Bradycardie is een hartslag bij volwassenen minder dan 60 slagen per minuut. Er zijn onschadelijke en gevaarlijke vormen van bradycardie. Hoewel gezonde competitieve atleten een trage hartslag kunnen hebben als gevolg van hun training, liggen er soms gevaarlijke ziekten achter. Lees meer over de symptomen, diagnose en behandeling van bradycardie.
Bradycardia: beschrijving
Bij bradycardie klopt het hart te langzaam. De normale hartslag is 60 slagen per minuut. Soms manifesteert bradycardie zich alleen wanneer de hartslag niet voldoende toeneemt tijdens het sporten. Duizeligheid en kortademigheid kunnen optreden.
De elektrische impulsen voor een hartslag worden meestal gevormd in de sinusknoop. Van daaruit worden ze via de zogenaamde AV-knoop in de hartkamers geleid, waar de hartspiercellen vervolgens samentrekken. Bradycardie kan optreden als er te weinig elektrische impulsen worden gegenereerd in de sinusknoop (sinusbradycardie), de geleiding ervan wordt verstoord (bijvoorbeeld in een zogenaamd dijblok) of andere hartritmestoornissen een snellere hartslag voorkomen.
Het hart klopt te langzaam
De AV-knoop kan ook 40 tot 50 elektrische impulsen per minuut genereren. Hij grijpt in wanneer de sinusknoop is mislukt. Zelfs als deze elektrische impulsen van de AV-knoop niet langer kunnen worden doorgegeven, kunnen de hartspiercellen nog steeds een paar pulsen genereren. De hartslag is dan extreem laag. De systemische circulatie is echter niet in staat om te werken met frequenties van ongeveer 20 tot 30 slagen per minuut.
Bij sinusbradycardie worden te weinig elektrische impulsen gegenereerd in de sinusknoop. De hartslag is langzaam maar regelmatig. Soms treedt bradycardie op, zelfs bij ongeboren of pasgeborenen. Tijdens de bevalling kan de hartslag van de ongeboren baby tijdens een pijn dalen. Bij apneu bradycardie syndroom hebben premature baby’s vaak last van kortademigheid en een trage hartslag.
Bradycardie: symptomen
Bradycardie veroorzaakt vaak geen symptomen. Atleten hebben bijvoorbeeld niet het gevoel dat hun hart tijdens rustperioden langzamer klopt dan bij niet-atleten. Soms is de hartslag zo laag dat er minder bloed in de systemische circulatie wordt gepompt. Hierdoor kan vooral de zuurstofbehoefte van de hersenen niet meer voldoende worden afgedekt. Hoofdpijn, duizeligheid, bewusteloosheid, misselijkheid en braken kunnen allemaal het gevolg zijn.
Bradycardie: oorzaken en risicofactoren
Bradycardie kan vele oorzaken hebben. Sinusbradycardie is gevaarlijk bij atleten. Soms vertraagt het hartritme echter ook bij het nemen van bepaalde medicijnen. Vooral medicijnen, die moeten worden ingenomen vanwege andere aritmieën, vertonen deze bijwerking. Soms moeten ze worden gestaakt of de dosis worden verlaagd.
Een verscheidenheid aan hartziekten (bijvoorbeeld myocardinfarct, atriumfibrilleren) kan bradycardie veroorzaken. Soms is schildklierhypofunctie of kaliumgebrek verantwoordelijk.
Bradycardie: onderzoeken en diagnose
Wanneer u uw eigen pols voelt, kunt u de verlaagde hartslag gedeeltelijk voelen. Vooral belangrijk voor de diagnose van bradycardie is een elektrocardiogram (ECG). Hier worden de hartstromen opgenomen door een recorder. Niet alleen een langzame hartslag, maar ook de oorzaak kan soms worden gedetecteerd op het ECG. Gedeeltelijk moet het ECG gedurende 24 uur of langer worden opgenomen om de aritmie te detecteren.
Bradycardie: behandeling
Een langzame hartslag hoeft niet altijd te worden behandeld. Wanneer symptomen optreden en de hartslag gevaarlijk langzaam wordt (minder dan 40 slagen per minuut), is therapie meestal vereist. Vooral de implantatie van de pacemaker bevindt zich in de bradycardie op de voorgrond.
Bradycardie: ziekteverloop en prognose
Bradycardie veroorzaakt door inspanning heeft een goede prognose. Het kan niet als een ziekte worden beschouwd, maar is een bijwerking van fysieke training. Een langzame hartslag veroorzaakt door andere hartziekten kan heel goed worden behandeld door een pacemaker. De meeste patiënten zijn vrij van symptomen na implantatie. een bradycardie, die niet wordt behandeld, leidt vaak tot hartfalen en andere orgaanschade.