Somatoforme stoornis

Somatoforme stoornis: beschrijving

Een somatoforme stoornis is het resultaat van verschillende herhaalde fysieke symptomen die ondanks meerdere negatieve testresultaten aanhouden. De fysieke symptomen kunnen heel verschillend zijn en beïnvloeden elk deel van het lichaam of orgaan. De patiënten zijn meestal overtuigd van een lichamelijke ziekte en eisen altijd verder onderzoek en medische maatregelen. De mogelijkheid van een mentale oorzaak wordt door de patiënt vaak niet geaccepteerd, wat leidt tot frequente wisselingen van arts. In deze context worden termen als “doktershoppen” of een “patiëntencarrière” gebruikt, maar de ziektedruk van de patiënt is niet eerlijk. Vaak wordt de somatoforme stoornis geassocieerd met een andere psychiatrische ziekte zoals angst en depressie.

Somatoforme stoornissen

Er zijn verschillende somatoforme aandoeningen. Onder hen zijn:

Hypochondrische stoornis
Deze somatoforme stoornis treft mannen en vrouwen even vaak. Ze zijn objectief fysiek gezond, maar ze zijn ervan overtuigd dat ze aan een ernstige ziekte lijden. De patiënten maken zich intensief zorgen over hun klachten. Het belangrijkste kenmerk van de hypochondrische stoornis zijn niet de lichamelijke klachten, maar de bovengemiddelde mentale betrokkenheid ermee. Deze aanhoudende angst en het omgaan met het eigen lijden hebben invloed op het sociale en professionele leven van de getroffenen. De duur van deze somatoforme stoornis is ten minste zes maanden.

somatisatiestoornis
Vrouwen worden vaker getroffen. Kenmerken zijn verschillend, over ten minste twee jaar bestaande klachten zonder adequate fysieke verklaring. Deze somatoforme stoornis vertoont verschillende symptomen uit ten minste twee symptoomgroepen, zoals frequente vermoeidheid, verlies van eetlust, hart-, maag- of blaasklachten. Somatisatiestoornissen omvatten aanhoudende somatoforme stoornis, somatoforme autonome disfunctie en ongedifferentieerde somatisatiestoornis. Een aanhoudende somatoforme stoornis is aanwezig als de symptomen ten minste zes maanden (de meeste dagen) aanhouden.

Een somatoforme autonome disfunctie treedt op wanneer een orgaan wordt aangetast dat zijn bevelen ontvangt van het autonome (autonome) zenuwstelsel. Het cardio-pulmonale systeem en het spijsverteringskanaal komen vooral veel voor. Somatoforme autonome disfunctie wordt meestal gediagnosticeerd. 25 procent van de Duitse burgers wordt één keer in hun leven getroffen. Er is geen verschil tussen mannen en vrouwen voor deze somatoforme stoornis. Hoewel de lichamelijke klachten in tal van en aanhoudende vormen aanhouden, maar niet aan de typische klinische criteria voor een somatisatiestoornis (zie hierboven) is voldaan, is er een ongedifferentieerde somatisatiestoornis.

Somatoform pijnstoornis
Deze somatoforme aandoening wordt gekenmerkt door chronische, ernstige pijn zonder adequate fysieke verklaring gedurende een periode van ten minste zes maanden. Pijnlocatie en karakter veranderen regelmatig en zonder een regelmatig patroon. Het dagelijkse leven van de patiënten wordt volledig gedomineerd door de pijn. De getroffenen ontkennen echter dat de symptomen ook emotionele oorzaken kunnen hebben. De diagnose “somatoforme stoornis” patiënten willen niet toegeven. Mannen en vrouwen worden evenzeer getroffen, met een familiale accumulatie van deze somatoforme stoornis.

Somatoforme stoornis: symptomen

Het belangrijkste kenmerk van de somatoforme stoornis zijn fysieke symptomen die de patiënt niet opzettelijk controleert of doet alsof, maar waarvoor geen medische, fysieke verklaring bestaat. De somatoforme stoornis kan in alle orgaansystemen voorkomen en vertoont verschillende symptomen. De meest voorkomende symptomen van de somatoforme stoornis zijn:

• Symptomen in het cardiovasculaire systeem: Pijn op de borst, druk, hartpiercing of hart struikelen

• Symptomen van het maagdarmkanaal: Buikpijn, spijsverteringsproblemen met constipatie en / of diarree, misselijkheid, een vol gevoel

• Symptomen in het urogenitale gebied: Pijnlijke plassen, frequent plassen, bekkenpijn

• Symptomen op het gebied van ademhaling: Gevoel van kortademigheid, kortademigheid

• Symptomen op het gebied van spieren en gewrichten: Rugpijn, pijn in armen en benen

Somatoforme stoornis: oorzaken en risicofactoren

De oorzaken van de somatoforme stoornis zijn complex, experts vermoeden de interactie van verschillende factoren. Er zijn verschillende benaderingen die de somatoforme stoornis in zijn ontwikkeling verklaren.

de psychoanalytisch model gaat ervan uit dat innerlijke psychologische conflicten worden uitgevoerd op het ‘stadium van het lichaam’ en zich dus extern uiten in de vorm van lichamelijke klachten en organisch lijden. Vaak manifesteert de somatoforme stoornis zich als een gegeneraliseerde angst die niet kan worden toegeschreven aan een specifieke oorzaak door de patiënt. De innerlijke spanning wordt verplaatst door de behandeling van extern ongemak en wordt ervaren als verlichting.

de leertheorie verklarende aanpak veronderstelt een aangeleerd, terugkerend en dus toenemend gedragspatroon voor de somatoforme stoornis. Het resultaat is een vicieuze cirkel die de patiënt nauwelijks alleen kan doorbreken. Als de patiënt bijvoorbeeld bang is dat zijn hart onregelmatig klopt, begint hij de pols te voelen en zijn aandacht te richten op de fysieke symptomen. De ademhaling en de polsslag kunnen dan echt veranderen, waardoor de patiënt zich opnieuw bevestigd in zijn angst voelt en de somatoforme stoornis verder stolt.

verscheidene neurobiologische modellen worden momenteel besproken. Omdat de ene of de andere somatoforme stoornis in toenemende mate invloed heeft op eerstegraads familieleden, kan enige erfelijkheid niet worden uitgesloten. Het is echter nog niet duidelijk aangetoond dat bij patiënten met een somatoforme stoornis het immuunsysteem en het zenuwstelsel en hun hormonen sterker reageren in stressvolle situaties dan gezonde personen.

Risicofactoren voor de somatoforme stoornis zijn emotionele stresssituaties, onbewuste conflicten en innerlijke mentale stressprocessen zoals woede, woede, wanhoop, traumatische ervaringen of ontevredenheid met zichzelf. Bepaalde persoonlijkheidstypen zijn ook gevoeliger voor somatoforme stoornis dan andere. De angstig-zelf-onzekere persoonlijkheidsstructuur lijdt vaak aan een gevoel van hulpeloosheid en waardeloosheid en wordt daarom ook bedreigd voor de somatoforme stoornis. Hij krijgt daarbij de aandacht van de medemens en er wordt een kader gecreëerd waarin de patiënt zwakte kan toegeven.

Personen die moeite hebben met het uiten van hun emoties lopen ook een hoger risico om de somatoforme stoornis te ondergaan. Een permanente extra last in het dagelijks leven of het gevoel te worden overbelast maken het ook kwetsbaarder. Een voorbijgaand hoog niveau van spanning in stressvolle levens verlicht vaak de somatoforme stoornis en de symptomen, en daaropvolgende ontspanning maakt de somatoforme stoornis vaak meer uitgesproken. Waarom precies welk orgaan wordt beïnvloed door de somatoforme stoornis is bij elk mens anders. De culturele achtergrond, eerdere ziekten en de identificatie met ziektesymptomen spelen hierbij een rol.

Somatoforme stoornis: onderzoeken en diagnose

Het is niet altijd eenvoudig om de somatoforme stoornis te onderscheiden van andere lichamelijke ziekten. Het is heel belangrijk om andere fysieke oorzaken uit te sluiten voordat de somatoforme stoornis als werkdiagnose wordt gebruikt. Afhankelijk van de aandoening omvat dit bloedonderzoek, ECG, röntgenfoto’s en andere diagnostische tests. De somatoforme stoornis is echter niet alleen een diagnose van uitsluiting. Bepalend voor de diagnose somatoforme stoornis is het optreden van veel verschillende fysieke symptomen die meestal niet beperkt zijn tot een orgaansysteem en waarvoor geen medische voorlichting bestaat. De somatoforme stoornis kan ook worden geïdentificeerd door de aanwezigheid van symptomen gedurende een langere periode. De somatoforme stoornis komt vooral veel voor bij huisartsen.

Somatoforme stoornis: behandeling

Er is geen enkele therapie voor elke afzonderlijke somatoforme stoornis. Therapie- en behandelplannen variëren. Psychiatrische en lichamelijke aandoeningen geassocieerd met de somatoforme stoornis moeten gelijktijdig worden behandeld. Omdat hun verlichting ook de somatoforme stoornis kan verbeteren. Een versterkte arts-patiëntrelatie wordt als bijzonder belangrijk beschouwd bij de behandeling, omdat patiënten vaak het vertrouwen in artsen hebben verloren.

Somatoforme stoornis: therapie-vereisten

De fysieke symptomen moeten door de behandelend therapeut serieus worden genomen en de mogelijkheid van psychologische oorzaken moet openlijk worden aangepakt. Een verklaring van de mogelijke mentale processen achter de ziekte (psycho-educatie) wordt beschouwd als de basis voor een succesvolle behandeling van een somatoforme stoornis. Alleen dan kan het therapeutische werk vruchten afwerpen.

Bovenal zijn de belangrijkste doelen van de therapie om te voorkomen dat de patiënt zichzelf chronisch ziek ervaart en dat de somatoforme stoornis zijn leven domineert. De psychosociale stress moet permanent worden verminderd. De vele onderzoeken en behandelingspogingen zijn extreem duur, daarom moet onnodige diagnostiek worden voorkomen. Ontspanningstechnieken zoals progressieve spierontspanning volgens Jacobson hebben vaak een positief, ondersteunend effect, omdat de somatoforme stoornis vaak wordt geassocieerd met stress en overwerk.

Hypochondrische stoornis – therapie: Tot nu toe is er geen enkele medicamenteuze therapie voor deze somatoforme stoornis. Therapieregelingen variëren individueel, afhankelijk van de ernst van de symptomen. Wanneer psychische comorbiditeiten optreden, worden anxiolytica en antidepressiva gebruikt. Psychotherapie moet vroeg worden gestart om de ontwikkeling van een chronisch beloop tegen te gaan. Het probeert de patiënt een gevoel van zekerheid te geven dat hij niet lijdt aan een ernstige ziekte, maar toch serieus wordt genomen voor de somatoforme stoornis.

Wanneer er vertrouwen is ontstaan ​​tussen de therapeut en de patiënt, wordt geprobeerd de houding van de patiënt ten opzichte van zijn of haar lichaamsperceptie te veranderen. Het doel is om de problemen en stressfactoren van de patiënt te identificeren om eraan te werken en de somatoforme stoornis te beheersen.

Somatisatiestoornis – therapie: Voor de somatisatiestoornis is ook geen uniforme medicamenteuze therapie bekend, maar antidepressiva worden vaak met succes gebruikt. De richtlijnen voor deze somatoforme stoornis geven aan dat bijkomende ziekten altijd gelijktijdig moeten worden behandeld, omdat hun verlichting kan leiden tot een verbetering van de somatisatiestoornis. Een psychotherapeutische behandeling wordt ook aanbevolen, zodat de patiënt erin slaagt om afstand te nemen van de veronderstelde symptomen en afstand te nemen van het lijden. Dit zou het omgaan met het dagelijks leven en het omgaan met eigen problemen moeten vergemakkelijken. Ontspanning procedures zijn nuttig voor het permanent overwinnen van de somatoforme stoornis.

Somatoform pijnstoornis – Therapie: Voordat met de therapie wordt begonnen, moeten organische oorzaken worden uitgesloten. Medisch gezien wordt de somatoforme pijnstoornis behandeld met pijnstillers of antidepressiva. Psychotherapeutisch zijn er zogenaamde multimodale therapieprogramma’s die poliklinisch worden uitgevoerd om deze somatoforme aandoening te genezen. De patiënt wordt de expert van zijn eigen pijn. De patiënt leert basiskennis over de ontwikkeling van pijn, de verwerking en de triggervoorwaarden. Hij wordt gevraagd om zichzelf en zijn somatoforme stoornis zorgvuldig te observeren en een pijndagboek en een pijnschaal bij te houden. Het helpt om het verloop en de triggerende factoren beter te beoordelen. Het doel van multimodale therapie is om de perceptie van pijn van de patiënt te veranderen, gezond patiëntgedrag te bevorderen en de somatoforme stoornis te genezen.

Somatoforme stoornis: ziekteverloop en prognose

Als de somatoforme stoornis onbehandeld blijft, kunnen buitensporige diagnostische maatregelen worden genomen, die de patiënt eerder beschadigen. Als psychotherapie op tijd wordt gestart, is de prognose voor de somatoforme stoornis goed. Er is grote belangstelling van de kant van de gezondheidszorg voor het onderzoeken van de somatoforme stoornis. De wetenschappers staan ​​echter voor een grote taak, sinds de somatoforme stoornis vertegenwoordigt een complex klinisch beeld.