gewrichtsband

Ligament scheur: beschrijving

De ligamenten bevinden zich rond de gewrichten. Ze stabiliseren, geleiden en beperken gewrichtsbewegingen. Om deze reden beïnvloedt ligamentruptuur (ligamentruptuur) de biomechanische functie van het aangetaste gewricht.

Bandverwondingen komen veel voor en worden veroorzaakt door een gewelddadige beweging van een gewricht. Afhankelijk van de intensiteit van het trauma resulteert dit in uitzetting van het ligament, scheur of verstuiking van het ligament (vervorming).

In de meeste gevallen is een gescheurde ligament een sportblessure. Een ligamentscheur komt echter ook voor bij andere ongevallen, zoals een val of auto-ongeluk. In de sport komen ligamentletsels vaak voor in de enkel, knie, elleboog, pols en schouder.

classificatie

Gescheurde ligamenten worden geclassificeerd in een eerste tot derde graad letsel, afhankelijk van de mate. Dit is belangrijk voor therapieplanning en prognose. De meeste divisies maken gebruik van een eerstegraads letsel als de band overbelast of gescheurd is. Een gedeeltelijke bandbreuk komt meestal overeen met een tweedegraads letsel, en een volledige ligamentscheur van het ernstigste letsel (derde graad).

buiten ligament

Alles wat belangrijk is over de breuk van een buitenligament (zoals bij het enkelgewricht) is te vinden in het artikel buitenligamentscheur.

Interior ligament

Alles wat belangrijk is over het breken van een binnenband (zoals het enkelgewricht) leert in de bijdrage Innenbandriss.

Ligament scheur – voet

Meer over ligamentbreuken in het voetgedeelte leest u in het artikel Ligament Tear – Foot.

Gescheurde ligament – knie

Meer informatie over ligamentbreuken in het kniegebied in het artikel gescheurde ligament – knie.

torn ACL

Alles wat belangrijk is over de breuk van een kruisband op de knie is te vinden in het artikel kruisbandscheur.

skiër duim

Wat is een skiduim en hoe deze wordt gediagnosticeerd en behandeld, lees dan in het artikel Skidaumen.

Gescheurde ligament: symptomen

Gescheurde ligament symptomen zijn min of meer specifiek afhankelijk van het type en de ernst van het letsel. Het plotselinge scheuren van een band kan gepaard gaan met een hoorbaar geluid (“crash”). De getroffen persoon ervaart een plotselinge, ernstige pijn, die in sommige gevallen kan worden gelokaliseerd op een specifiek gebied. Het gewonde gewricht zwelt, de omliggende huid kan de komende uren blauw worden (blauwe plek). Als bijvoorbeeld de buitenste band scheurt op het spronggewricht, ziet u bijna altijd een helderblauwe kleur. Aan de andere kant leiden blessures aan de knie zelden tot kneuzingen onder de huid.

De getroffen persoon kan het gewonde gewricht niet langer goed belasten. Een gewrichtsband kan ook aanwezig zijn als de gewonde persoon nog kan lopen. Patiënten ervaren ook vaak het gevoel van “wegknikken” en instabiliteit in het geval van een gescheurde ligament.

Kruisband scheur: symptomen

Welke symptomen een kruisbandscheur veroorzaken, lees in het artikel Kruisbandscheur: symptomen.

Gescheurde ligamenten: oorzaken en risicofactoren

Over het algemeen is gewrichtsbeweging buiten het normale bereik, dat wordt gedwongen door een hoge kracht, de oorzaak van gescheurde ligamenten. Aldus scheuren de kruisbanden of het binnenste ligament van de knie bij zeer sterke rotatiebewegingen of wanneer de knie wordt overbelast. Vaak gebeurt dit tijdens het skiën of voetballen.

De zogenaamde skiduim scheurt een zijband van het duimbasisgewricht. Dit gebeurt vaker tijdens het skiën, wanneer u uw duim op de hellingen gooit of in een val met uw duim in de lus van de skistok hangt.

Zelfs in bepaalde balsporten (vooral in volleybal) leidt dit vaak tot verwondingen van de vingergewrichten als slechts een gescheurde ligament.

De ligamenten van de enkel worden beïnvloed wanneer ze voorover worden gebogen, bijvoorbeeld tijdens het rennen of springen (in tennis, voetbal, basketbal, etc.).

Andere ligamenten, zoals de achterste kruisband, scheuren vooral bij hoge snelheidsongevallen in het verkeer. Als een ligamentscheur de schouder of pols beïnvloedt, is dit vaak het gevolg van een val.

Risicofactoren voor ruptuur van het ligament

Risicofactoren voor ruptuur van het ligament zijn onder andere high-performance sport, slechte trainingstoestand, bepaalde sporten, obesitas en eerdere verwondingen aan hetzelfde gewricht, afhankelijk van het type ligamentscheur. Het is controversieel of geslacht ook een rol speelt en vrouwen een groter risico lopen op bepaalde soorten gescheurde ligamenten of niet.

Ligament traan: onderzoeken en diagnose

Specialisten in de diagnose en behandeling van gescheurde ligamenten zijn orthopedisten, ongevalschirurgen en sportartsen. Het vermoeden van een gescheurde ligament komt meestal voort uit de details van het ongeval en de beschrijving van de klachten, de arts zal de patiënt vragen. Hij kan vragen stellen zoals:

• Kun je het ongeval beschrijven?
• Waar is de pijn gelokaliseerd?
• Zijn bepaalde bewegingen pijnlijk of moeilijk?
• Heb je al een blessure opgelopen in het getroffen gebied?
• Heb je al bestaande voorwaarden?

Daarna zal de arts de patiënt onderzoeken. Hij zorgt ook voor zwelling en uitlijning in het letselgebied en controleert de bloedcirculatie, motorische functie en gevoeligheid (DMS) van het gewricht. Door palpatie kan de arts pijn- en drukpunten vaststellen, wat vaak belangrijke aanwijzingen geeft voor de getroffen band.

Om de beperking van de scheur van het ligament te beoordelen, moet het bewegingsbereik van het gewricht worden gecontroleerd. Op basis van specifieke functionele tests kan het vermoeden van een bepaalde ligamentscheur worden bevestigd. In sommige gevallen zijn deze onderzoeken niet mogelijk in de acute fase maar vanwege de pijn.

imaging

In onduidelijke gevallen of om extra verwondingen (zoals op het bot) te verhelderen, worden beeldvormingstechnieken gebruikt. U kunt kiezen uit verschillende methoden.

Ervaren artsen zullen profiteren van het echografieonderzoek van het gewricht, dat kan worden uitgevoerd zonder blootstelling aan straling.

Een röntgenfoto wordt met name gemaakt bij vermoede extra botschade naast de scheur van het ligament of een scheur van het bot. Indirect kan een gescheurde ligament echter ook worden gedetecteerd op een röntgenfoto, wat vooral geldt voor de zogenaamde “stressopnames”. Het aangetaste gewricht wordt tijdens de opname op bepaalde posities gehouden.

Vooral geschikt voor beeldvorming van een ligamentscheur is beeldvorming met magnetische resonantie (MRI). Het kan opschieten zonder de stralen te beschadigen.

Ligament traan: behandeling

De acute behandeling van ruptuur van het ligament (of vermoeden) is gebaseerd op de PECH-regel: breken, ijs, compressie, opslag op grote hoogte. IJs (cryotherapie) of koud water kan elke twee tot drie uur worden toegediend gedurende 20 minuten elk. De compressie van het getroffen gebied moet zo snel mogelijk beginnen: Breng indien mogelijk een drukverband aan op het aangetaste gewricht om zwelling tegen te gaan. Wanneer u hoog opslaat, moet u ervoor zorgen dat het getroffen gebied zo hoog mogelijk boven het hartniveau is.

Indien nodig kunnen patiënten een pijnstiller nemen. In het bijzonder geschikt zijn zogenaamde niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID’s) zoals ibuprofen. Het kniegewricht moet ook worden beschermd tegen verder letsel. Deze maatregelen moeten ongeveer drie dagen worden voortgezet, zodat ontsteking en zwelling worden gestopt. Om de voetsteun te geven, moeten krukken worden gebruikt totdat een normale manier van lopen mogelijk is.

Behandeling bij de arts

Gescheurde ligamenten worden conservatief of chirurgisch behandeld. Of een operatie noodzakelijk is, hangt van veel factoren af, zoals het type en de ernst van het letsel (gedeeltelijke scheur of volledige scheur) en de biomechanische beperking van het aangetaste gewricht. Ook wordt in de planning van de behandeling rekening gehouden met leeftijd, activiteit en niet in het minst de wensen van de patiënt.

Conservatieve behandeling

Met een ligamentstam en een licht gescheurde ligament is het meestal voldoende om het gewricht enige tijd te stabiliseren door verbanden. De symptomen zouden binnen ongeveer twee weken moeten verdwijnen. Gedurende deze tijd kan het gewricht inderdaad worden geladen, maar mag het niet worden blootgesteld aan volledige (atletische) belasting. Omdat het risico op een hernieuwde verwonding van de overbelaste ligamenten in de vroege stadia te groot is.

Bepalend voor een succesvol genezingsproces en een goede biomechanische gewrichtsfunctie is de vroege start van fysiotherapie. Naast pure spiertraining om gezamenlijke begeleiding te bevorderen, is een goede coördinatietraining ook belangrijk. Dit gebeurt bijvoorbeeld het kantelbord of het wiebelbord bij bandletsels in het enkelgebied.

Een stabilisatie van het gewricht met speciale verbanden of orthesen kan ook nuttig zijn.

Operatieve behandeling

Een operatie kan om verschillende redenen noodzakelijk zijn. In de meeste gevallen wordt alleen een gescheurde ligament van hogere kwaliteit gebruikt. De voordelen van een operatie worden vaak genoemd om de kans op chronische pijn en een beter herstel van de gewrichtsstabiliteit te verminderen.

Bij bepaalde soorten ligamentruptuur wordt chirurgie beschouwd als het voorkeursmiddel, zoals kruisbandscheuren in het kniegewricht. Nieuwe verwondingen kunnen worden gehecht en het kruisband wordt extra versterkt door een stuk van de eigen pees van het lichaam. Voor oudere tranen wordt het kruisband vervangen door een stuk pees (kruisbandplastic). Ook moet een skiduim binnen korte tijd worden geopereerd om de volledige functie van de hand te krijgen. Een botbreukbreuk (scheuren van het ligament op het bot samen met een botfragment) wordt meestal ook geopereerd en daarna meestal enkele weken geïmmobiliseerd.

Naast de ernst en de aard van het letsel spelen ook andere factoren een rol bij de beslissing voor of tegen een operatie. Competitieve atleten hebben een specifiek behoefteprofiel voor het aangetaste gewricht. Om deze reden worden bij competitieve atleten afhankelijk van de mate van het letsel gescheurde ligamenten vaak in elkaar gezet en chirurgisch gehecht.

Ook is voor en na een operatie de fysiotherapeutische begeleiding erg belangrijk, net als bij een conservatieve behandeling. Voor gewrichtsstabilisatie kan een gescheurde ligamentspalk worden voorgeschreven na een operatie.

Kruisbandscheur: Op

Alles wat belangrijk is over de chirurgische behandeling van deze ligamentscheur is te lezen in het artikel Kruisbandscheur: Op.

Ligament scheur: ziekteverloop en prognose

In de meeste gevallen is een prognose van de ligamentscheur goed als het letsel vroeg en correct wordt behandeld. Vooral een goed geplande fysiotherapie is cruciaal voor het succes van de behandeling. De prognose hangt echter ook af van de getroffen band, de ernst van het letsel en andere factoren, zodat er geen algemene uitspraken kunnen worden gedaan. Ook kan de vraag wanneer de patiënt kan terugkeren naar volledige activiteit, geen deken zeggen. Het genezingsproces van ruptuur van het ligament kan enkele weken tot enkele maanden duren.

Voorkom gescheurde ligamenten

Als u gescheurde ligamenten wilt voorkomen, moet u vooral die spieren trainen en versterken die bijzonder belastende gewrichten ondersteunen (zoals het enkelgewricht, kniegewricht). Voor risicovolle oefeningen kunt u pleisters gebruiken als extra ondersteuning. Bovendien moet u opwarmen voor het sporten.

Ligamentescheur: gevolgen als er geen behandeling is

Als een gescheurde ligament niet wordt behandeld, dreigen langdurige gevolgen zoals frequent knikken, verstoorde gewrichtsfunctie en chronische pijn van de pijn. Het verhoogt ook een onbehandeld gewrichtsband het risico op artrose.