Whiplash (draaien van de cervicale wervelkolom) is de naam voor een combinatie van verschillende klachten die vaak optreden na auto-ongelukken. Kenmerkend zijn ernstige hoofdpijn en nekpijn, binnen de eerste drie dagen na een impactongeval. Meestal verbeteren de symptomen na enige tijd vanzelf, in sommige gevallen stoppen ze echter en zijn ze moeilijk te behandelen. Ontdek hier alles over whiplash.
Whiplash: beschrijving
De term “whiplash” vat verschillende symptomen samen die typisch worden veroorzaakt door een plotselinge versnelling en vertraging van het hoofd tegen het lichaam. Dit wordt ook een versnellings-vertragingsmechanisme genoemd.
Als het hoofd op deze manier schokkerig wordt uitgerekt, zijn vooral de spieren en ligamenten in het gebied van de cervicale wervelkolom (cervicale wervelkolom) gespannen. Daarom is de medische term voor whiplash “cervicale wervelkolom”, soms leest men ook uit een cervicaal wervelkolomtrauma of een whiplash-letsel.
De externe kracht van een whiplash veroorzaakt verrekkingen, compressie en overstrekking van spieren en ligamenten. Letsel aan het bot of de zenuwen is de uitzondering.
Whiplash is geen zeldzame diagnose en zelfs de meest voorkomende complicatie na auto-ongelukken. De getroffenen klagen meestal na hoofdpijn over hoofdpijn en nekpijn, naast spierpijn en spanning, maar er zijn nog enkele andere symptomen mogelijk.
Whiplash: symptomen
Na de activerende gebeurtenis duurt het meestal enkele uren voordat de eerste symptomen verschijnen. Typisch zijn dan toenemende hoofd- en nekpijn en sterke spierspanning die een stijve nek veroorzaken. Bovenal wordt deze krampachtige hoofdhouding door veel patiënten als zeer onaangenaam ervaren. In sommige gevallen stralen de symptomen uit in de schouder, rug, kaak of mond. De symptomen van een whiplash nemen eerst toe en bereiken hun maximum na één tot drie dagen. Daarna klinken ze meestal weer af.
Bovendien kan whiplash algemene symptomen veroorzaken zoals misselijkheid, duizeligheid, oorfluitjes (tinnitus), slechte concentratie en vermoeidheid. Ook zij zijn meestal tijdelijk.
Whiplash: complicaties
Een whiplash is onaangenaam, maar meestal is het onschadelijk. In zeldzame gevallen kunnen echter complicaties optreden. Deze omvatten:
- Zenuwletsels met tintelingen, sensorische stoornissen of verlamming van het gezicht; Schouder of arm kan leiden
- bewusteloosheid
- Geheugenverlies voor de periode direct voor of na het ongeval
- Ernstige misselijkheid met braken
- Schade aan de benige cervicale wervelkolom, vooral wervelfracturen
- Ruggenmergletsel, mogelijk dwarslaesie
- Visusstoornissen als de halsslagader, een bepaald vat, is beschadigd
- Een gelijktijdig traumatisch hersenletsel
Over sommige van deze complicaties kan worden gedebatteerd of er zelfs sprake is van een whiplash. Omdat wervelfracturen, Neven- / ruggenmergschade en andere ernstige verwondingen specifiek worden geclassificeerd en niet daadwerkelijk worden meegeteld voor whiplash.
Een gemeenschappelijke internationale classificatie (Québec-classificatie) verdeelt whiplash echter in vier graden van ernst, waarvan rang vier ook fracturen van de cervicale wervelkolom omvat. Sommige deskundigen willen echter dat deze graad wordt verwijderd.
Whiplash: late effecten
Meestal geneest een whiplash na een korte tijd. In sommige gevallen kunnen de symptomen maanden of zelfs jaren duren. Dergelijke chroniciteit komt vooral voor bij mensen die vóór de whiplash pre-letsel aan de cervicale wervelkolom hadden. Zelfs als botten of zenuwen worden beschadigd tijdens de vervorming van de cervicale wervelkolom, vertraagt dit de genezing of leidt het tot permanente schade.
Whiplash: oorzaken en risicofactoren
Veruit de meest voorkomende oorzaak van whiplash is een impactongeval. De veiligheidsgordel fixeert het bovenlichaam, maar niet het hoofd. Na plotseling remmen van de aandrijving, beweegt de kop dus ongeremd naar het bovenlichaam naar voren. De spieren en ligamenten in het gebied van de cervicale wervelkolom vangen de beweging op, waardoor grote krachten korte tijd op deze structuren inwerken. Letsel is het gevolg.
Whiplash-verwondingen worden echter niet alleen veroorzaakt door auto-ongelukken. Ze kunnen bijvoorbeeld ook worden gebruikt bij vechtsporten, klimmen of paardrijden – telkens wanneer het hoofd snel achter elkaar wordt versneld en vervolgens wordt onderschept door de eigen spieren.
Bepaalde factoren maken het gevoeliger voor whiplash, zwakke lendensteun of bestaande reeds bestaande verwondingen zoals hernia of vernauwde zenuwkanalen. Degeneratieve veranderingen van de cervicale wervelkolom, dat wil zeggen tekenen van slijtage, spelen ook een belangrijke rol. Deze kunnen zijn veroorzaakt door ongevallen, maar ook door nekziekten. Whiplash-patiënten met reumatische aandoeningen hebben bijvoorbeeld vaak klachten die hun kwaliteit van leven maanden na het ongeval beperken.
De chronologie van de symptomen van een whiplash-letsel omvat vaak individuele pijnsensaties en -verwerking. Waarom de symptomen van sommige mensen meer uitgesproken zijn en / of van langere duur zijn, kan vaak niet alleen door lichamelijke oorzaken worden verklaard.
Hier lijken psychologische en psychosociale factoren, zoals de angst voor de gevolgen van een ongeval, de algemene verwachting of de cultuur, een rol te spelen. In Duitsland en Zwitserland wordt bijvoorbeeld de diagnose whiplash vaker gesteld dan in veel andere landen.
Whiplash: onderzoeken en diagnose
Als een patiënt de typische whiplash-symptomen aan de arts presenteert, zal hij vervolgens vragen of de symptomen zijn voorafgegaan door een ongeval en hoe het ongeval was. In de regel is de diagnose al het gevolg van het antwoord. Hij vraagt de patiënt ook hoe ernstig de pijn is en of hij andere symptomen heeft.
Kortom, het is erg belangrijk om ervoor te zorgen dat er geen ernstige verwondingen achter de symptomen zitten. Tijdens het examen controleert de arts bijvoorbeeld op tekenen van zenuwbeschadiging: voelt de patiënt ergens een tintelend gevoel of gevoelloosheid? Straalt de pijn uit?
Vermoedelijke zenuwbeschadiging wordt vaak geraadpleegd met een neuroloog. Hij kan speciale onderzoeken gebruiken om de mogelijke zenuwletsels nauwkeuriger te bepalen en om te beoordelen of verdere behandeling noodzakelijk is.
Tijdens het lichamelijk onderzoek tikt de arts ook voorzichtig op de wervelkolom. Als er botbreuken of blaren zijn, leidt dit tot verhoogde pijn. Als dit niet het geval is, beweegt het ook het hoofd van de patiënt in alle richtingen en observeert welke bewegingen beperkt of pijnlijk zijn.
Als de arts niet zeker weet of er sprake is van een botletsel, zal een röntgenfoto van de cervicale wervelkolom helpen bij het diagnosticeren. Zulke verwondingen zijn echter de uitzondering: verder onderzoek is zelden nodig, omdat de beperkingen meestal na een paar dagen verdwijnen. Als er in de loop van weken geen merkbare verbetering is, kan magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) worden gebruikt, die de spieren en ligamenten in detail weergeeft.
Het is ook belangrijk dat de arts factoren in het gesprek met de patiënt identificeert die een snel herstel in de weg staan. Het kan bijvoorbeeld de angst voor ernstigere verwondingen of een negatieve verwachting tegengaan.
Whiplash: behandeling
Een whiplash wordt meestal symptomatisch behandeld, dus pijnstillers zoals paracetamol, diclofenac of ibuprofen. De meeste klachten kunnen worden verlicht. Ook beschrijven warmtepads of thermische pleisters vaak de getroffen personen als aangenaam. Om spanning en een stijve nek tegen te gaan, moet de patiënt ook gerichte ontspanningsoefeningen doen en zijn hoofd actief bewegen. Een nekbeugel wordt echter niet langer als nuttig beschouwd.
Mogelijke complicaties van een whiplash-letsel zoals bot- of zenuwletsel vereisen een speciale – vaak chirurgische – behandeling. Zolang na een ongeval onduidelijk is of er meer ernstige verwondingen aanwezig zijn, moet het hoofd altijd stil worden gehouden.
Hoewel losse massages van de nekspieren kunnen helpen bij mobilisatie, wordt het niet aanbevolen om sterkere osteopathische of chiropractische manipulaties te gebruiken om belangrijke structuren van de nek te breken.
Voor langdurige klachten als gevolg van whiplash moet het behandelconcept worden uitgebreid. Er zijn psychosomatische praktijken en klinieken die gespecialiseerd zijn in patiënten met chronische pijn en de behandeling van langdurige, complexe aandoeningen. Naast geavanceerde pijntherapie met antidepressiva kunnen bijvoorbeeld speciale gedrags- en fysiotherapie de pijn helpen verlichten.
Whiplash: voorkomen
Kortom, een sterk vasthoudapparaat beschermt ligamenten en spieren tegen letsel. In het bijzonder kan een getrainde nek en hoofdspierstelsel een whiplash voorkomen of op zijn minst de symptomen verminderen.
Als het gaat om het voorkomen van chroniciteit, is het vaak handig voor de arts om de patiënt uit te leggen wat er precies gebeurt tijdens een whiplash-letsel. Als de patiënt heeft begrepen dat de symptomen meestal onschadelijk zijn en meestal snel weer verdwijnen, heeft dit een kalmerende en genezende werking.
Whiplash: ziekteverloop en prognose
Wat de duur van de whiplash betreft, hoort men verschillende verklaringen van experts. In principe is het merendeel van de patiënten na enige tijd echter volledig symptoomvrij, de meeste na slechts enkele dagen tot weken.
Hoe hoog het aantal chronische kuren is, is moeilijk te zeggen. Verschillende studies over dit onderwerp komen tot verschillende conclusies. Het gegevensbereik varieert van minder dan 10 procent tot meer dan 40 procent.
Deskundigen zijn het er echter over eens dat er bepaalde factoren zijn die een chronisch verloop van een cervixkramp waarschijnlijker maken. Naast negatieve psychosociale invloeden omvat dit ook ernstige hoofdpijn en nekpijn die direct na het ongeval optreden. Een beperking van de nekmobiliteit heeft ook een ongunstig effect. Hoe belangrijker het is bij patiënten met een whiplash om de pijn te verlichten en mobiliteit zo vroeg mogelijk te bevorderen.