Vermoeidheidssyndroom is een gevoel van langdurige vermoeidheid, vermoeidheid en lusteloosheid. Het beïnvloedt het leven van de getroffenen duurzaam en kan niet worden geëlimineerd door veel slaap. In sommige gevallen is vermoeidheid een gevolg van chronische aandoeningen zoals kanker, reuma, aids of het resultaat van uitzonderlijke stress (zoals chemotherapie). Lees hier alles wat belangrijk is over het vermoeidheidssyndroom.
Vermoeidheidssyndroom: beschrijving
De term “vermoeidheid” komt uit het Frans en taalgebruik en betekent vermoeidheid of uitputting. Zo wordt het vermoeidheidssyndroom gekenmerkt door een aanhoudend gevoel van vermoeidheid, uitputting en lusteloosheid, die niet kan worden weggedreven door veel slaap en rust. De levensduur van de getroffenen wordt permanent aangetast door de permanente, extreme vermoeidheid.
Vermoeidheid: frequentie
Hoe vaak het vermoeidheidssyndroom voorkomt, kan niet precies worden gezegd. Er zijn overeenkomstige onderzoeken gedaan naar het voorkomen van chronische vermoeidheid in de context van verschillende ziekten. Deze zijn echter meestal alleen gebaseerd op de subjectieve informatie van patiënten. Desalniettemin is het opvallend hoe vaak chronische vermoeidheid wordt aangeduid als een pijnlijk symptoom. Aldus lijdt aanzienlijk meer dan de helft van alle patiënten met multiple sclerose (MS) aan vermoeidheid. Bij Parkinson-patiënten varieert het aandeel van de getroffenen tussen 43 en 60 procent, afhankelijk van de studie; bij kankerpatiënten zou hij zelfs meer dan 90 procent moeten zijn, schatten experts.
Vermoeidheid wordt vaak verward met een autonome neurologische aandoening genaamd chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). Zowel de oorzaken als de fysieke tekenen verschillen echter gedeeltelijk maar duidelijk.
Over het algemeen tonen representatieve onderzoeken aan dat de incidentie van vermoeidheid toeneemt met de leeftijd en dat vrouwen vaker worden getroffen dan mannen.
Vermoeidheidssyndroom: symptomen
Het vermoeidheidssyndroom manifesteert zich in een onoverkomelijk, aanhoudend gevoel van fysieke en / of mentale vermoeidheid. De getroffenen voelen zich minder fysiek en mentaal dan voorheen: zelfs “normale” fysieke activiteiten zoals tandenpoetsen, koken, telefoneren, aandacht en geheugen worden vaak als nauwelijks haalbaar ervaren. Na dergelijke activiteiten voelen vermoeidheidspatiënten zich onevenredig uitgeput. Een belangrijk kenmerk van vermoeidheid is dat extreme vermoeidheid en vermoeidheid niet kunnen worden verlicht door veel slaap – de getroffenen gaan uitgeput slapen en staan de volgende ochtend net zo in elkaar.
Vermoeidheid, die veel verder gaat dan normaal, heeft vaak tot gevolg dat betrokkenen zich terugtrekken en hun professionele en persoonlijke activiteiten verder beperken.
Vermoeidheidssyndroom: oorzaken en risicofactoren
Er zijn in principe drie soorten vermoeidheid:
- Vermoeidheid als een bijkomende aandoening van chronische ziekten zoals kanker, multiple sclerose, de ziekte van Parkinson, systemische lupus erythematosus, reumatoïde artritis (“reuma”) of HIV / AIDS
- Vermoeidheid als gevolg van andere aandoeningen zoals ernstige slaapstoornissen, nachtelijke ademhaling (slaapapneu), aanhoudende pijn, schildklieraandoening, bloedarmoede, ondervoeding, interferonbehandeling (bij multiple sclerose, hepatitis C of bepaalde vormen van kanker) of chemotherapie (bij kanker)
- Vermoeidheid als ziekte – Artsen spreken van chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS)
In sommige gevallen zijn de triggerende factoren van vermoeidheid bekend. In het geval van bloedarmoede (bloedarmoede) is het aantal rode bloedcellen dat verantwoordelijk is voor zuurstoftransport bijvoorbeeld verminderd. Hierdoor krijgen de lichaamscellen te weinig zuurstof, wat onder andere leidt tot prestatieverlies en vermoeidheid.
De ontwikkeling van vermoeidheid als bijkomende chronische ziekte is in de meeste gevallen echter nog onduidelijk. Experts vermoeden dat er geen enkele trigger is voor de aanhoudende vermoeidheid, maar dat verschillende factoren bijdragen aan vermoeidheid (vermoeidheid als een multifactoriële gebeurtenis). Verdachten omvatten:
- Veranderingen in het centrale zenuwstelsel (zoals bij de ziekte van Parkinson en multiple sclerose)
- Veranderingen in het endocriene systeem (hormoonbalans)
- Dysregulatie van het immuunsysteem (vermoeidheid is een veel voorkomend symptoom van auto-immuunziekten zoals multiple sclerose, reumatoïde artritis en systemische lupus erythematosus!)
- Ontstekingsprocessen (zoals bij reumatoïde artritis en fibromyalgie)
Vermoeidheid bij kanker
Het best bestudeerde is de tumor-gerelateerde vermoeidheid, dat wil zeggen een langdurige uitputting als een bijkomende en gevolgen van kanker. Nogmaals, er zijn verschillende factoren in de ontwikkeling van vermoeidheid, geloven experts:
De kanker zelf: De tumor kan veranderingen in het lichaam veroorzaken die tot vermoeidheid leiden. Kankercellen kunnen bijvoorbeeld stoffen produceren die vermoeidheid en vermoeidheid veroorzaken. Verdacht worden de cytokines – bepaalde eiwitten van het lichaam. Sommige kankers verhogen de energiebehoefte, verzwakken spieren of interfereren met hormonale circuits – al deze factoren kunnen bijdragen aan vermoeidheid.
De kankerbehandeling: Chirurgie, chemotherapie, bestraling, immunotherapie en beenmergtransplantatie kunnen allemaal vermoeidheid veroorzaken. Chemotherapie vernietigt bijvoorbeeld niet alleen kankercellen, maar ook gezonde cellen en weefsels, zoals immuuncellen. Een vermindering van rode bloedcellen (erytrocyten) leidt tot bloedarmoede (bloedarmoede) – dit wordt beschouwd als de belangrijkste oorzaak van vermoeidheid. Vermindering van witte bloedcellen (leukocyten) verhoogt de vatbaarheid voor infecties, die ook het lichaam verzwakt.
Kanker heeft ook andere bijwerkingen zoals misselijkheid, braken, pijn, slapeloosheid en psychische problemen – ze worden ook beschouwd als (co-) oorzaken van vermoeidheid.
Andere factoren: De psyche speelt ook een rol bij kanker en de bijbehorende vermoeidheid. Kankerdiagnose en -therapie kunnen stress, angst, depressie en slaapstoornissen veroorzaken. Bovendien kunnen medicijnen (zoals pijnstillers), voedingstekorten en een tekort aan fysieke training bijdragen aan vermoeidheid. Hetzelfde geldt voor hormonale veranderingen in de loop van de behandeling van kanker, zoals veranderingen in de schildklier-, bijnier- of geslachtshormonen.
Vermoeidheidssyndroom: onderzoeken en diagnose
Om een onverklaarbare vermoeidheid te verhelpen, vraagt de arts eerst de medische geschiedenis (anamnese). Het is bijvoorbeeld belangrijk, want wanneer de uitputting bestaat, hoe uitgesproken het is en hoeveel het interfereert met het dagelijks leven. Bovendien vroeg de arts naar verdere klachten, slaappatronen, de inname van medicijnen, de consumptie van alcohol, cafeïne, nicotine en mogelijk illegale drugs en de professionele, gezins- en sociale situatie.
Dit wordt gevolgd door een lichamelijk onderzoek, inclusief een bloedtest. Het kan bijvoorbeeld bloedarmoede (bloedarmoede) blootleggen als een oorzaak van vermoeidheid.
Vermoeidheid is een subjectief symptoom. Er zijn echter een aantal procedures (vragenlijsten, schalen) die de arts helpen om uitputting objectiever te detecteren.
Belangrijk bij het ophelderen van vermoeidheid is de afbakening van depressie, omdat dit een sterke vermoeidheid en lusteloosheid kan veroorzaken.
Vermoeidheidssyndroom: behandeling
Is achter de vermoeidheid een organische oorzaak zoals bloedarmoede, bloedarmoede, vaak is een medicamenteuze behandeling mogelijk. Hetzelfde geldt als bijvoorbeeld ernstige slaapstoornissen, pijn of schildklieraandoeningen gepaard gaan met vermoeidheid.
Het wordt moeilijker wanneer de oorzaak van de langdurige uitputting volledig onbekend is of verschillende factoren bijdragen aan de ontwikkeling van vermoeidheid, zoals het geval is bij veel chronische ziekten. Vaak worden zowel medicamenteuze als niet-medicamenteuze behandelingen gebruikt – samen met gepersonaliseerde counseling om de getroffenen te helpen beter om te gaan met de vermoeidheidgerelateerde beperkingen in hun dagelijks leven. Als een voorbeeld, de behandeling van een Vermoeidheid bij kanker genaamd:
drugs
Als bloedarmoede bijdraagt aan vermoeidheid, kan het lichaam rode bloedcellen van buitenaf ontvangen (bloedtransfusie) of het hormoon erytropoëtine (EPO), dat verantwoordelijk is voor de vorming van bloed. Beide therapieën verbeteren de prestaties en daarmee de kwaliteit van leven van patiënten, maar hebben verschillende voor- en nadelen: een bloedtransfusie werkt sneller, maar brengt verschillende infectie- en intolerantierisico’s met zich mee. De toediening van erytropoëtine is minder riskant, maar pas na enkele weken en niet bij alle patiënten. Bovendien mag het hormoon alleen parallel met chemo- of radiotherapie worden toegediend.
Ook hormonale stoornissen (schildklier, bijnieren) als een oorzaak van vermoeidheid kunnen met medicijnen worden behandeld.
Stemmingsstoornissen worden soms op proef behandeld met antidepressiva. Deze worden momenteel echter over het algemeen niet aanbevolen omdat de werkzaamheid bij vermoeidheid nog niet is bewezen.
Ook wordt de medicamenteuze behandeling van vermoeidheid onderzocht, die vooral van invloed is op mentale prestaties (concentratie, geheugen, enz.). In studies is de effectiviteit van psychostimulantia (zoals het ADHD-medicijn methylfenidaat) getest. Of ze de concentratie- en geheugenproblemen echt kunnen oplossen, is nog onduidelijk.
Niet-medicamenteuze therapie
Oefening helpt zowel het lichaam als de ziel. Het is het beste om vroeg te beginnen met oefentraining onder medisch toezicht. Fietsergometer of loopband zijn geschikte apparaten. Oefening verhoogt de fitheid, bouwt spiermassa op en werkt ook tegen depressie en pijn. Bovendien kan sport volgens het laatste onderzoek ook beschermen tegen terugval. Overmatig sparen heeft geen positief effect op vermoeidheid – integendeel, fysieke prestaties zouden blijven afnemen.
Psychotherapie kan nuttig zijn voor de psyche, vooral een gedragstherapie: in individuele of groepsdiscussies wordt geprobeerd patronen van gedrag en ervaring zodanig te veranderen dat de vermoeidheid afneemt en niet verder wordt versterkt. Het is echter belangrijk dat patiënten een professionele therapeut vinden met ervaring in de behandeling van kankervermoeidheid.
Vermoeidheidssyndroom: ziekteverloop en prognose
In geval van vermoeidheid door een organische oorzaak zoals bloedarmoede of slapeloosheid, kan een succesvolle behandeling van de oorzaak vaak ook permanente vermoeidheid elimineren.
Door tumoren veroorzaakte vermoeidheid kan vanzelf verdwijnen; Bij veel kankerpatiënten blijft het echter ook na voltooiing van de therapie. Afhankelijk van het type tumor, heeft tot 40 procent van de patiënten nog jaren last van vermoeidheid na het einde van de behandeling. Een terugkeer naar het normale dagelijkse leven of werk is voor velen ondenkbaar. Het sociale leven lijdt ook onder gebrek aan drive, permanente uitputting en gebrek aan kracht.
Hetzelfde kan gelden voor langdurige vermoeidheid in de context van andere chronische ziekten. Therapie zou dan in de eerste plaats patiënten moeten helpen om hun beperkte fysieke, mentale en / of mentale capaciteit optimaal te benutten en hun leven vorm te geven Fatigue Syndrome voorwaardelijke beperkingen passen zich zo goed mogelijk aan.