schouderluxatie

Snel overzicht

• Wat te doen met een schouderdislocatie? Rust, eventueel koel, breng de betrokkene naar de dokter of bel ambulance
• Schouder dislocatie risico’s: Blauwe plekken of scheuren van zenuwen, ligamenten, pezen, bewegingsbeperkingen
• Wanneer naar de dokter? Altijd – elke schouderdislocatie moet door een arts worden onderzocht en behandeld.

Let op!

• Zorg er als eerste hulpverlener voor dat de ontwrichte schouder niet wordt verplaatst of gespannen.
• Probeer nooit zelf een gebroken schoudergewricht in te trekken! Ze kunnen zenuwen, ligamenten of bloedvaten scheuren of afknellen en het letsel erger maken! Handmatige beveiliging vereist veel ervaring en mag alleen door de arts worden gedaan.
• Als u de ontwrichte schouder wilt koelen met ijs of een koelpakket, moet u ervoor zorgen dat er altijd een laag is tussen het koelelement en de huid.
• Een schouderluxatie beperkt de bewegingsmogelijkheden. Indien onbehandeld, kan dit leiden tot stress en gewrichtsslijtage (artrose).

Schouder dislocatie: wat te doen?

Soms is een val voldoende en heeft de persoon zijn schouder ontwricht. Wat te doen met deze zeer pijnlijke gewrichtsblessure? Experts bevelen de volgende maatregelen aan voor first responders:

• Verwijder indien mogelijk strakke kledingstukken in het schoudergebied. Luxaties zwellen vaak enorm. De druk van strakke kleding verergert dan vaak de pijn.
• Kalmeer de persoon in kwestie.
• De patiënt zal instinctief een houding aannemen waarin de pijn niet zo erg is. Ondersteun deze houding en dwing hem niet in een positie die onaangenaam voor hem kan zijn.
• Stabiliseer de ontwrichte schouder. Het is het beste om de betrokken persoon te vragen zijn of haar arm vast te houden. Als alternatief kun je de arm stabiliseren met een verband of een driehoekige sjaal. Bovendien kunt u een kussen duwen als ondersteuning tussen de romp en arm.
• Koel het schoudergebied. Dit kan de pijn verlichten en (verdere) zwelling van het weefsel tegengaan.
• Breng de patiënt onmiddellijk naar de dokter of bel de redding!

Schouder dislocatie: risico’s

Als de schouder ontwricht is, heeft de getroffen persoon meestal ernstige pijn en kan hij de arm nauwelijks bewegen. De schouder is vaak gekneusd, het gebied zwelt op.

Wanneer gewelddadige divergentie van de gewrichtsoppervlakken in de context van de schouderluxatie omliggende structuren kunnen worden verwond. Ligamenten en bloedvaten kunnen scheuren, zenuwen worden beschadigd en botten breken. Voorbeelden:

• In de voorste dislocatie van de schouder kan dit zogenaamd worden genoemd Bankart laesie komen. De gewrichtslip, een kraalachtige verdikking van het kraakbeen aan de voorste rand van de gewrichtskom, breekt gedeeltelijk. Dit verhoogt de kans op nieuwe luxes.
• Als een zenuw die in de directe omgeving van het schoudergewricht loopt, wordt verwond door de dislocatie, kan dit het gevoel van aanraking op de schouder verstoren of ervoor zorgen dat deze helemaal faalt. Afhankelijk van welke zenuw is aangetast, kan de patiënt de arm mogelijk ook lateraal niet optillen.
• Bij schouderluxatie kan de axillaire slagader gewond raken en bloed leveren aan, onder andere, schouderspieren.
• Als de getroffen persoon niet langer of nauwelijks zijn onderarmen kan buigen en deze kan uitdraaien, is de pees van de biceps bovenarmspier waarschijnlijk geknepen of afgescheurd.

Een enkele schouderluxatie geneest meestal volledig. Als een schouder vaak ontwricht, worden de structuren rond de schouder en dus het schoudergewricht steeds onstabieler. Het bedreigt dan blijvende klachten.

Schouder dislocatie: wanneer naar de dokter?

Als iemand zijn schouder heeft ontwricht, moet u hem altijd naar de dokter brengen. Elke schouderontwrichting is een noodgeval! De arts kan de ernst van het letsel bepalen en het gewricht vakkundig beperken. Onder bepaalde omstandigheden is een operatie noodzakelijk.

Schouderluxatie: onderzoeken bij de arts

De arts zal eerst de patiënt onderzoeken. Vaak voelt hij de lege kom en de condylus in zijn luxueuze positie op het schoudergewricht. Bovendien steekt het benige schouderdak uit, waardoor de schoudercontour hoekig lijkt.

Als de arts de ontwrichte arm voorzichtig terug naar zijn natuurlijke positie probeert te geleiden, zal deze terugklikken naar de verkeerde positie wanneer deze wordt losgelaten. Dit fenomeen zal “veerkrachtige fixatie“Called. Het komt voor in veel dislocaties.

De arts controleert ook hoe flexibel de schouder en arm zijn. Bovendien let hij op aanwijzingen voor bijkomende verwondingen, omdat deze vaak gepaard gaan met een Schultergelenkluxatie. Dit kunnen sensatiestoornissen (als gevolg van beschadigde zenuwen) of stoornissen in de bloedsomloop (in geval van vaatletsels) zijn.

Beeldvormende onderzoeken

Om te bepalen of schouderdislocatie en bijkomende verwondingen aanwezig zijn, is een röntgenfoto onmisbaar. Zacht weefselverwondingen zoals pees, ligament en kraakbeenschade kunnen worden gedetecteerd met behulp van MRI (magnetic resonance imaging).

In zeldzame gevallen is een articulatie (artroscopie) ook noodzakelijk. Hier introduceert de arts fijne optische instrumenten rechtstreeks in het gewricht en kan deze dus nauwkeuriger onderzoeken.

Schouder dislocatie: behandeling door de arts

Schouderluxatie is een zaak voor de afdeling spoedeisende hulp. Hoe meer tijd er verstrijkt vóór de behandeling, hoe ernstiger de gevolgen van mogelijk begeleidend letsel kunnen zijn.

Kortom, een dislocatie van de schouder kan worden behandeld door een operatie of handmatige beperking. Welke aanpak zinvoller is, hangt af van de omvang en ernst van het letsel.

Schouder dislocatie: chirurgie

In de regel wordt schouderluxatie toegepast wanneer er verwondingen of andere complicaties zijn die niet anders kunnen worden behandeld. Gescheurde ligamenten, Bankart-laesies en dislocatiefracturen worden bijvoorbeeld meestal geopereerd. De arts kan ook de overbelaste ligamenten aanspannen. Dit vermindert het risico op nieuwe ontwrichtingen.

Terughoudendheid zonder operatie (gesloten reductie)

Als de schouder ontwricht is, kan de arts deze onder gunstige omstandigheden handmatig vasthouden. Dit kan via verschillende manoeuvres gebeuren. Voorbeelden:

• wanneer Manoeuvres naar Arlt De patiënt zit zijwaarts op een stoel en laat de ontwrichte arm over de gewatteerde rugleuning hangen. Door longitudinale tractie op de arm met gebogen ellebogen, probeert de arts zijn arm voorzichtig in te trekken.
• wanneer Manoeuvres naar Hippocrates de patiënt ligt op zijn rug. De arts drukt zijn hiel als een steunpunt in de oksel van de patiënt en trekt zijn ontwrichte arm naar de voet en naar buiten.

Voorafgaand aan handmatige terughoudendheid krijgt de patiënt een sterk analgeticum. Vaak geeft de arts het slachtoffer ook een plaatselijke verdoving of zelfs een algemene verdoving.

Voorkom schouderluxatie

De meest effectieve manier om (re) schouderluxatie te voorkomen, is om de schouderspieren gelijkmatig op te bouwen en te coördineren. Een sterk ondersteunend apparaat geeft het gewricht meer stabiliteit. Dit is vooral belangrijk als u uw schouder al heeft ontwricht. Regelmatige lichaamsbeweging kan het risico op hernieuwde schouderdislocatie verminderen.