trigeminusneuralgie

Snel overzicht

• definitie: Gewelddadige, aanvalachtige gezichtspijn afkomstig van de nervus trigeminus.
• frequentie: Slechts ongeveer 4 van elke 100.000 mensen in Duitsland lijden aan trigeminusneuralgie. De ziekte treedt meestal op na de leeftijd van 40 jaar. Vanwege de hogere levensverwachting zijn er iets meer vrouwelijke dan mannelijke patiënten.
• oorzaken: vaak onduidelijk (klassieke trigeminusneuralgie). Soms is er een oorzakelijke ziekte (symptomatische trigeminusneuralgie).
• symptomen: razendsnelle, zeer korte en extreem ernstige aanvallen van pijn op het gezicht, vaak veroorzaakt door aanraking, spraak, kauwen, enz.
• Arts behandelen: Neuroloog of neurochirurg
• therapie: Medicatie of chirurgie, eventueel aangevuld met psychologische zorg.
• voorspelling: Door middel van therapie kan de pijn worden beheerst, maar niet permanent worden geëlimineerd.

Trigeminusneuralgie: oorzaken en risicofactoren

Afhankelijk van de oorzaak verdeelt de International Headache Society (IHS) trigeminale neuralgie in twee groepen:

Symptomatische trigeminale neuralgie

Symptomatische trigeminale neuralgie is aanwezig wanneer radiologische beeldvorming of chirurgie wordt gebruikt om een ​​andere ziekte te detecteren als de duidelijke oorzaak van pijnaanvallen. Deze mogelijke oorzaken zijn:

• Ziekten waarbij de beschermende omhulsels van de zenuwvezels (myeline omhulsels) in het zenuwstelsel worden vernietigd (demyeliniserende ziekten): b.v. Multiple sclerose (MS)
• Hersentumoren, vooral zogenaamde akoestische neuromen: dit zijn zeldzame, goedaardige tumoren van de gehoor- en evenwichtszenuwen. Ze drukken op de nervus trigeminus of een aangrenzend bloedvat zodat beide tegen elkaar worden gedrukt. Dit veroorzaakt de pijn.
• beroerte
• Vasculaire misvormingen (angioom, aneurysma) in het gebied van de hersenstam

Patiënten met symptomatische trigeminusneuralgie zijn gemiddeld jonger dan mensen met de klassieke vorm van ziekte.

Klassieke trigeminale neuralgie

Bij klassieke trigeminale neuralgie kan geen andere ziekte worden geïdentificeerd als de oorzaak van de symptomen. Deze ziektevorm wordt daarom ook “idiopathische trigeminale neuralgie” genoemd (idiopathische = geen bekende oorzaak).

Experts vermoeden dat de pijn bij de getroffen door het feit dat aangrenzende bloedvaten op de zenuw drukken en dus de omhulling van de zenuw (myelineschede) Schade. Een dergelijk pathologisch contact tussen vat en zenuw is waarschijnlijker wanneer de wanden van de slagaders verdikt en stijf zijn. Dit is het geval met een arteriosclerose (arteriosclerose). Dit kan daarom het risico op trigeminale neuralgie verhogen.

Trigeminusneuralgie: symptomen

Kenmerkend voor een trigeminusneuralgie zijn aanvallen zoals gezichtspijn, de

• plotseling en in een flits,
• zijn extreem sterk en
• duurt een korte tijd (fracties van seconden tot twee minuten).

Trigeminale neuralgie-pijn is een van de meest ernstige pijn ooit. Ze kunnen zich honderd keer per dag herhalen (vooral in de klassieke ziektevorm).

De getroffenen beschrijven de pijn vaak als “uit het niets schieten” of “golfvormig”. Soms treedt de pijn op zonder enige trigger. Maar heel vaak zijn er zulke trekkerdie een pijnaanval veroorzaken. Dit kan iets heel alledaags zijn, zoals:

• Aanraking van de gezichtshuid (met de hand of wind)
• speak
• borstelen
• Kauwen en slikken

Uit angst voor een pijnaanval eten en drinken sommige patiënten zo min mogelijk. Je kunt daardoor (gevaarlijk veel) afvallen en een vochttekort ontwikkelen.

Verschillen tussen de vormen van ziekte

Bij één klassieke trigeminusneuralgie meestal wordt de tweede of derde hoofdtak van de nervus trigeminus (trigeminuszenuw) aangetast. Patiënten hebben daarom vaak unilaterale pijn in de boven- of onderkaak. Er is geen pijn tussen de individuele aanvallen. De gewelddadige, schietende pijn kan een reflextrekkingen van de gezichtsspieren veroorzaken. Het wordt ook wel genoemd Tic douloureux (Frans voor “pijnlijke spiertrekkingen”).

Als alle drie de takken van de nervus trigeminus of beide zijden van het gezicht zijn aangetast, spreekt dat eerder voor een symptomatische trigeminusneuralgie, Bovendien zijn de patiënten meestal niet pijnvrij in deze vorm van ziekte tussen aanvallen in. Komen ook vaak voor gevoelsstoornissen (bijvoorbeeld tintelingen, gevoelloosheid, enz.) in het leveringsgebied van de nervus trigeminus.

Trigeminusneuralgie kan psychologisch zeer stressvol zijn. Daarom lijden veel patiënten aan een depressieve stemming.

Trigeminusneuralgie: onderzoeken en diagnose

Niet elke pijn in het gezicht is trigeminusneuralgie. TMJ-problemen, tandziekten of clusterhoofdpijn kunnen bijvoorbeeld gezichtspijn veroorzaken.

Het is belangrijk om trigeminale neuralgie te onderscheiden van vele andere vormen van hoofdpijn en gezichtspijn. Op basis van het typische beloop van pijn, kan de huisarts meestal een trigeminale neuralgie identificeren. Maar de juiste contactpersoon voor de diagnose en het vervolgonderzoek voor deze ziekte is er één Specialist in neurologie of een Specialist in neurochirurgie.

De eerste stap bij het vermoeden van een trigeminale neuralgie is de Overzicht van de medische geschiedenis (Anamnese): de arts interviewt de patiënt gedetailleerd over zijn klachten. Mogelijke vragen zijn:

• Waar heb je precies pijn?
• Hoe lang duurt de pijn?
• Hoe voel je de pijn bijvoorbeeld als stekend, beklemmend, schokkerig?
• Heeft u naast de pijn nog andere klachten, zoals emotionele stoornissen in andere delen van het lichaam, wazig zien, misselijkheid of braken?
• Zijn de pijnaanvallen erg lastig voor u?

Daarna leidt de arts er een lichamelijk onderzoek door. De arts let bijvoorbeeld op of de gevoeligheid (gevoeligheid) in het gezicht normaal is.

Nader onderzoek moet uitwijzen of een oorzakelijke ziekte van de onderliggende neuralgie of niet. Symptomatische en klassieke trigeminale neuralgie worden anders behandeld. Afhankelijk van de symptomen kan de arts een of meer van de volgende onderzoeken uitvoeren:

Magnetic Resonance Imaging (MRI): Met behulp van magnetische resonantie of magnetische resonantiebeeldvorming kan de arts controleren of een ziekte zoals multiple sclerose, hersentumor, beroerte of vasculaire malformatie (aneurysma) de trigeminale neuralgie triggert.

Verzameling en analyse van zenuwwater: Met een dunne, fijne holle naald kan de arts een monster van het zenuwwater (hersenvocht) uit het wervelkanaal (CSF) nemen. In het laboratorium wordt onderzocht of de patiënt lijdt aan multiple sclerose.

Computing Tomography (CT):In het bijzonder kunnen de botachtige structuren van de schedel worden onderzocht. Mogelijke pathologische veranderingen kunnen de oorzaak zijn van pijnaanvallen.

Angiografie of Magnetic Resonance Angiography (MRA): Op basis van een röntgenonderzoek van de bloedvaten (angiografie) in het craniale gebied kunnen mogelijke vasculaire misvormingen worden gedetecteerd. In nucleaire spin-angiografie wordt röntgenbeeldvorming van de bloedvaten uitgevoerd door magnetische resonantiebeeldvorming. Het afbeelden van de bloedvaten is ook nuttig vóór de operatie, zodat de neurochirurg precies ziet waar de bloedvaten in het operatiegebied zijn.

Elektrofysiologische onderzoeken: Deze omvatten bijvoorbeeld trigeminus SEP (onderzoek naar de werking van sensorische zenuwbanen, bijv. Gevoel van aanraking en druk), onderzoek van de ooglidreflex, massagereflex, enz.

Overige onderzoeken: Indien nodig zijn verder onderzoek nodig, bijvoorbeeld bij de tandarts, orthodontist of KNO-arts.

Trigeminusneuralgie: behandeling

Kortom, de trigeminale neuralgie kan worden behandeld met medicatie of een operatie. Er zijn verschillen tussen de twee soorten ziekten:

• Een klassieke trigeminale neuralgie wordt in de eerste plaats behandeld. Het wordt alleen gebruikt als de medicijnen niet werken of de bijwerkingen te ernstig zijn.
• Symptomatische trigeminale neuralgie verwijdert vaak de oorzaak (zoals een hersentumor) operatief. De procedure kan de pijn verlichten of zelfs een tijdje helemaal uitschakelen.

Het feit dat de oorzaken van gezichtspijn niet volledig zijn opgelost, maakt trigeminale neuralgie-therapie moeilijker. Als de juiste behandeling wordt gevonden, kan de pijn goed worden verlicht, maar nooit volledig of permanent “uit”.

Geneesmiddelen voor trigeminusneuralgie

De gebruikelijke pijnstillers (zoals ibuprofen, diclofenac, enz.) Ontwikkelen hun effect te laat voor de bliksem, korte pijnaanvallen. Trigeminale neuralgie vereist daarom preventieve langdurige therapie met speciale pijnstillers.

Bijvoorbeeld worden de actieve ingrediënten gebruikt carbamazepine en oxcarbazepine, Ze worden ook gebruikt om epilepsie te behandelen. Vaak helpt ook het spierverslappende middel Baclofen, Indien mogelijk schrijft de arts slechts één actief ingrediënt voor bij trigeminusneuralgie (monotherapie). Voor ernstige pijn kunnen twee medicijnen nuttig zijn (combinatietherapie).

Acute pijn kan worden behandeld met de anticonvulsieve fenytoïne in het ziekenhuis voor intramurale behandeling.

Chirurgische therapie voor trigeminusneuralgie

Chirurgie kan de pijn van trigeminusneuralgie verlichten of zelfs op de lange termijn elimineren. Ze kunnen echter na een paar jaar weer voorkomen. Bovendien brengt elke operatie vanzelfsprekend risico’s met zich mee. Patiënten moeten daarom voorafgaand aan de operatie de kansen en risico’s van de procedure met de behandelend arts bespreken.

In principe heeft trigeminusneuralgie drie chirurgische opties:

Klassieke chirurgische ingreep (microvasculaire decompressie volgens Jannetta)

Deze methode wordt gebruikt bij gezonde mensen met een laag chirurgisch risico. Door een opening in de achterkant van het hoofd, plaatst de arts een Goretex of Teflon-spons tussen de zenuw en het vat. Dit om te voorkomen dat de nervus trigeminus weer onder druk komt te staan.

Direct na de procedure is ongeveer 82 procent van de patiënten pijnloos. Tien jaar na de operatie is het nog 67 procent. Voor vervolgoperaties is het slagingspercentage voor pijnverlichting lager.

Mogelijke bijwerkingen / risico’s van chirurgie zijn bloedingen, cerebellaire verwondingen en verlies van gehoor en gevoelloosheid van de aangedane zijde.

Percutane thermocoagulatie (volgens Sweet)

Deze procedure is geschikt voor mensen met een hoger chirurgisch risico. De arts duwt een sonde door de huid naar de zogenaamde ganglion Gasseri. Dit is een ophoping van zenuwcellichamen van de nervus trigeminus. Daar worden vooral de pijnvezels van de zenuw vernietigd – hetzij door lokale warmtetoepassing, mechanisch door drukballon of chemisch door middel van glycerine.

Het slagingspercentage direct na de operatie is hoog: ongeveer 90 procent van de patiënten is aanvankelijk pijnvrij. Dit succes duurt echter slechts ongeveer elke seconde.

Mogelijke bijwerking is een soms pijnlijk gevoelverlies aan de aangedane zijde van het gezicht.

Radiosurgische procedure

Dit is een relatief zachte methode van radiotherapie. De arts bestraalt de trigeminuszenuw nabij de hersenstam eenmaal met een hoge stralingsdosis. Hiervoor gebruikt hij de zogenaamde Gamma Knife of Cyber-Knife, In vergelijking met de andere twee chirurgische methoden veroorzaakt deze procedure minder snel complicaties. Maar ook de kansen op succes zijn lager:

Als deze procedure zonder eerdere andere operaties wordt uitgevoerd, zal 63 tot 75 procent van de patiënten met trigeminusneuralgie na de procedure pijnvrij zijn. Als er al een andere operatie heeft plaatsgevonden, zijn de kansen op succes veel erger. Over het algemeen is het effect van de therapie meestal pas na een paar weken, dus veel later dan de andere methoden.

De arts behandelt trigeminusneuralgie bij patiënten met multiple sclerose door medicatie (werkzame stof misoprostol) of door middel van percutane thermocoagulatie en radiochirurgische procedures.

Trigeminusneuralgie: beloop en prognose

Het verloop van de ziekte bij trigeminusneuralgie is zeer variabel. Het is nauwelijks voorspelbaar hoeveel tijd zal verstrijken voordat de volgende pijnaanval. Soms zitten er dagen, weken, maanden of zelfs jaren tussen individuele aanvallen.

Bij ongeveer 29 procent van de getroffenen blijft het zelfs bij een enkele aanval van trigeminusneuralgie. Vaak beginnen de aanvallen echter slechts af en toe, maar verzamelen ze zich in de loop van de tijd.

De trigeminale neuralgie kan het dagelijks leven van de getroffenen enorm beïnvloeden – niet alleen door de gewelddadige pijnaanvallen zelf, maar ook door de angst voor de volgende aanval. Het emotionele welzijn kan ook lijden. Daarom ontwikkelen sommige patiënten bovendien een depressieve stemming. Daarom moet een medische en / of chirurgische behandeling van trigeminusneuralgie indien nodig met één worden verlengd psychologische of psychotherapeutische behandeling worden aangevuld.

Met het juiste behandelplan kunt u de pijn van een trigeminale neuralgie verminderen, althans voor een tijdje. De ziekte kan momenteel echter niet volledig worden genezen. Tot nu toe is niet bekend of en hoe trigeminusneuralgie kan voorkomen.

Verdere informatie

Boek aanbevelingen:

• Trigeminusneuralgie: wanneer het leven uit de hand loopt (Simone Brockes, Ennsthaler, 2017)

richtlijnen:

• S1-richtlijn “Trigeminale neuralgie” van de Duitse Vereniging voor Neurologie (2016)