Astma (bronchiale astma, bronchiale astma) is een chronische ziekte van de longen. Astmapatiënten hebben last van epilepsie-gerelateerde kortademigheid en hoesten. Men maakt onderscheid tussen allergische en niet-allergische astma. Met verschillende medicijnen en een aangepaste levensstijl kunnen de symptomen worden verlicht. Onder bepaalde omstandigheden is astma zelfs te genezen. Lees alles over de ziekte, hoe het is ontstaan en hoe het te behandelen.
Astma: kort overzicht
- beschrijving: chronische ontsteking van de bronchiën, nauwe luchtwegen, treedt op bij spurten
- Frequente triggersallergische astma: pollen, stof, voedsel; niet-allergische astma: inspanning, koude, tabaksrook, stress, medicijnen
- Typische symptomenHoest, kortademigheid, kortademigheid, beklemming op de borst, ademhalingsgeluiden, vervelende uitademing, acute astma-aanval
- behandeling: Medicijnen (glucocorticoïden, betasympathomimetica), spoedbehandeling voor astma-aanval, allergenen vermijden, levensstijl aanpassen
- Specifieke diagnose: Longfunctietest, longfoto, bloedtest
Wat is astma?
Bij astmapatiënten zijn de bronchiën overgevoelig vanwege chronische ontsteking. Het slijmvlies langs de binnenkant van de bronchiën zwelt op en produceert een taai slijm. De binnendiameter van de bronchiën wordt smaller en het is moeilijker voor de patiënt om in te ademen en uit te ademen. Dienovereenkomstig ademt het sneller – dus de ademhalingssnelheid neemt toe.
In het bijzonder werkt het uitademen slechter. Dit is gedeeltelijk te horen in fluitende of zoemende ademgeluiden. In ernstige gevallen laat elke ademhaling wat lucht in de longen achter, wat hyperinflatie wordt genoemd. De zuurstofuitwisseling werkt dan slechts beperkt. Het kan leiden tot een zuurstoftekort in het bloed.
Astma komt voor bij uitbarstingen. Dit betekent dat tussendoor de symptomen verbeteren of volledig verdwijnen.
De bronchiën zijn een breed vertakt buizensysteem, dat de lucht van de luchtpijp naar de kleine longblaasjes leidt. Hier komt zuurstof in het bloed en wordt koolstofdioxide afgevoerd.
Astma: oorzaken en triggers
Afhankelijk van de trigger wordt onderscheid gemaakt tussen allergische en niet-allergische astma. Als de ademhalingsziekte het gevolg is van een allergie, veroorzaken bepaalde allergenen een astma-binge, zoals pollen, huisstof of schimmels. Vaak komt de ziekte dan samen met andere allergieën voor en begint meestal in de kindertijd. Niet-allergische astma ontwikkelt zich daarentegen meestal alleen in de loop van het leven. Er zijn ook gemengde vormen van beide soorten ziekten.
Veel voorkomende triggers voor allergisch astma
De symptomen treden vooral op wanneer de patiënten werden blootgesteld aan bepaalde allergenen. Typische triggers voor allergische astma zijn:
- stuifmeel
- Stof (huisstofmijt)
- dierlijk haar
- mallen
- eten
- drugs
Veel voorkomende triggers voor niet-allergische astma
Bij niet-allergische astma wordt de astma-bult veroorzaakt door niet-specifieke stimuli. Deze omvatten:
- Lichamelijke inspanning (inspanningsastma)
- koude
- tabaksrook
- parfum
- Luchtverontreinigende stoffen (ozon, stikstofdioxide en andere)
- spanning
- Metalen dampen of halogenen (vooral op het werk)
- Geneesmiddelen zoals acetylsalicylzuur
- infecties van de luchtwegen
Astma: risicofactoren
Precies hoe astma zich ontwikkelt is nog niet definitief opgehelderd. Er wordt aangenomen dat omgevingsfactoren en genetische invloeden een rol spelen. Iedereen die al een allergische aandoening heeft, zoals hooikoorts of atopische dermatitis, of familieleden met astma of allergieën, heeft meer kans om astma te ontwikkelen. Er is ook een verhoogd risico op astma als de ouders roken tijdens de zwangerschap. Lange borstvoeding in de kindertijd vermindert het risico op pediatrische astma in verschillende onderzoeken.
Astma: symptomen
Typische astmasymptomen zijn nachtelijke hoest en kortademigheid. Dergelijke symptomen kunnen aanhouden, terwijl anderen astmasymptomen plotseling gebruiken en toenemen tot een astma-aanval.
Lees hier welke symptomen astma veroorzaken en hoe u een acute astma-aanval kunt aankondigen: astmasymptomen
Astma: behandeling
De astma-therapie is onderverdeeld in basistherapie, epilepsie en preventie. Dienovereenkomstig zijn de behandelingsmethoden divers.
Astma-therapie: medicijnen
De medicijnen die worden gebruikt in de basistherapie van astma, de symptomen verdwijnen en voorkomen dat de ziekte vordert. Afhankelijk van de ernst van het astma Glucocorticoïden (Cortison) of / en langwerkend bètasympathicomimetica toegediend. Het medicijn wordt meestal geïnhaleerd via een inhalator, omdat ze dan het meest specifiek handelen. In ernstige gevallen worden glucocorticoïden ook in tabletvorm toegediend.
Glucocorticoïden remmen de ontstekingsreactie in de bronchiën, terwijl bèta-sympathicomimetica de bronchiale spieren ontspannen en zo de luchtwegen uitbreiden. Ze omvatten medicijnen zoals formoterol of salmeterol.
Andere medicijnen zoals monteluklast of omalizumab kunnen ook worden gebruikt bij de behandeling van astma. De patiënt moet ten minste drie maanden symptoomvrij zijn voordat de dosis wordt verlaagd of de medicatie volledig wordt stopgezet. U moet dit bespreken met een verandering van therapie.
Toepassing inhalator
Astma-medicijnen worden meestal ingeademd met behulp van een speciale inhalator. In dit geval is een juiste toepassing belangrijk omdat de behandeling anders niet goed werkt. Elke inhalator moet een beetje anders worden gebruikt. Laat uw arts precies uitleggen hoe het apparaat moet worden gebruikt.
Vaak gebruikt men een zogenaamde Turbuhaler. Hier passeert het medicijn een roterend mechanisme op een zeef in het apparaat en wordt het van daaruit ingeademd. Als u de Turbohaler gebruikt volgens de onderstaande stapsgewijze instructies, moet u deze correct gebruiken:
1. Bereid inhalatie voor: Schroef de beschermkap los. Houd de Turbuhaler OMHOOG, anders zijn onjuiste doseringen mogelijk en draai de doseerring eenmaal heen en weer. Als u een klik hoort, heeft de vulling correct gewerkt.
2. uitademen: Voordat u de inhalator naar de mond brengt, moet u UITADEMEND uitademen en de ademhaling STOPPEN. Pas op dat u niet door het apparaat uitademt.
3. inhaleren: Wikkel het mondstuk van de Turbuhaler stevig om uw lippen. Nu SNEL EN DIEP INADEMEN. Dit proces geeft de medicijnwolk vrij. Ze smaken en voelen niets, omdat de Turbuhaler zeer kleine hoeveelheden voldoende zijn voor het effect. Adem bewust door de Turbuhaler en niet door de neus.
4. Houd je adem even vast: Houd de ATEM vijf tot tien seconden vast om het medicijn diep in de longen te laten zinken. Zet de Turbuhaler weer neer. Met gesloten mond over de neus LANGZAAM BUITENKANT. Adem niet door het apparaat!
5. Schroef de beschermkap weer op de Turbuhaler. Zorg ervoor dat je elke slag afzonderlijk inhaleert. Houd een paar minuten tussen de slagen.
6. Spoel de mond met water na elk gebruik. Reinig het mondstuk van de inhalator alleen met een droge doek, nooit met water.
7. Let op de niveau-indicator van de Turbuhaler. Als deze is ingesteld op “0”, is de container leeg, zelfs als u geluiden hoort tijdens het schudden. Deze zijn alleen gebaseerd op het droogmiddel en niet op het actieve ingrediënt.
Astma-therapie bij epileptische aanvallen
In het geval van een acute astma-aanval kunt u eerst dezelfde geneesmiddelen gebruiken als de basistherapie. Bij ernstige astma-aanvallen moet u de ambulance bellen. Hij kan glucocorticoïden intraveneus in plaats van te beheren in tabletvorm.
Zware en levensbedreigende astma-aanvallen worden ook geassocieerd met ipratropiumbromide behandeld. Dit medicijn helpt ook om de bronchiën te verwijden. Bovendien zou moeten zuurstof worden toegediend via een nasogastrische buis of masker.
Patiënten met een zeer ernstige aanval moeten met een ambulance worden opgenomen ziekenhuis worden gebracht omdat ze kunnen optreden naast de onvoldoende ademhaling levensbedreigende complicaties van het cardiovasculaire systeem.
Hyposensibilisatie bij allergische astma
Allergische astma kan worden genezen door hyposensibilisatie. De patiënt moet geleidelijk wennen aan het allergeen en een tolerantie opbouwen totdat zijn immuunsysteem er niet meer op reageert. Dit is echter alleen mogelijk onder speciale omstandigheden. Je moet jonger zijn dan 55 jaar en de symptomen kunnen maximaal vijf jaar duren. Bovendien moet allergische astma voor geneesmiddelen zo goed worden beheerst dat de patiënt momenteel geen last heeft van astma-aanvallen. Bovendien kan hyposensitisatie alleen succesvol zijn als de persoon slechts één astmaallergie heeft en niet meerdere.
Astma: hoe dit te voorkomen
De belangrijkste voorwaarde voor het beheersen van astma is het voorkomen van astma-bronchiale astma.oorzaken (bijvoorbeeld koude lucht of huisstof) voor zover mogelijk vlieden.
Gebruik dat ook niet roken – Het verhoogt de ontstekingsprocessen in de longen en irriteert ze bovendien.
In ernstige gevallen van bronchiale astma, die wordt verergerd door verschillende stoffen waarmee patiënten professioneel te maken hebben (bijvoorbeeld metaaldampen), moet men carrière verandering worden overwogen.
Je huisarts zal je er één aanbieden astma onderwijs deelnemen aan een disease management programma (DMP). Daar leert u alles wat belangrijk is over de ziekte en krijgt u veel tips die helpen om met uw ziekte om te gaan. Je zult bijvoorbeeld worden getoond om ademhalingstechnieken vrij te geven of massages te tikken waarmee je beter kunt ademen. U moet ook samenwerken met uw arts om een rampenplan te ontwikkelen, dat is om een acute astma-aanval te behandelen.
Astma en sport- sluit elkaar niet uit – integendeel. Wetenschappelijke studies tonen aan dat regelmatige training met aangepaste intensiteit de symptomen kan verbeteren en de frequentie en ernst van de aanvallen kan verminderen. Duursporten zoals zwemmen zijn hiervoor het meest geschikt. Overwerk niet en begin met lichte trainingssessies. Zwem in een tempo waarmee je lange afstanden kunt afleggen zonder buiten adem te raken.
Omdat intense lichamelijke inspanning ook een astma-aanval kan veroorzaken, zijn er enkele regels om in gedachten te houden:
- Vermijd buitentraining in zeer koude of zeer droge lucht!
- Zet tijdens warm weer je training in de ochtend- of avonduren om verhoogde niveaus van ozon en / of pollen te voorkomen.
- Train niet kort na een onweersbui! Pollen slingeren door de lucht, barsten open en laten veel allergenen vrij.
- Begin uw training met een langzame opwarming om uw bronchiale systeem tijd te geven om zich aan te passen aan de toenemende trainingsbelasting!
- Neem indien nodig in overleg met uw arts een inhalator met afgemeten dosis met een kortwerkende bronchusverwijdende medicatie ongeveer 15 minuten vóór de training!
- Neem altijd uw noodmedicatie mee!
Astma: onderzoeken en diagnose
Als u last heeft van een aanvalachtige kortademigheid, ga dan naar uw huisarts. Allereerst zal uw arts u in detail vragen naar uw medische geschiedenis (anamnese). Hij stelt u waarschijnlijk deze vragen, onder andere:
- Wanneer treden de symptomen op – overdag of ’s nachts?
- Zijn er dingen of situaties die de symptomen veroorzaken of verergeren?
- Veranderen de klachten op specifieke plaatsen, op het werk, tijdens verhuizing of tijdens vakantie?
- Heeft u allergieën of allergiegerelateerde ziekten (bijvoorbeeld hooikoorts of atopische dermatitis)?
- Welke ziekten (vooral de luchtwegen) zijn bekend in uw familie?
- Rook je of kom je vaak in aanraking met tabaksrook?
- Wordt u tijdens een professionele activiteit blootgesteld aan metalen dampen?
Als astma wordt vermoed, kan uw huisarts u doorverwijzen naar een longarts (pneumoloog) die over de apparatuur voor speciale onderzoeken van de ademhalingsfunctie beschikt.
Astma: lichamelijk onderzoek
De arts onderzoekt u vervolgens fysiek. Hij let op de vorm van je borst, op je ademhalingssnelheid en of ademhalen moeilijk is. Hij kijkt ook naar de kleur van je nagels en je lippen. Als deze blauwachtig verkleurd zijn, duidt dit op een gebrek aan zuurstof in het bloed.
Dan luistert hij naar je longen met de stethoscoop. Je moet in en uit ademen door de open mond. Als u lijdt aan bronchiale astma, hoort de arts een piepende ademhaling en gebrom bij het ademen. De verhoogde weerstand in de bronchiën verlengt ook de uitademingsperiode bij astmapatiënten.
Zelfs een tik op de borst, de zogenaamde percussie, behoort tot het onderzoek. Op basis van het resulterende kloppende geluid, kan de arts vertellen of de longen bijzonder opgeblazen zijn en of er tijdens de uitademing onnatuurlijk veel lucht in de borst achterblijft.
Astma: speciale diagnostiek
Om astma te diagnosticeren, is verder onderzoek nodig. Deze omvatten:
- Longfunctietest
- Röntgenfoto van de long
- bloedonderzoek
Longfunctietest
Bij longfunctiediagnostiek worden verschillende getijdenvolumes en de dynamiek van de adem gemeten. De meting gebeurt via een pneumotachograaf, die de luchtstroom (spirometrie) meet, of een lichaamsplethysmograaf, die de verandering in het longvolume detecteert.
Met de pneumotachograafbuis de patiënt is verbonden via een mondstuk waardoor hij inademt en uitademt. De meting door de bodyplethysmograph vindt plaats in een gesloten cabine waar sensoren de verschillende drukken bepalen tijdens inademen en uitademen. Dit zet het apparaat vervolgens om in het ademhalingsgemodificeerde longvolume. Vanwege de vernauwde luchtwegen hebben astmapatiënten lagere waarden, vooral bij het uitademen. Ook heeft u na het uitademen meer lucht in uw longen.
De diagnose astma kan worden bevestigd door een herhaling van de longfunctietest. Hiervoor krijgt de patiënt na de eerste spirometrie een snelwerkend, adem expanderend medicijn en herhaalt het onderzoek enkele minuten later. Als de typische waarden nu beter zijn, spreekt dit voor een astma-ziekte. Omdat astma wordt gekenmerkt door het feit dat de vernauwing van de luchtwegen omkeerbaar is.
Evenzo kan de arts met een zogenaamde provocatietest Controleer op niet-allergische astma. Na het eerste longfunctieonderzoek inhaleert de patiënt een niet-specifieke, dwz niet-allergene, irriterende (metacholine) en herhaalt de test kort daarna. Metacholine irriteert de bronchiale spieren en zorgt ervoor dat ze samentrekken. Als de ademwaarden nu verslechterd zijn, spreekt dit voor een niet-allergisch astma. Voorzichtigheid is echter geboden bij deze test, omdat dit kan leiden tot een ernstige astma-aanval. De arts heeft daarom altijd een snelwerkend tegengif bij de hand.
Zelftest met de piekstroommeter
Zelfs thuis kun je meten hoe krachtig je uitademt. Dit is geen eerste diagnose, maar u kunt het gebruiken om het verloop van de ziekte te beheersen. Dit is een zogenaamdePiekstroommeter gebruikt. Wanneer u in het mondstuk blaast, meet het de maximale piekstroom tijdens het uitademen. Dit is meestal verminderd bij patiënten met astma. Om het effect van de behandeling te controleren of om een mogelijke verslechtering van uw ziekte op tijd te detecteren, moet u regelmatig uw piekstroom bepalen en hiervan een dagboek bijhouden.
Röntgenstraal
Röntgenonderzoek van de ribbenkast dient om andere ziekten uit te sluiten die soms symptomen kunnen veroorzaken die vergelijkbaar zijn met astma. Deze omvatten infectieziekten zoals longontsteking of tuberculose of bepaalde hartziekten. Ook lijkt chronische bronchitis of COPD soms op astma. Tijdens een astma-aanval kan een overmatig opgeblazen long ook worden gezien in een röntgenfoto.
bloedonderzoek
Met behulp van een bloedtest kan de arts meten hoe goed de longen het bloed kunnen oxygeneren en het kunnen vrijmaken van koolstofdioxide. Bij astmapatiënten worden deze waarden meestal gewijzigd tijdens een astma-aanval.
Bovendien kan de arts via een bloedtest ontdekken of het een allergische of niet-allergische astma is. In het eerste geval, de zogenaamde IgE-antilichaam bewijzen.
allergietesten
Zodra het vermoeden van allergische astma is bevestigd, is het belangrijk om de exacte trigger te vinden. Want dat is het priktest, De bovenste huidlaag is eerst licht bekrast, daarna worden oplossingen met allergie verdachte stoffen (allergenen) aangebracht. Als het triggerende allergeen aanwezig is, reageert het lichaam na vijf tot 60 minuten met een lokale allergische reactie. Een priktest is positief als zich wieltjes ontwikkelen of de huid rood wordt.
Astma: Soortgelijke ziekten
Astma kan gemakkelijk worden verward met andere ziekten die vergelijkbare symptomen hebben. Daarom is het belangrijk dat de arts andere mogelijke oorzaken van het ongemak uitsluit. Deze omvatten onder andere de volgende ziekten:
- chronische obstructieve longziekte (COPD)
- Sarcoïdose of exogene allergische alveolitis
- Maagzuur (refluxziekte) met irritatie van de bronchiën door per ongeluk geïnspireerd maagsap
- Hartfalen (hartfalen)
- Ontsteking of littekens van de luchtwegen na infecties
- mentaal versnelde en diepere ademhaling (hyperventilatie)
- tuberculose
- Cystische fibrose (cystische fibrose)
- Inslag van vloeistof of puin in de luchtwegen
- longontsteking
Astma: ziekteverloop en prognose
Bronchiale astma is er een chronische ziektedat wil zeggen, het duurt langer of het hele leven. Ongeveer de helft van alle kinderen heeft zeven tot tien jaar na de eerste astma-aanval nog steeds symptomen. Als het bronchiale astma echter vroeg wordt herkend en consistent wordt behandeld, geneest het bij ongeveer de helft van de kinderen na de puberteit. Zelfs bij ongeveer 20 procent van de volwassenen kan astma genezen, 40 procent ervaart immers in de loop van de ziekte een aanzienlijke daling van de symptomen.
De symptomen van de ziekte kunnen plotseling verergeren of aanzienlijk verbeteren golvende koers is typisch voor astma. Een astma-aanval is bijzonder gevaarlijk omdat het levensbedreigend kan zijn. Dan moet u snel en correct handelen volgens het noodplan, dat u met uw arts moet bespreken.
Chronische astma kan leiden tot blijvende hart- en longschade. Als gevolg van remodelleringsprocessen in het longweefsel wordt het hart in toenemende mate belast en kan chronisch hartfalen (rechts hartfalen) ontstaan. Naar schatting sterven in Duitsland elk jaar ongeveer 1000 mensen aan de gevolgen van astma.
Daarom is het belangrijk om de medisch voorgeschreven astma-therapie consequent toe te dienen en bekende levensstijlrisicofactoren zoals roken te vermijden.
Astma: frequentie
Het aantal astmapatiënten in Duitsland neemt toe. Astma is nu een van de belangrijkste chronische ziekten. Astma bij kinderen komt met name veel voor: ongeveer tien procent van alle kinderen lijdt aan astma, jongens vaker dan meisjes
Daarentegen heeft slechts ongeveer vijf procent van de volwassenen astmasymptomen en zijn vrouwen vaker astmatisch dan mannen.
Verdere informatie
richtlijnen:
- Richtlijn “Diagnose en therapie van patiënten met astma” van de Duitse Vereniging voor Longziekten en Respiratoire Geneeskunde e.V. en de Duitse Respiratory League e.V. (2017)
- Nationale behandelrichtlijn “Astma” van de Duitse medische vereniging, nationale vereniging van wettelijke ziekteverzekeringsartsen en vereniging van wetenschappelijke medische verenigingen (2013)
- Richtlijn “Astma bij volwassenen” van de Duitse medische vereniging, nationale vereniging van wettelijke ziekteverzekeringsartsen en de Vereniging van wetenschappelijke medische verenigingen (2009)
- Richtlijn “Astma bij kinderen en adolescenten” van de Duitse medische vereniging, nationale vereniging van wettelijke ziekteverzekeringsartsen en Vereniging van wetenschappelijke medische verenigingen (2011)
Handige links:
- Longartsen in het net: www.lungenaerzte-im-netz.de
- Longinformatiedienst van de Helmholtz Zentrum München: www.lungeninformationsdienst.de