hyperthyreoïdie

Hyperthyreoïdie: kort overzicht

• Wat betekent schildklierhyperfunctie? De schildklier produceert te veel schildklierhormonen. Als gevolg hiervan worden de metabolische processen in het lichaam versneld.
• Voorkomende symptomen: Rusteloosheid, nervositeit, stemmingswisselingen, gewichtsverlies ondanks onbedwingbare trek, snelle hartslag, toegenomen zweten, vochtige huid, verhoogde dorst, overgevoeligheid voor hitte, vergrote schildklier (struma), uitstekende oogbollen en andere oogproblemen (bij de ziekte van Graves) enz.
• oorzaken: Ziekte van Graves (een auto-immuunziekte), autonomie van de schildklier (onafhankelijke, ongecontroleerde hormoonproductie), meer zelden: ontsteking van de schildklier, schildklierkanker, enz.
• behandeling: Geneesmiddelen die de hoeveelheid schildklierhormonen verminderen (geneesmiddelen tegen schildklier), therapie met radioactief jodium, chirurgie

Hyperthyreoïdie: symptomen

Hyperthyreoïdie manifesteert zich door verschillende symptomen. De overmaat schildklierhormonen versnelt het metabolisme. Veel voorkomende symptomen van hyperthyreoïdie zijn:

• Rusteloosheid, nervositeit, prikkelbaarheid, stemmingswisselingen
• slaapstoornissen
• Hartkloppingen en hartkloppingen (tachycardie) tot aritmie
• verhoogde bloeddruk
• toegenomen zweten
• vochtige, warme huid
• Overgevoeligheid voor warmte
• toegenomen dorst
• Diarree, soms braken
• Gewichtsverlies ondanks onbedwingbare trek (omdat het metabolisme wordt versneld)
• haaruitval
• spierzwakte
• Spierpijn en spier traagheid
• Trillen (tremor)
• menstruatiestoornissen
• vergrote schildklier (struma, struma) bij 70 tot 90 procent van de patiënten

Heel vaak ontwikkelt hyperthyreoïdie zich door een storing van het immuunsysteem. Deze auto-immuun hyperthyreoïdie zal Ziekte van Graves genoemd. De getroffen mensen ontwikkelen zich naast de bovengenoemde symptomen ook oogproblemen (endocriene orbitopathie). Typische symptomen hier zijn:

• Druksensatie achter de ogen en / of gevoel van een vreemd lichaam
• verhoogde tranen
• Visuele stoornissen (dubbele foto’s)
• fotofobie
• prominente oogbollen (exophthalmos)

De uitstekende ogen in combinatie met de vaak stijve look worden in de volksmond “Glubschaugen” of “Goggle Eyes” genoemd. De intensiteit van de oogbollen zegt niets over de mate van hyperthyreoïdie: bij sommige mensen zijn de ogen zeer prominent, hoewel ze slechts milde hyperthyreoïdie hebben en vice versa.

De drie symptomen van uitstekende oogbollen, hartkloppingen en struma worden de Merseburg Trias genoemd. “Het is typerend voor de ziekte van Graves.

hyperthyreoïdie op oudere leeftijd wordt vaak anders uitgedrukt dan in jongere jaren: veel van de typische symptomen kunnen afwezig zijn en de bestaande symptomen zijn meestal minder uitgesproken. Sommige oudere patiënten hebben bijvoorbeeld alleen een snelle, onregelmatige pols of verliezen alleen gewicht. Hartritmestoornissen zijn soms de enige symptomen van hyperthyreoïdie in deze leeftijdsgroep.

Heeft hyperthyreoïdie met bestaande diabetes (Diabetes mellitus) heeft nog een ander effect: door hyperthyreoïdie wordt het metabolisme aanzienlijk versneld. Daarom hebben patiënten meer insuline nodig dan normaal.

Hyperthyreoïdie: behandeling

Hyperthyreoïdie is een ernstige aandoening. Het moet worden behandeld door een specialist, zoals een specialist in interne geneeskunde of een endocrinoloog. De arts zal voor elke patiënt een geschikte behandeling voorstellen. Dit hangt vooral af van de ernst van hyperthyreoïdie. De leeftijd en algemene gezondheid van de patiënt beïnvloeden ook het behandelplan.

Hyperthyreoïdie: medicijnen

Bij de medicamenteuze behandeling van hyperthyreoïdie ontvangen patiënten “schildklierblokkering”, zogenaamde thyreostatica, Ze zorgen ervoor dat minder schildklierhormonen in het bloed circuleren. Dit is wat de verschillende anti-schildkliermedicijnen op verschillende manieren bereiken. Meestal worden tegenwoordig in de hyperthyroid-therapie zogenaamde thionamiden zoals carbimazol of thiamazol gebruikt. Deze antithyroïde medicijnen remmen direct de vorming van schildklierhormonen.

Tijdens de behandeling met dergelijke geneesmiddelen controleert de arts regelmatig de bloedspiegels van schildklierhormonen in de patiënt. De verhoogde hormoonspiegels gaan meestal binnen enkele weken terug. Dan verbeteren de tekenen van hyperthyreoïdie. Zo niet, dan wordt meestal een andere therapie overwogen (therapie met radioactief jodium, chirurgie).

Zit het in de schildklierhyperfunctie rond Ziekte van Graves, de antithyroïde medicijnen moeten minimaal een jaar worden ingenomen. Bij ongeveer de helft van de patiënten werkt de schildklier dan weer normaal: na het stoppen van de medicatie keren de symptomen van hyperthyreoïdie niet terug.

Voor de andere ongeveer 50 procent van de patiënten echter. Maar om de antithyroid medicijnen nog langer te geven, maar heeft geen zin. Bovendien is het niet aan te raden vanwege de bijwerkingen. In plaats daarvan bevelen artsen patiënten aan om radioactief jodium of een operatie te ondergaan.

Hyperthyreoïdie: therapie met radioactief jodium

Bij deze hyperthyroid-therapie krijgt de patiënt radioactief jodium. Het wordt toegediend met een spuit in een ader of ingeslikt als een capsule. Radioactief jodium (zoals normaal jodium) wordt opgeslagen in de schildklier. Cellen die meer schildklierhormonen produceren, absorberen er veel van. De afbraak van radioactief jodium produceert zogenaamde bètastralen. Ze vernietigen de cellen. Op deze manier neemt de hormoonproductie af en normaliseert het metabolisme van de schildklier geleidelijk.

Goed uitgevoerd, vormt radioactief jodium geen gevaar voor andere organen in het lichaam. Het bereik van de radioactieve stralen die ontstaan ​​bij het verval van het toegediende jodium is slechts enkele millimeters.

Vanwege de blootstelling aan straling die gepaard gaat met radioactieve jodiumtherapie, mogen patiënten tijdelijk geen nauw contact met andere mensen hebben. Het duurt meestal maar een paar dagen voordat de hoeveelheid straling het lichaam heeft verlaten. In Duitsland wordt radiotherapie met jodium echter omwille van de veiligheid op stationaire basis uitgevoerd. De patiënten worden geïsoleerd op een speciale ziekenboeg, tenminste voor een paar dagen.

Vanwege de blootstelling aan straling is radioactieve jodiumtherapie niet geschikt voor zwangere en zogende vrouwen.

Bij veel patiënten ontwikkelt de radioactieve jodiumtherapie hypothyreoïdie: als de behandeling te veel actief schildklierweefsel vernietigt, kunnen onvoldoende schildklierhormonen worden geproduceerd. Het tekort kan maar relatief eenvoudig zijn door de inname van hormoonpreparaten (meestal levothyroxine, L-thyroxine) te compenseren.

Hyperthyreoïdie: chirurgie

Chirurgie kan een optie zijn voor hypothyreoïdie, bijvoorbeeld als de andere therapieën niet helpen of als er een grote struma is gevormd. Zelfs als wordt vermoed dat hyperthyreoïdie het gevolg is van een kwaadaardige tumor van de schildklier (schildklierkanker), wordt een operatie uitgevoerd.

Voor de operatie moet het hormoonmetabolisme van de schildklier worden genormaliseerd met medicatie. Tijdens de procedure wordt de patiënt vervolgens gedeeltelijk of volledig verwijderd onder algehele anesthesie. Hoe meer schildklierweefsel moet worden weggesneden, hoe minder schildklierhormonen achteraf kunnen worden aangemaakt. De operatie kan daarom hypothyreoïdie veroorzaken. Patiënten zullen dan levenslang hormoonpillen moeten nemen.

Hyperthyreoïdie: dieet

Dieet speelt een belangrijke rol bij hyperthyreoïdie: door het “snelle” metabolisme verliezen veel patiënten gewicht. Dan is het belangrijk om voldoende calorieën te eten bij de maaltijd. Tegelijkertijd moet het dieet evenwichtig en gevarieerd zijn. Zodra het metabolisme normaliseert (zoals bij medicatie), moet de calorie-inname opnieuw worden beperkt. De beste manier om patiënten met hun arts te bespreken, zoals de persoonlijk maaltijdplan zou er idealiter uit moeten zien.

Over het algemeen, bij hyperthyreoïdie: patiënten moeten onthouden van koffie, cola en alcohol, Deze drankjes stimuleren het al zeer actieve metabolisme nog verder.

Hyperthyreoïdie: meer tips

Als u hyperthyreoïdie heeft, moet u oppassen dat u niet teveel jodium aan uw lichaam toevoegt. Dit betekent bijvoorbeeld dat u geen jodiumhoudende ontsmettingsmiddelen mag gebruiken.

Voorzichtigheid is ook vereist bij röntgenonderzoek en magnetische resonantiebeeldvorming (MRI): soms worden jodiumhoudende contrastmiddelen vooraf toegediend. Daarom moet u de arts vóór een dergelijk onderzoek over uw hyperthyreoïdie informeren. Dit kan u dan aanvullende medicatie geven die de opname van jodium in de schildklier voorkomt. Of hij gebruikt een niet-gejodeerd contrastmiddel voor het onderzoek.

Als u een hypofunctie heeft als gevolg van de behandeling van uw hyperthyreoïdie en schildklierhormonen moet gebruiken, moet uw bloedonderzoek regelmatig door de arts worden onderzocht. Hiermee kunt u continu bepalen of uw medicijnen correct zijn gedoseerd en of uw schildklierniveaus binnen het normale bereik liggen.

Hyperthyreoïdie: oorzaken en risicofactoren

Bij hyperthyreoïdie produceert de schildklier te veel van twee hormonen: thyroxine (T4) en triiodothyronine (T3). Deze hormonen beïnvloeden het hart en de bloedsomloop en spelen een belangrijke rol in het energiemetabolisme van het lichaam. Overmatig geproduceerd, versnellen ze het metabolisme – dit loopt tot op zekere hoogte op volle snelheid.

Waarom de schildklier te veel hormonen aanmaakt, kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende zijn de ziekte van Graves en schildklierautonomie. Bovendien zijn er ook zeldzamere oorzaken van hyperthyreoïdie.

Ziekte van Graves (immunohyperthyreoïdie)

Heel vaak is schildklierhyperfunctie op één Auto-immuunreactie van het lichaam verschuldigd. Artsen spreken van een auto-immuunreactie wanneer het immuunsysteem met zijn antilichamen het eigen weefsel van het lichaam ten onrechte aanvalt. Deze antilichamen worden auto-antilichamen genoemd.

Bij de ziekte van Graves vormt het immuunsysteem auto-antilichamen tegen de schildklier: ze stimuleren de cellen van het orgaan om meer schildklierhormonen aan te maken. Dit creëert een hyperthyreoïdie.

Waarom het immuunsysteem de schildklier aanvalt is onbekend. Deskundigen suggereren echter dat genetische aanleg, mentale stress en roken het begin van de ziekte van Graves bevorderen.

De ziekte breekt meestal uit tussen het 30e en 50e levensjaar. Vrouwen worden veel vaker getroffen dan mannen. Zelfs in de kindertijd kan de ziekte optreden: de ziekte van Graves is zelfs de meest voorkomende oorzaak van hyperthyreoïdie bij kinderen.

schildklier autonomie

Bij oudere mensen ontwikkelt hyperthyreoïdie zich meestal door autonomie van het orgel. Met andere woorden: de schildklier “besluit” in delen of in zijn geheel om de hormoonproductie onafhankelijk te verhogen – zonder de hersenen als centraal controleorgaan te blijven gehoorzamen. Artsen spreken dan van schildklierautonomie of functionele autonomie van de schildklier.

Er zijn drie soorten schildklierautonomie:

• Bij de verspreide autonomie de autonome cellen zijn diffuus verdeeld over de schildklier.
• Bij de eenduidige autonomie Er is een enkele ophoping (= één knooppunt) van autonome cellen in de schildklier. Zo’n knoop heette vroeger “autonoom adenoom”.
• Bij de multifocale autonomie De schildklier heeft verschillende knooppunten met autonome cellen.

De meest voorkomende reden voor schildklierautonomie is chronische jodiumtekort: als er te weinig jodium is, maakt de schildklier niet genoeg hormonen aan. Ze probeert dit vervolgens te compenseren door verhoogde groei. Het kan schildklierknobbeltjes produceren die hormonen produceren zonder controle door de hersenen. Als deze knooppunten groot genoeg zijn, is er een ongebreidelde productie van hormonen met hernieuwde jodiuminname in de schildklier. Dit kan ook vrij plotseling optreden, bijvoorbeeld wanneer getroffen personen grote hoeveelheden jodium ontvangen (bijvoorbeeld in de vorm van jodiumhoudende röntgencontrastmiddelen).

Andere oorzaken van hyperthyreoïdie

Een van de zeldzame oorzaken van hyperthyreoïdie is er een Ontsteking van de schildklier (Thyroiditis) en bepaalde vormen van schildklier, Ook wie te veel schildklierhormoon als medicijn kan hyperthyreoïdie zijn (zoals hypothyreoïdie). Artsen noemen dit een “hyperthyreoïdie factitia”.

Soms is het ook betrokken Tumor van de hypofyse (Hypofyse) achter: dit hersengebied regelt de functie van de schildklier met zijn eigen hormoon (thyrotropine = TSH). Een hypofyse-tumor kan verhoogde TSH-productie veroorzaken. Deze hormoonproductie in de schildklier wordt overmatig gestimuleerd – er ontstaat hyperthyreoïdie.

Af en toe wordt hyperthyreoïdie ook veroorzaakt door het feit dat het lichaam te veel jodium gevoed is. Dit kan zowel met jodiumhoudende geneesmiddelen als met jodiumhoudende contrastmiddelen gebeuren. Deze laatste worden bijvoorbeeld toegediend vóór röntgenonderzoek of magnetische resonantiebeeldvorming (MRI). Zelfs mensen die gedurende langere tijd grote hoeveelheden jodiumrijk voedsel consumeren (bijvoorbeeld zeealgen) kunnen hyperthyreoïdie ontwikkelen.

Hyperthyreoïdie en zwangerschap

Het zwangerschapshormoon hCG (choriongonadotrofine) is vergelijkbaar met het hormoon TSH van de hypofyse. Het werkt daarom als een stimulerend middel voor de hormoonproductie van de schildklier. Als gevolg hiervan ontwikkelen sommige zwangere vrouwen een voorbijgaande, milde hyperthyreoïdie. Behandeling met medicijnen (antithyroïde medicijnen) is meestal niet nodig.

Als hyperthyreoïdie enkele weken aanhoudt en / of gemarkeerd is (met hartkloppingen, tremoren, enz.), Is dit waarschijnlijk te wijten aan een andere oorzaak. In de meeste gevallen is dit de ziekte van Graves. De hyperthyreoïdie moet dan noodzakelijk worden behandeld. Anders kan dit ernstige gevolgen hebben. Deze omvatten voortijdige bevalling, laag geboortegewicht, miskraam en doodgeboorte en pre-eclampsie.

Tip: vrouwen met bekende hyperthyreoïdie moeten behandeling zoeken en hun hormonale waarden normaliseren voordat ze zwanger worden. Een optimale schildklierfunctie is belangrijk voor de gezonde ontwikkeling van het kind (vooral in de eerste weken van de zwangerschap). Bovendien vermindert een teveel aan schildklierhormonen de kans om zwanger te worden.

Hyperthyreoïdie: onderzoeken en diagnose

Als u hyperthyreoïdie vermoedt, zal de arts dit eerst met u bespreken Om medische geschiedenis te verhogen (Anamnese): hij vroeg bijvoorbeeld naar uw klachten, eventuele eerdere ziekten en hun eetgewoonten (jodiumtekort!). Hij is ook geïnteresseerd in schildklieraandoeningen in uw gezin. Hij vraagt ​​ook welke medicijnen u gebruikt en of u recent een contrastmiddel (röntgenfoto, MRI) -scan heeft gehad.

De volgende stap wordt gevolgd door een lichamelijk onderzoek, De arts zal onder andere uw nek scannen. Dus controleert hij of uw schildklier vergroot is en mogelijk tuberculair aanvoelt. Hij kan ook de omtrek van de nek meten.

Om de schildklier beter te onderzoeken, kan de arts dat doen ultrageluid (Echografie) van de nek. Hierdoor kan hij de locatie, vorm, grootte en structuur van de schildklier nauwkeuriger beoordelen. Als de ziekte van Graves wordt vermoed, worden de oogkassen ook ultrasoon onderzocht (door gespecialiseerde oogartsen),

Aanzienlijk bewijs van hyperthyreoïdie onthuld bloedonderzoek, De concentratie van de schildklierhormonen T3 en T4 evenals het TSH (hypofysehormoon) wordt bepaald. Bij hyperthyreoïdie wordt de T3- en T4-concentratie verhoogd, maar het TSH-niveau wordt verlaagd. Verder onderzoek helpt om de oorzaak van deze hormonale aandoening te achterhalen.

Bij verdenking op de ziekte van Graves is het bloed aan speciale antilichamen tegen de schildklier onderzocht (bijvoorbeeld TSH-receptor-stimulerende antilichamen = TRAK).

Gebruik van de schildklier scintigrafie de functie van het orgel kan nader worden onderzocht. Hiervoor injecteert de arts de patiënt met een radioactieve stof die zich ophoopt in de schildklier, vooral in de actieve, hormoonproducerende gebieden. Een speciale camera maakt vervolgens foto’s van de schildklier om de ophoping van de radioactieve stof in de verschillende weefselgebieden te visualiseren. Dus de arts kan onderscheid maken tussen “warme” en “koude” knooppunten:

• “Hotknots” zijn gebieden die zeer actief zijn (dat wil zeggen dat ze veel schildklierhormonen vormen) en daarom veel van de radioactieve stof hebben verzameld.
• In de “koude knoop” daarentegen heeft zich minder radioactieve stof verzameld dan in het omringende weefsel. Deze gebieden zijn aanzienlijk minder metabolisch actief dan gezond weefsel. De reden is meestal een onschadelijke weefselverandering.

Ondanks koude knopen kan hyperthyreoïdie aanwezig zijn wanneer andere delen van de schildklier meer hormonen produceren.

Soms neemt de arts ook een kleine met een dunne holle naald Weefselmonster van de schildklier (FNAB). Het kan nader worden onderzocht in het laboratorium. Er kan bijvoorbeeld worden bepaald of veranderingen in het weefsel goedaardig of kwaadaardig zijn. Ook kan een ontsteking van de schildklier worden gezien in de analyse van het weefselmonster.

Ernst van hyperthyreoïdie

Hyperthyreoïdie is geclassificeerd op basis van de ernst:

een latente hyperthyreoïdie is in zekere zin een hyperfunctie in de beginfase: de schildklierhormonen (T3 en T4) hebben hier nog steeds normale bloedwaarden, terwijl het TSH-niveau wordt verlaagd.

een manifest hyperthyreoïdie is een aanhoudende hyperthyreoïdie met min of meer uitgesproken symptomen. De bloedspiegels van T3 en T4 worden hier verhoogd, het TSH-niveau wordt verlaagd.

Een grote overmaat schildklierhormoon is vergif voor het lichaam. Het ontwikkelt er een thyrotoxicose of – in het slechtste geval – een thyrotoxische crisis, Tekenen variëren van hoge koorts, hartkloppingen, diarree, braken, spierzwakte, zweten en bewustzijnsstoornissen tot coma en falen van de bloedsomloop. Een dergelijke levensbedreigende complicatie is zeer zeldzaam. Het kan bijvoorbeeld ontstaan ​​als hyperthyreoïdie niet of onvoldoende wordt behandeld. Een andere mogelijke oorzaak is de overmatige inname van jodium (zoals via contrastmiddelen en jodiumhoudende medicijnen).

Een thyreotoxicose kan ook onafhankelijk van hyperthyreoïdie voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij een schildklierinfectie of als iemand een grote dosis schildklierhormonen inneemt (zelfs als hij ze niet nodig heeft).

Hyperthyreoïdie: beloop en prognose

Als een schildklierhyperfunctie tijdig wordt gedetecteerd en behandeld, is de prognose goed. De ziekte van Graves keert terug naar medicamenteuze behandeling bij ongeveer de helft van alle patiënten. De ziekte kan echter ook terugkeren na therapie.

Schildklierautonomie als oorzaak van hyperthyreoïdie keert daarentegen niet vanzelf terug. Het weefsel, dat onafhankelijk overmatige hormonen produceert, kan zelfs in de loop van de tijd toenemen. Een behandeling is daarom absoluut noodzakelijk. Maar dan kunnen de getroffenen meestal een normaal leven leiden.

Zal een hyperthyreoïdie Als het te laat wordt ontdekt of niet wordt behandeld, kunnen er complicaties optreden. Deze omvatten hartfalen (hartfalen) en osteoporose.

Verdere informatie

Boeken:

• Hyperthyreoïdie. Met meer kennis over de juiste diagnose en behandeling: de ziekte van Graves – Hashitoxicosis – hete knopen. Thyroid Foundation Book (Irene Gronegger, CreateSpace Independent Publishing Platform, 2015)

richtlijnen:

• Richtlijn “Hyperthyreoïdie” van de Duitse Vereniging voor Kindergeneeskunde en Jeugdgeneeskunde (2011)

Ondersteuning Groepen:

• Thyroid League Germany e.V.