of een tandheelkundige spoedafdeling. Zeer belangrijk is de opvolging van een tandwortelinfectie door de behandelend tandarts.
complicaties
Zoals bij elke operatie kunnen wondgenezingsstoornissen of infecties optreden. Daarom moet voor elke ingreep op de tanden worden gecontroleerd of een antibioticabehandeling noodzakelijk is als profylaxe. Ook is verwonding van omliggende structuren, zoals zenuwen, of de tandstructuren zelf (bijvoorbeeld wortelbreuk) mogelijk.
Hoe kan ik tandwortelontsteking voorkomen?
De basis voor het voorkomen van tandschade is een goede mond- en tandhygiëne. Minstens twee keer per dag, bij voorkeur ’s morgens en’ s avonds, betekent dit: tandenpoetsen. U moet voldoende tijd en rust nemen en het advies van de tandarts in acht nemen. Vooral de rugtanden en de binnenste tandoppervlakken worden vaak weggelaten. De interdentale ruimtes worden ook minstens één keer per dag schoongemaakt met floss of interdentale borstels.
Tandwortelontsteking: ziekteverloop en prognose
Een vroege diagnose en behandeling van tandwortelontsteking is cruciaal voor het behoud van de tand. Zonder behandeling verloopt de tandwortelontsteking ongecontroleerd en kan deze zich meer en meer verspreiden. Dan dreigt het tandverlies. Parodontitis, inclusief wortelontsteking, is de belangrijkste reden voor tandverlies op volwassen leeftijd.
Na een behandeling Root ontsteking Vraag regelmatig om nazorg bij uw tandarts en zorg voor een goede mondhygiëne. Zo blijven je tanden gezond.