Een voedselallergie lijdt in Duitsland meer dan een op de twintig kinderen. Bij een dergelijke allergie reageert het immuunsysteem van het lichaam op componenten van het voedsel die eigenlijk onschadelijk zijn. Op volwassen leeftijd komen voedselallergieën minder vaak voor. Een voedselallergie moet worden onderscheiden van een voedselintolerantie en een pseudoallergie. Mensen met ernstige voedselallergie moeten het eten meestal levenslang vermijden. Hier lees je alle belangrijke informatie over voedselallergie.
Voedselallergie: beschrijving
Bij allergieën reageert het immuunsysteem meestal op onschadelijke eiwitten. Daarbij classificeert het lichaam ten onrechte stoffen uit de omgeving als gevaarlijk die het lichaam niet schaden. Voedselallergieën zijn zeldzamer dan veel andere vormen van allergie. Ongeveer 6,4 procent van de volwassen vrouwen en 2,9 procent van de mannen worden getroffen.
Bepaalde voedingsmiddelen veroorzaken meer voedselallergieën dan andere. Deze omvatten noten, schaaldieren, sojabonen, kippeneieren en melk.
Waarom het tot een dergelijke afweerreactie komt, is niet duidelijk. Naast omgevingsfactoren spelen ook erfelijke componenten een rol. Zuigelingen zijn bijzonder gevoelig voor voedselallergie omdat hun darmwand niet zo betrouwbaar is als een volwassene. Om deze reden komen voedselcomponenten en cellen van het immuunsysteem eerder in contact met hen. Een goed dieet – afhankelijk van de leeftijd van het kind – is daarom belangrijk.
Voedselallergie komt ook in zeldzame gevallen voor bij zuigelingen die volledig borstvoeding krijgen. Via het dieet van de moeder komen ook bepaalde ingrediënten in de moedermelk terecht, waarop het kind kan reageren. Over het algemeen hebben kinderen die borstvoeding krijgen echter een lager risico op het ontwikkelen van allergie.
Mensen die bijzonder gevoelig zijn voor allergische aandoeningen worden ook atopica genoemd. Voor hen is voedselallergie slechts een gedeeltelijk aspect van een levenslange medische geschiedenis en komt voedselallergie vaak vroeg in de kindertijd voor. Het wordt gevolgd door ziekten zoals atopische dermatitis, astma en hooikoorts, die ook zijn gebaseerd op een overreactie van het immuunsysteem. Hoewel voedselallergie meer invloed heeft op kinderen, komt hooikoorts meestal alleen voor in de adolescentie of volwassenheid.
Voedselallergie komt vaak voor in combinatie met bepaalde andere allergieën. Men spreekt dan van kruisallergieën. Kinderen die bijvoorbeeld een voedselallergie voor appels hebben ontwikkeld, reageren meestal ook op berkenpollen. Als een voedselallergie bekend is via een voedselallergietest, moet men ook testen op bekende kruisallergie. Dit wordt bereikt door een meer gedetailleerde allergietest. Voedsel en andere milieuverontreinigende stoffen, zoals pollen, die de patiënt moet vermijden, kunnen op deze manier worden gedetecteerd.
Voedselallergie en voedselintolerantie
Veel mensen combineren de termen voedselallergie en voedselintolerantie in het dagelijks leven – dit zijn twee verschillende ziekten. In tegenstelling tot allergieën leidt onverenigbaarheid niet tot een reactie van het immuunsysteem, noch worden de triggerende stoffen herkend door antilichamen van het IgE-type. Onverenigbaarheden zijn nogal verstoorde fysieke processen, zodat een voedingsmiddel niet goed kan worden opgenomen of niet goed in het lichaam wordt verwerkt. Dit veroorzaakt symptomen zoals buikpijn of winderigheid.
Een veel voorkomende intolerantie is de intolerantie voor melksuiker (lactose). In het proces wordt de lactose in de darm niet afgebroken en kan daarom niet via de darmwand in het bloed komen. Darmbacteriën kunnen deze suiker ook zonder splitsing verwerken. Dit creëert extra gassen in de darm. Veel voorkomende klachten van lactose-intolerantie zijn daarom buikpijn en winderigheid.
Voedselallergie: symptomen
De symptomen van voedselallergie kunnen sterk variëren. Vaak reacties op de slijmvliezen van de darm, het oog, de neus en de luchtwegen en op de huid. Diarree, waterige ogen, loopneus, astma-aanvallen met kortademigheid, uitslag, roodheid, zwelling en jeuk van de huid treden vaak met een vertraging op.
Bij ernstige allergische reacties kan het leven acuut worden bedreigd, dus is onmiddellijk medische hulp vereist. Om het risico te kunnen inschatten, zijn allergische reacties onderverdeeld in verschillende ernstgraden. Op basis van deze groepen wordt de therapie gepland en wordt een mogelijk risico voor de patiënt beoordeeld.
Ernstniveaus van voedselallergie:
Graad 0: bij de lichtste allergische reactie, alleen roodheid, zwelling of jeuk van de slijmvliezen die in contact zijn geweest met het voedsel. Er is geen reactie op het hele lichaam.
Graad 1: De eerste graad van voedselallergie leidt al tot een reactie van het hele lichaam. Huiduitslag, roodheid, wheals en jeuk zijn vaak eerste tekenen. Het kan ook hoofdpijn, heesheid en rusteloosheid veroorzaken. Er is geen gevaar voor het leven, maar de patiënt moet nauwlettend worden gevolgd om verslechtering in een vroeg stadium te detecteren.
Graad 2: Naast de symptomen van de eerste graad treden airlessheid, duizeligheid, urine en ontlasting op. De pols is snel en de bloeddruk laag.
Graad 3: Naast de klachten van de eerste twee graden is er al een dreigende kortademigheid. Er is een onvrijwillig verlies van ontlasting en urine. Vaak hebben de getroffen braken. Hun bewustzijn is bewolkt en ze reageren slechts gedeeltelijk.
Graad 4: In dit medische noodgeval verliest de patiënt het bewustzijn, lijdt hij aan ademhalings- en bloedsomloopstilstand. De bloedtoevoer van vitale organen stort in. Er is een acuut levensgevaar. Artsen in deze situatie spreken van een anafylactische shock. Een dergelijke allergische reactie vereist onmiddellijke medische noodhulp om de patiënt te redden.
Lichte voedselallergiesymptomen zijn moeilijk te identificeren en kunnen vaak alleen duidelijk worden geïdentificeerd door een voedselallergietest. In veel gevallen lijdt de patiënt jarenlang onnodig aan symptomen die gemakkelijk kunnen worden vermeden door het opzettelijk weglaten van bepaalde voedingsmiddelen.
Voedselallergie: oorzaken en risicofactoren
Hoe en waarom sommige mensen voedselallergie ontwikkelen is nog niet helemaal duidelijk. Het is bekend dat de aanleg erfelijk is. Afhankelijk van welke omgevingsstimuli worden toegevoegd, ontwikkelt zich een allergie of niet.
Bij contact met een bepaalde stof uit het voedsel wordt het immuunsysteem gesensibiliseerd in ongunstige constellaties ertegen. In de regel zijn deze stoffen eiwitten. Artsen noemen de allergene stoffen: “allergenen”. Tegen deze allergenen vormen bepaalde immuuncellen antilichamen van het type IgE. Wanneer de mens opnieuw in contact komt met het antigeen, activeren de antilichamen zogenaamde mestcellen, die histamine vrijgeven. De boodschapperhistamine zorgt ervoor dat de slijmvliezen opzwellen, jeuken en een verscheidenheid aan ontstekingsreacties in het lichaam veroorzaken.
Beschermende moedermelk
Borstvoeding biedt een goede bescherming tegen voedselallergieën. In het bijzonder moeten zuigelingen van wie de ouders last hebben van allergische aandoeningen uitsluitend tijdens de eerste zes maanden van hun leven borstvoeding krijgen. Als u eerder met het supplement begint, neemt uw risico op voedselallergie toe.
Hygiëne bevordert allergieën
In de afgelopen decennia hebben allergieën aanzienlijk terrein gewonnen in de industriële landen. Reden hiervoor kunnen gewoon de aangename hygiënische omstandigheden zijn. Hoewel het beschermt tegen andere ziekten, maar het kan tot gevolg hebben dat het immuunsysteem in de jeugd te weinig trainingsopties heeft. Het leert dan minder goed om onderscheid te maken tussen onschadelijke en gevaarlijke vreemde stoffen. Het verdraagt dan nog minder onschadelijke vreemde stoffen minder goed, wat de ontwikkeling van allergieën zou kunnen bevorderen. Kinderen die op het platteland opgroeien, vooral op boerderijen, hebben minder kans op allergieën. Mensen met parasieten (zoals wormen in de darm) hebben minder kans om ziek te worden. Experts noemen dit mogelijke verband een hygiënehypothese.
Voedselallergie: onderzoeken en diagnose
Uitzoeken of en, zo ja, onder welke voedselallergie een patiënt lijdt, is niet altijd gemakkelijk. Het gesprek met de patiënt en een gedetailleerde beschrijving van de symptomen verschaffen de arts belangrijke informatie. Als een patiënt bijvoorbeeld last heeft van hooikoorts of andere allergische aandoeningen, is extra voedselallergie waarschijnlijker.
Met een allergietest voor huidvoeding kan de arts de reactie van het immuunsysteem op bepaalde allergenen, zoals appelbestanddelen, testen. Componenten van verschillende allergenen worden via een kleine pen in de huid gebracht. Als het lichaam reageert op een allergeen tijdens de voedselallergietest, wordt de huid rood. Afhankelijk van de ernst en diameter van de roodheid, kan de arts de ernst van de allergie beoordelen.
In zeldzame gevallen is een zogenaamde provocatietest noodzakelijk. De patiënt neemt onder medisch toezicht een kleine hoeveelheid potentieel allergeen voedsel voor hem. De arts houdt nauwlettend in de gaten of er een reactie is opgetreden. Als de reactie ernstig is, kan levensbedreigende anafylactische shock optreden. In dat geval moet de arts onmiddellijk kunnen reageren en de juiste medicatie kunnen toedienen.
Voedselallergie: behandeling
Tot nu toe kan een voedselallergie niet causaal worden behandeld. Als gevolg hiervan hoeven de getroffen patiënten meestal alleen het triggerende allergeen te vermijden. Uitgebreide informatie en voedingsadviezen zijn daarom een voorwaarde voor een succesvolle behandeling van een voedselallergie.
Een probleem voor mensen met allergieën is dat de meeste fabrikanten geen volledige lijst van ingrediënten voor hun producten verstrekken. De meest voorkomende allergene voedingsmiddelen (zoals noten, eieren, melk of soja) moeten nu echter op de verpakking worden vermeld, zelfs als ze alleen in sporen voorkomen.
Voor ernstige voedselallergieën moeten mensen met allergieën altijd een noodpakket bij zich hebben met een snelwerkende antihistamine, een glucocorticoïde en een adrenaline-medicijn (of epinefrine). Als ze per ongeluk in contact komen met het allergeen, kunnen de medicijnen hun leven redden.
Voedselallergie: ziekteverloop en prognose
Voedselallergie, die al in de kindertijd voorkomt, verdwijnt vaak vóór de inschrijving. Een later verschijnen voedselallergie Aan de andere kant leven de getroffenen meestal een leven lang.