Vegetatieve dystonie

Vegetatieve dystonie: beschrijving

Een vegetatieve dystonie betekent letterlijk een “ontregelde spanning (dystonus) van het autonome zenuwstelsel”. Dit coördineert veel belangrijke lichaamsfuncties die opzettelijk nauwelijks of helemaal niet kunnen beïnvloeden – zoals de hartslag, ademhaling of spijsvertering. Dienovereenkomstig kunnen verschillende symptomen worden samengevat onder de overkoepelende term vegetatieve dystonie – van cardiovasculaire klachten en hoofdpijn tot trillende handen en diarree.

Hoewel de diagnose ‘vegetatieve dystonie’ een massaverschijnsel was in de jaren vijftig, is het sindsdien gedeeltelijk vervangen door verschillende synoniemen. Voorbeelden zijn neurovegetatieve stoornis, autonome neurose en autonome ontregeling. Over het algemeen spreken artsen, wanneer patiënten lijden aan symptomen waarvoor geen fysieke oorzaken kunnen worden gevonden, over somatoforme stoornissen of functionele syndromen. De vegetatieve dystonie moet echter niet worden verward met de dystonie; Dit is een verzamelnaam voor verschillende bewegingsstoornissen, zoals een kromme hoofdhouding of krampen in verschillende delen van het lichaam (bijvoorbeeld vingers, de kramp van de muzikanten).

Wat is het autonome zenuwstelsel?

De autonome dystonie betreft het autonome of ook autonoom zenuwstelsel, Dit systeem regelt alle automatische lichaamsfuncties: het regelt de bloeddruk, activeert de zweetklieren op warme dagen en vernauwt de pupillen in fel licht. Wanneer een persoon echter bewust besluit te bewegen of een perceptie te hebben, is dat zo somatisch zenuwstelsel actief. Meestal werken beide systemen nauw samen.

Het autonome zenuwstelsel is verdeeld in twee functionele antagonisten:

• het sympathische zenuwstelsel (sympathiek)
• het parasympathische zenuwstelsel (parasympathisch)

Terwijl het sympathische zenuwstelsel mensen strakker maakt, de hartslag en ademhaling versnelt en het hele lichaam in een vecht-of-vluchtreactie zet, is het parasympathische zenuwstelsel primair verantwoordelijk voor processen van ontspanning en regeneratie. Als de interactie tussen de sympathische en parasympathische zenuwen niet goed werkt, worden de symptomen soms geclassificeerd als vegetatieve dystonie.

De klachten zijn gebaseerd op of de spanning is verschoven ten gunste van het sympathische of het parasympathische: mensen met verhoogde sympathische activiteit (sympathicotonia) neigen dienovereenkomstig tot nervositeit, hartkloppingen, hoge bloeddruk en diarree. Als aan de andere kant het parasympathische zenuwstelsel dominant is (vagotonie), kan dit gepaard gaan met lage bloeddruk, koude handen en voeten, lusteloosheid en constipatie. De vegetatieve dystonie als diagnose is echter controversieel; Critici noemen het een “gênante diagnose” die wordt gesteld wanneer de arts niet langer weet wat hij moet doen.

Vegetatieve dystonie: symptomen

Een vegetatieve dystonie kan worden geassocieerd met zeer verschillende symptomen. De klachten zijn vaak moeilijk te classificeren.

Mogelijke symptomen van vegetatieve dystonie zijn:

• hoofdpijn
• duizeligheid
• diarree
• constipatie
• slaapstoornissen
• krampen
• toegenomen zweten
• verhoogde of verlaagde hartslag
• lichte trillen van de handen

In bredere zin omvat vegetatieve dystonie verschillende symptoomcomplexen. Ze komen vaak samen voor en worden soms behandeld als onafhankelijke ziekten van onbekende oorzaak. Een voorbeeld hiervan is dit hyperkinetisch hartsyndroom, wat wordt geassocieerd met frequente hartkloppingen en grote bloeddrukschommelingen. Van een prikkelbare darm Men spreekt van chronische indigestie, die vaak wordt geassocieerd met buikpijn en winderigheid. een overactieve blaas (Prikkelbare blaas) kan leiden tot constant urineren en frequent urineren. Symptoomcomplexen van dit type worden ook functionele syndromen genoemd. Ook chronische pijn van onduidelijke oorzaak behoort tot dit complex van onderwerpen, bijvoorbeeld fibromyalgie; Deze worden echter meestal niet geclassificeerd onder de term autonome dystonie.

Vegetatieve dystonie: oorzaken en risicofactoren

De vegetatieve dystonie heeft vaak geen duidelijke oorzaak. Niet zelden spelen verschillende fysieke, mentale en sociale omstandigheden een rol. Het is dus moeilijk om een ​​specifieke trigger voor de vegetatieve dystonie te vinden.

Als een puur fysieke oorzaak voor de respectieve symptomen kan worden uitgesloten na alle noodzakelijke medische onderzoeken, moet dit worden gedaan psychosomatische oorzaken overwegen. Lichaam en psyche staan ​​in constante interactie met elkaar. En dus is het niet ongewoon dat ernstige mentale stress ook wordt weerspiegeld in verschillende lichaamsfuncties. Deze omvatten bijvoorbeeld permanente stress, verdriet, zorgen en angsten. Een persoon die bijvoorbeeld een geliefde heeft verloren of zich erg ongelukkig voelt op het werk, kan langdurige lichamelijke symptomen ontwikkelen zoals hoofdpijn, slaapstoornissen of frequente trillingen. Deze symptomen kunnen door de arts mogelijk worden beschouwd als vegetatieve dystonie.

Maar dat betekent niet dat de klachten verwaand of “niet echt” zijn! De vegetatieve dystonie kan soms angstaanjagende symptomen (zoals tachycardie) met zich meebrengen en kan op de lange termijn een grote last zijn. Somatoforme stoornissen zijn daarom net zo ernstig als die met lichamelijke oorzaken. Beide vereisen een zorgvuldige diagnose.

Vegetatieve dystonie: onderzoeken en diagnose

De vegetatieve dystonie is geen diagnose in de zin van een specifieke ziekte, maar omvat een niet-karakteristieke aandoening, waarbij duidelijk verschillende functies van het autonome zenuwstelsel worden verstoord. Eerst vraagt ​​de arts naar de medische geschiedenis (medische geschiedenis). Dus vraagt ​​hij welke reeds bestaande aandoeningen bestaan, of de persoon medicatie neemt, sinds wanneer de symptomen bestaan, in welke situaties ze zich voordoen en of er andere verontrustende symptomen zijn. De respectieve levenssituatie en het alcohol- en drugsgebruik van de patiënt kunnen belangrijke informatie verschaffen.

Volg vervolgens verschillende onderzoeken om de fysieke oorzaken van het ongemak uit te schakelen en uit te sluiten:

• een lichamelijk onderzoek kan al informatie geven over sommige symptomen. Bij een patiënt met frequente gastro-intestinale problemen scant de arts bijvoorbeeld de buikwand. Als er klachten zijn in het hartgebied, luistert hij naar de hartgeluiden met een stethoscoop.
• een Puls- en bloeddrukmeting is met name informatief voor problemen met de bloedsomloop. De patiënt kan overdag controleren op schommelingen met een handmatige bloeddrukmeter.
• Met een bloedonderzoek Het is bijvoorbeeld mogelijk om te controleren of ontstekingsprocessen in het lichaam plaatsvinden, of er verschillende tekorten aan voedingsstoffen zijn, of dat er een teveel of gebrek aan specifieke hormonen is. Zo kunnen mogelijke fysieke oorzaken zoals schildklierdisfunctie of ijzertekort worden uitgesloten.
• Als een lichamelijke ziekte niet kan worden uitgesloten en de symptomen lang aanhouden, afhankelijk van de symptomen – speciale onderzoeken volgen. Voorbeelden zijn een elektrocardiogram (ECG), een onderzoek naar ontlasting of urine of beeldvormingsprocedures zoals echografie en röntgenonderzoek. Meestal probeert de arts echter onnodige en mogelijk stressvolle onderzoeken te vermijden.

Een vegetatieve dystonie is uiteindelijk diagnostisch niet betrouwbaar detecteerbaar, maar ook moeilijk te weerleggen. De artsen stellen meestal de diagnose als er geen fysieke oorzaken zijn.

Vegetatieve dystonie: behandeling

De beste manier om een ​​vegetatieve dystonie te behandelen, is afhankelijk van de bijbehorende trigger en ernst. Als de fysieke diagnose zonder resultaat blijft, adviseren artsen vaak om te wachten en het verloop van de symptomen te observeren – somatoforme stoornissen komen vaak na een tijdje vanzelf weer terug.

Als dit niet het geval is, raadt de arts er meestal een aan psychotherapie, Dit betekent niet dat hij de klachten van de patiënt niet serieus neemt. Vaak hebben fysieke symptomen hun wortels in de psyche. Het is daarom het beste om vegetatieve dystonie te behandelen met psychotherapeutische maatregelen. Ze beloven de grootste kans op klachten. Sommige psychotherapeuten zijn gespecialiseerd in somatoforme stoornissen of autonome dystonie. Met deze ondersteuning kan de betrokkene leren zijn klachten beter te classificeren en ermee om te gaan in het dagelijks leven – dit gebeurt bijvoorbeeld in de context van een cognitieve gedragstherapie.

Het is vooral nuttig om de oorzaken en gevoelens achter de symptomen op te lossen. Als stressvolle gevoelens zoals stress, zorgen of verdriet kunnen worden geëlimineerd of anders verwerkt, verbeteren de fysieke symptomen meestal op de lange termijn. Veel patiënten bevinden zich ook in een soort “vicieuze cirkel van vermijding”. Ze vermijden altijd situaties waarin hun symptomen toenemen. Uiteindelijk vergroten ze het lijden dat gepaard gaat met de vegetatieve dystonie. Een psychotherapeut kan dit gedrag helpen te doorbreken.

Lichamelijke activiteit heeft een positieve invloed op sommige somatoforme aandoeningen, zoals sporten of wandelen. Sommige mensen profiteren ook van ontspanningsoefeningen zoals progressieve spierontspanning, autogene training, tai chi of yoga.

Vegetatieve dystonie – medicijnen in therapie?

Deze maatregelen verminderen vaak de symptomen na verloop van tijd en helpen dus tegen de vegetatieve dystonie. Medicatie is in de meeste gevallen niet nodig, maar het kan worden gebruikt om de symptomen te behandelen als er veel leed is. Deze omvatten bijvoorbeeld pijnstillers, maar ook verschillende moderne antidepressiva. De arts bespreekt de procedure precies met zijn patiënt en past de medicatie individueel aan elk geval aan. In de regel wordt de vegetatieve dystonie niet permanent, maar slechts tijdelijk behandeld met medicatie.

Vegetatieve dystonie: beloop en prognose

Hoe de vegetatieve dystonie werkt, hangt af van verschillende omstandigheden. Over het algemeen is de prognose goed, Een vegetatieve dystonie beperkt de levensverwachting niet. In 50 tot 75 procent van de gevallen zijn somatoforme aandoeningen mild en verbeteren de symptomen na verloop van tijd. Bij patiënten met een zeer angstige en negatieve kijk op hun ongemak, ernstig vermijdingsgedrag en parallelle psychische aandoeningen (zoals depressie of angststoornissen), is de prognose slechter. Dit geldt ook voor sterke psychosociale lasten die niet kunnen worden opgelost. Het lijkt ook een negatief effect op de progressie te hebben als de persoon het beroep langer dan een maand verlaat of zich terugtrekt bij vrienden en familie.

Een “ernstige loop” vegetatieve dystonie betekent dat de symptomen na verloop van tijd ernstiger worden en aanhouden (chronisch). Dit betekent echter niet dat de symptomen voor altijd blijven bestaan, alleen omdat ze in het begin niet met succes kunnen worden behandeld. Er is altijd de mogelijkheid dat de vegetatieve dystonie achteruit ontwikkeld.