schizofrenie

Snel overzicht

• Wat is schizofrenie? ernstige psychische stoornissen. De belangrijkste vormen zijn paranoïde schizofrenie, hebefrene schizofrenie, katatonische schizofrenie.
• symptomen: Wanen (bijv. Paranoia), hallucinaties (bijv. Stemmen horen), emotionele stoornissen (bijv. Schommelen tussen extreme stemmingen), denk- en spraakstoornissen, psychomotorische afwijkingen (bizarre houdingen, immobiliteit, etc.)
• oorzaken: onverklaarbaar, maar men kent verschillende beïnvloedende factoren (triggers) zoals genetische aanleg, hoge gevoeligheid, stressvolle situaties, stress, gestoord messenger-metabolisme in de hersenen (mogelijk medicijnen als trigger)
• therapie: Geneesmiddelen (neuroleptica, antidepressiva, sedativa), cognitieve gedragstherapie
• Schizofrenie bij kinderen: zeldzaam, wordt vaak over het hoofd gezien
• voorspelling: zeer variabel, afhankelijk van de vorm en ernst van de ziekte

Wat is schizofrenie?

Schizofrenie is er één ernstige psychische stoornis, De patiënten lijden soms aan enorme veranderingen in hun gedachten, gevoelens en percepties. Hun gedrag verandert ook dramatisch en is vaak bizar of beangstigend voor buitenstaanders.

Experts rangschikken schizofrenie onder de endogene psychosen: Psychoses zijn psychische aandoeningen waarbij patiënten de realiteit van de realiteit waarnemen of verwerken. “Endogeen” betekent dat de ziekte in kwestie wordt veroorzaakt door verschillende factoren “van binnen naar buiten”, dat wil zeggen zonder duidelijke fysieke oorzaak en geen duidelijk verband met bepaalde ervaringen.

Mensen met schizofrenie hebben geen gespleten persoonlijkheidzoals vaak wordt aangenomen. Ze dragen dus niet meerdere persoonlijkheden in zich, die afwisselend verschijnen, zoals het geval is met een dissociatieve identiteitsstoornis.

Schizofrenie: symptomen

Schizofrenie symptomen zijn extreem divers, Elke patiënt ontwikkelt een zeer uniek klinisch beeld. Voor buitenstaanders kunnen patiënten onvoorspelbaar en erg beangstigend zijn – vooral als iemand weinig weet over de aandoening.

Bepaalde symptomen treden op in de aanloop naar schizofrenie. Deze omvatten slaapstoornissen, ernstige prikkelbaarheid en spanning. Vaak zijn de getroffenen bijzonder gevoelig voor licht en geluid. Ze worden vaak achterdochtig ten opzichte van hun medemensen en trekken zich terug. Sommigen verwaarlozen hun uiterlijk en zijn steeds minder geïnteresseerd in school of werk. Af en toe doen zich eerste illusies voor. Deze symptomen kunnen enkele maanden tot jaren aanhouden voordat schizofrenie in de acute fase komt.

Acute en chronische ziektefase

Schizofrenie loopt meestal in uitbarstingen. De symptomen in de acute fase optreden, wordt genoemd als “Positieve schizofreniesymptomen” (positieve symptomen): Hier zijn de symptomen die gezonde mensen niet vertonen overheersend. Vaak komen hallucinaties voor, bijvoorbeeld, patiënten horen stemmen die er niet zijn. Veel patiënten hebben ook wanen zoals paranoia. Over het algemeen zijn patiënten actiever of overactief in de fase van acute ziekte.

De chronische fase is door een Negatieve of negatieve symptomen Dit betekent dat beperkingen van bepaalde psychologische functies en emotionaliteit nu op de voorgrond staan. De patiënten vallen dus in externe en interne lethargie: ze zullen ongemotiveerd en werk uitgeput, Elke activiteit is moeilijk voor hen. zij verwaarlozen hun sociale contacten en met pensioen gaan. sommige zelfs hun persoonlijke hygiëne verwaarlozen, Dit gedrag heeft niet alleen invloed op uw privéleven. De getroffenen kunnen hun beroep vaak niet meer uitoefenen. Veel mensen vinden het moeilijk om in dit stadium uit bed te komen, laat staan ​​een volledige werkdag te doorstaan. Bovendien handelen schizofrene patiënten vaak in de fase van chronische ziekte emotieloos, Ze tonen geen vreugde. Haar stem is monotoon en haar gezichtsuitdrukkingen zijn uitdrukkingsloos. Haar interesse in hobby’s, werk en sociale contacten neemt af. Je taal is verarmd.

Drie subtypen van schizofrenie

Afhankelijk van de overheersende symptomen in de acute fase, is schizofrenie verdeeld in drie subtypen: paranoïde schizofrenie, hebefrene schizofrenie en catatonische schizofrenie.

In de praktijk zijn er echter geen rigide laden voor schizofrenie: typische symptomen van één vorm komen ook voor bij patiënten met typische symptomen van een andere vorm. Een duidelijke classificatie van patiënten in een van de drie subtypen is daarom vaak niet mogelijk.

Paranoïde schizofrenie

Paranoïde schizofrenie is de meest voorkomende vorm van de aandoening. De meest opvallende symptomen in de acute fase zijn hier Wanen en hallucinaties.

Een veel voorkomende illusie gaat over paranoia, Hier zijn de getroffenen ervan overtuigd dat ze worden vervolgd door een persoon, een organisatie of zelfs buitenaardse wezens. Ze zijn bang constant in de gaten te worden gehouden en onderschept. ook wanen blijkt vaak in paranoïde schizofrenie: de getroffenen geloven dat acties of uitingen van een bepaalde persoon tot hen zijn gericht. Er zijn nog andere varianten van waanideeën grootheidswaanzin en waanvoorstellingen (over een doodsboodschap door een normale zwarte jas).

Onder de hallucinaties bevinden zich paranoïde schizofrenie akoestische hallucinaties heel gebruikelijk: patiënten horen bijvoorbeeld stemmen die in werkelijkheid niet bestaan. Soms zijn de stemmen vriendelijk, maar vaak bedreigend, omdat ze bevelen geven of de patiënt beledigen. Ook mogelijk lichamelijke hallucinatiesSommige patiënten zijn er bijvoorbeeld van overtuigd dat individuele lichaamsdelen oplossen of zich niet op de juiste plaats bevinden. Zelden in paranoïde schizofrenie visuele en aanraak hallucinaties.

Lees meer over deze specifieke schizofrenie in ons artikel Paranoïde schizofrenie.

Hebefrene schizofrenie

In deze vorm van schizofrenie zijn vooral het denken, de emoties en de drive ernstig aangetast. Dit komt bij veel patiënten voor Onsamenhangend en onlogisch denken, Dit wordt weerspiegeld in de taal. Sommige patiënten veel praten en zonder context, Sommigen spreken alleen in afval of verwaarloos de zinsstructuur. Wat buitenstaanders zeggen, is dan niet langer begrijpelijk. Omgekeerd gebeurt het in acute fasen ook dat de getroffenen er last van hebben praat niet meer.

De emotionele stoornissen van schepefrene schizofrenie leiden tot een gematigd en vaak ongepast gedrag, De slachtoffers lachen bijvoorbeeld, terwijl ze zeggen dat ze erg ongelukkig zijn. Of ze zijn gek op een begrafenis. Aldus irriteren de getroffenen vaak de omgeving.

In een acute fase, de stemming van de patiënt zowel euforisch (manisch) als depressief (depressief) zijn. Deze verandering kan worden verward met de symptomen van een bipolaire stoornis.

Lees meer over deze vorm van schizofrenie in het artikel Hebephrenic Schizophrenia.

Catatonische schizofrenie

Voor een katatonische schizofrenie zijn vooral psychomotorische aandoeningen typisch. Voer de patiënten uit vreemd uitziende bewegingen, bijvoorbeeld met haar handen, armen of benen. Ze buigen hun lichaam of lopen doelloos rond. Op deze momenten zijn de patiënten erg opgewonden. Ze herhalen vaak stereotiepeWat iemand anders zegt.

Op andere momenten vallen ze in één Starre staat (stupor), Ze blijven vaak uren in een ongebruikelijke positie. Hoewel de patiënten wakker zijn, reageren en reageren ze niet in deze toestand (stomheid).

Catatonische schizofrenie komt tegenwoordig zelden voor – mogelijk omdat moderne medicijnen beter werken dan eerder gebruikte medicijnen.

Schizofrenie: oorzaken en risicofactoren

Wat uiteindelijk een schizofrenie veroorzaakt, weet je niet precies. Maar er zijn zeker verschillende factoren, waaronder genetische, biologische en psychosociale.

Genetische oorzaken van schizofrenie

In elk geval speelt een genetische voorkeur een rol bij het ontstaan ​​van schizofrenie. Als een monozygote tweeling bijvoorbeeld lijdt aan schizofrenie, lijdt de andere tweeling ook in ongeveer 45 procent van de gevallen. Het risico op ziekte is net zo groot als beide ouders schizofreen zijn. Als slechts één ouder wordt getroffen, is het risico voor kinderen nog steeds 12 procent. Ter vergelijking, in de gemiddelde populatie, slechts ongeveer één procent van schizofrenie.

Stress en negatieve ervaringen

Mensen die schizofrenie ontwikkelen, zijn waarschijnlijk bijzonder gevoelig voor stress. Zelfs voordat de ziekte uitbreekt, kunnen ze vaak slecht omgaan met stressvolle situaties. Op een gegeven moment wordt de last te groot. Dan wordt de stress de trigger die de ziekte veroorzaakt.

Veel schizofrene patiënten melden kritieke levensgebeurtenissen vóór het begin van de ziekte. Dit kan bijvoorbeeld het verlies van een naaste persoon of een problematische werksituatie zijn. Maar positieve situaties kunnen ook stress veroorzaken – bijvoorbeeld een bruiloft of de geboorte van een kind.

Veranderingen in de hersenen

Waarschijnlijk spelen neurotransmitters in de hersenen een belangrijke rol bij het ontstaan ​​van schizofrenie. Dopamine is bijvoorbeeld belangrijk voor motivatie en innerlijke drive, maar ook voor de controle van motorische vaardigheden. Dit alles is verstoord bij schizofrenie. Als patiënten met schizofrenie amfetamine gebruiken, geeft hun lichaam meer dopamine af. Tegelijkertijd worden de symptomen van schizofrenie erger.

Glutamaat en serotonine lijken ook een rol te spelen. De laatste heeft een stemmingsverbeterend effect en beïnvloedt het gevoel van pijn en geheugen.

Bovendien zijn bepaalde hersenstructuren veranderd bij mensen met schizofrenie. Vooral getroffen is het limbisch systeem, dat verantwoordelijk is voor de regulering van emoties.

Geneesmiddelen en schizofrenie

Het is onduidelijk of medicijnen schizofrenie kunnen veroorzaken. Sommige experts vermoeden een verband tussen schizofrenie en het gebruik van drugs zoals cocaïne, LSD, amfetaminen of cannabis.

Het is duidelijk dat sommige medicijnen wanen, hallucinaties en andere aandoeningen kunnen veroorzaken die vergelijkbaar zijn met de symptomen van schizofrenie. Het effect neemt echter na enige tijd af.

Sommige studies tonen aan dat het gebruik van medicijnen het verloop van schizofrenie aanzienlijk verslechtert. Het is nog onduidelijk dat een genetisch systeem in combinatie met bepaalde stoffen een schizofrenie kan veroorzaken.

Schizofrenie: onderzoeken en diagnose

Als u vermoedt dat u of een familielid lijdt aan schizofrenie, moet u een gespecialiseerde schizofrene kliniek of een psychiater raadplegen. Er zijn nu ook enkele vroege opsporings- en behandelcentra die gespecialiseerd zijn in de ziekte.

Om schizofrenie te diagnosticeren, is dat zo gedetailleerd gesprek noodzakelijk met de betrokken persoon. Tijdens het proces worden de psychologische symptomen die optreden in detail besproken. Er zijn vaste criteria en speciale klinische criteria vragenlijsten, De belangrijkste symptomen die worden gevraagd, zijn gespecificeerd in de ICD-10 voor schizofrenie:

1. Spraak, invoer, intrekking, verspreiding
2. Controle of beïnvloeding van wanen; Gevoel van het gemaakte met betrekking tot lichaamsbewegingen, gedachten, activiteiten of sensaties; waanwaarneming
3. Opmerkingen of dialogen
4. Aanhoudende, cultureel ongepaste of volledig onrealistische waan (bizarre waan)
5. Aanhoudende hallucinaties van elke sensorische modaliteit
6. Gedachten scheuren of verschuiven naar de gedachtestroom
7. Catatonische symptomen zoals opwinding, houdingsstereotypen, negativisme of stupor
8. Negatieve symptomen zoals opvallende apathie, spraakgebrek, afgevlakte of onvoldoende affect

De diagnose “schizofrenie” moet ten minste één afzonderlijk symptoom (of twee of meer symptomen indien minder duidelijk) van groepen 1-4 of ten minste twee symptomen van groepen 5-8 omvatten, bijna gedurende een maand of meer.

Uitsluiting van andere ziekten

Schizofrenie-achtige symptomen kunnen bijvoorbeeld ook aanwezig zijn bij hersenstoornissen (zoals epilepsie, hersentumoren), verschillende psychische stoornissen (zoals depressie, bipolaire stoornis, angststoornissen) en intoxicatie (zoals cocaïne, LSD of alcohol). Deze moeten worden uitgesloten voordat de arts schizofrenie duidelijk kan diagnosticeren. Voor dit doel zijn verschillende onderzoeken nodig.

Bijvoorbeeld door te gebruiken Bloed- en urinetests Detecteer medicijnen en medicijnen in het lichaam die mogelijk verantwoordelijk zijn voor de aandoening. Bloedonderzoek helpt ook om een ​​metabole stoornis of ontsteking uit te sluiten.

een Beeldvorming onderzoek van de hersenen Computertomografie of beeldvorming met magnetische resonantie laat zien of afwijkingen in de hersenen de symptomen van schizofrenie kunnen veroorzaken. Als er een vermoeden van encefalitis is tijdens de onderzoeken, moet bovendien het zenuwwater (hersenvocht) worden onderzocht (CSF).

Bovendien kan de arts helpen speciale testen Controleer de verschillende hersenfuncties, zoals organisatorisch denken, geheugen en concentratie.

Schizofrenie treedt vaak op samen met andere psychische aandoeningen (zoals angststoornissen, bipolaire stoornis, enz.). Dit kan de diagnose moeilijker maken.

Schizofrenie: behandeling

Schizofrenie komt met drugs en een psychotherapie behandeld. Het probleem is dat patiënten in acute schizofrene fasen geen inzicht hebben in de ziekte. Als het risico bestaat dat de patiënt zichzelf of anderen in gevaar brengt, kan gedwongen ziekenhuisopname noodzakelijk zijn.

Wanneer zich een acute fase ontwikkelt, wordt de patiënt eerst behandeld in een kliniek om hem te stabiliseren. Daarna kan hij meestal zijn eigen leven thuis hervatten.

Medicamenteuze behandeling van schizofrenie

Afhankelijk van de vorm en ernst van de symptomen, kunnen verschillende groepen geneesmiddelen worden gebruikt om schizofrenie te behandelen:

• Neuroleptica (antipsychotica): Ze waren de eerste effectieve medicijnen om psychose te behandelen. Door in te grijpen in het metabolisme van de neurotransmitters, verminderen ze spanning en angst, wanen en hallucinaties. Neuroleptica hebben echter sterke bijwerkingen, zoals spierstijfheid, tremoren, spiertrekkingen, ingetogen emoties, vermoeidheid, lusteloosheid en verminderde reactiesnelheid.
• Atypische antipsychotica: Deze ontwikkelingen van de “klassieke” neuroleptica werken beter en hebben minder bijwerkingen. Bekende vertegenwoordigers zijn risperidon en clozapine.
• antidepressiva: Naast de antipsychotica (klassieke of atypische antipsychotica), schrijft de arts soms antidepressiva voor. Dit is nuttig bij schizofreniepatiënten die tegelijkertijd depressief zijn. Antidepressiva hebben een positief effect op het humeur, de drive en de prestaties.
• kalmerend: Tijdens een acute psychotische fase hebben veel patiënten ernstige angstgevoelens. Dan kunnen kalmerende middelen helpen. Omdat ze echter afhankelijk zijn, worden ze alleen indien mogelijk op korte termijn gebruikt.

Neuroleptica kunnen je, in tegenstelling tot kalmerende middelen, niet verslaafd maken – fysiek noch psychologisch.

Psychotherapie voor schizofrenie

Psychotherapie wordt steeds belangrijker bij de behandeling van schizofrenie. Het kan op lange termijn positieve effecten hebben op het verloop van de ziekte. Meestal wordt gekozen voor een cognitieve gedragstherapie. Belangrijke elementen van psychotherapeutische behandeling zijn:

Vermindering van angsten door informatie: Ten eerste is het belangrijk voor de patiënt door gedetailleerde informatie over schizofrenie om de angst voor de ziekte te nemen. De familieleden profiteren ook van meer kennis, bijvoorbeeld door meer begrip voor de patiënt te ontwikkelen en hem dus beter te ondersteunen. Het helpt ook een communicatietraining, die de behandeling van de patiënt vergemakkelijkt.

Omgaan met stress en stressvolle situaties: In therapie leert de patiënt onder andere beter om te gaan met stressvolle situaties die zijn symptomen verergeren. Het centrale aspect is omgaan met stress.

Angstaanjagende ervaringen verwerken: Met behulp van psychologische schizofrenietherapie kan de patiënt ook beter omgaan met de angstaanjagende ervaringen die hij heeft gehad tijdens de acute stadia van de ziekte. Dat stabiliseert hem in het algemeen.

Herken vroege waarschuwingssignalen: Bovendien leren patiënten de vroege waarschuwingssignalen van een schizofrene fase te herkennen. Deze kunnen heel verschillend zijn. Slaapstoornissen of ernstige prikkelbaarheid duiden bijvoorbeeld vaak op een nieuwe uitbraak. Het is dan belangrijk om de bronnen van stress te verminderen en eventueel in overleg met de arts om de medicatiedosis voor een korte tijd te verhogen.

Ondersteuning na verblijf in het ziekenhuis

Na een verblijf in het ziekenhuis heeft de patiënt meestal thuis ondersteuning nodig. Neem deze taak op zich maatschappelijk werkers, Ze helpen de getroffen persoon zijn weg te vinden in het dagelijks leven.

Veel patiënten merken dat hun concentratievermogen, hun werkgeheugen en hun vermogen om vooruit te plannen aan de ziekte hebben geleden. Dan helpt men cognitieve revalidatie, Ze werkt met gedragstherapie en een speciale training op de computer. Dit vergroot de kans om opnieuw in het beroep te stappen. Bovendien wordt het inzicht in ziekten en de therapietrouw versterkt.

Schizofrenie bij kinderen

In de meeste gevallen treedt schizofrenie alleen op na de adolescentie op volwassen leeftijd. Naar schatting twee procent van de patiënten wordt echter al in de kindertijd en adolescentie ziek. Schizofrene aandoeningen zijn echter uiterst zeldzaam vóór de leeftijd van tien. Als “vroege aanvang schizofrenie” (EOS) verwijst naar artsen een eerste manifestatie van schizofrenie tussen de 13e en 18 jaar oud. Het wordt vooral waargenomen bij mannelijke adolescenten.

Omdat de ziekte zo zeldzaam is bij kinderen, kinderen en adolescenten, wordt deze vaak laat ontdekt. Het feit dat de symptomen van schizofrenie bij kinderen en adolescenten verschillen van die van volwassen patiënten draagt ​​hier ook aan bij.

Bovendien blijft de persoonlijkheid van kinderen of adolescenten natuurlijk evolueren. Stemmingswisselingen zijn normaal tot op zekere hoogte tijdens de puberteit. Als kinderen en adolescenten echter in langdurige depressieve fasen raken of als ze ernstige taal- en schrijfproblemen hebben, evenals wanen, moet een arts of psychiater dringend worden geraadpleegd.

Schizofrenie: ziekteverloop en prognose

Het risico op het ontwikkelen van schizofrenie is over het algemeen ongeveer een procent, Zo leven naar schatting 800.000 mensen in Duitsland met de ziekte.

Ze ontmoet elkaar Zowel mannen als vrouwen, De ziekte breekt echter eerder uit bij mannen dan bij vrouwen. Gemiddeld worden ze ziek tussen de 20 en 25 jaar oud, terwijl vrouwen tussen de 25 en 30 jaar oud zijn. Waarom dit zo is, weet je niet.

Aangezien het beloop van schizofrenie sterk verschilt van persoon tot persoon, is er geen algemene prognose, Sommige patiënten ervaren slechts een enkele acute fase van de ziekte, terwijl anderen een ernstig verloop hebben dat leidt tot chronische schizofrenie. Steeds opnieuw hebben anderen schizofrene fasen, die echter afnemen dankzij de behandeling. Meestal worden de acute symptomen na verloop van tijd zwakker. Toch moet schizofrenie zijn vaak levenslang behandeld zijn.

de hebefrene schizofrenie heeft een minder gunstige prognose dan de andere vormen van ziekte. Het begint verraderlijk, maar wordt vaak chronisch en verloopt dan zonder symptoomvrije fasen. Tegelijkertijd verandert de persoonlijkheid van patiënten steeds meer.

het risico op zelfmoord

De angsten die schizofrenie veroorzaken, zijn vaak verontrustend voor de patiënten. Na een paar terugvallen, raken de getroffenen vaak in diepe hopeloosheid. Dit kan zelfs tot zelfmoord leiden – het aantal zelfmoorden onder schizofreniepatiënten is ongeveer tien procent. Vooral mannen lopen het risico. Een goede band met therapeuten, familie of vrienden is daarom bijzonder belangrijk.

Verhoogd risico op andere ziekten

Statistisch gezien hebben patiënten met schizofrenie een aanzienlijk verhoogd risico op verschillende andere aandoeningen. Deze omvatten metabole en hart- en vaatziekten, kanker en longziekten. Artsen moeten speciale aandacht besteden aan de juiste symptomen bij schizofreniepatiënten.

Elke vierde tot vijfde is genezen

Aangezien schizofreniepatiënten worden behandeld met een combinatie van neuroleptica en psychotherapie, is de prognose van de ziekte aanzienlijk verbeterd. Ongeveer 20 tot 25 procent van de patiënten zal weer gezond zijn met deze behandeling. Maar zelfs als de patiënten niet volledig genezen zijn, is poliklinische zorg vaak voldoende om ondanks de schizofrenie een grotendeels normaal leven te leiden. De sociale omgeving heeft hier een grote invloed op: als patiënten veel begrip en ondersteuning krijgen van vrienden en familie, kan dit het verloop van de ziekte positief beïnvloeden.

Schizofrenie: informatie voor familieleden

Als een persoon lijdt aan schizofrenie, is dit buitengewoon stressvol voor zijn familieleden. In de acute stadia leeft de patiënt in zijn waanwereld en is nauwelijks bereikbaar. Misschien strekt zijn waanidee zich ook uit tot de familieleden, die hij ondergeschikt maakt aan sinistere bedoelingen en ontmoetingen met wantrouwen.

Tegelijkertijd zijn de familieleden belangrijke pijlers voor de patiënt. Hun begrip en ondersteuning zijn cruciaal voor het ziekteproces.

Als lid van een schizofreniepatiënt moet u daarom hulpaanbiedingen accepteren die u gedetailleerde informatie geven over de ziekte en hoe u ermee kunt omgaan. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat u de patiënt aanmoedigt om zo onafhankelijk mogelijk te zijn. Daarbij mag hij niet onder- of overmatig worden uitgedaagd. Ook kan een speciale communicatietraining nuttig voor u zijn.

Zoek bovendien het gesprek met de behandelend artsen en therapeuten en vraag advies als u overweldigd bent en niet weet wat u moet doen. Familieleden kunnen ook een belangrijke hulp zijn. U kunt erachter komen waar u er een in uw omgeving kunt vinden via het National Contact and Information Centre (NAKOS) (www.nakos.de).

aanbevelingen boek

Arnhild Lauveng: Tomorrow I’m a Lion – How I versloeg schizophrenia, btb, 2010