Encefalitis is een herseninfectie die in de meeste gevallen wordt veroorzaakt door virussen. Als encefalitis niet alleen de hersenen beïnvloedt, maar ook de hersenvliezen, is het meningoencefalitis. Vooral kinderen en jonge volwassenen en personen met een verzwakt immuunsysteem lopen het risico om encefalitis te ontwikkelen. Lees hier alle belangrijke informatie over encefalitis.
Encefalitis: beschrijving
encefalitis is de medische term voor encefalitis. Dit wordt meestal veroorzaakt door virussen. Encefalitis kan echter ook worden veroorzaakt door andere pathogenen zoals bacteriën, eencellige organismen of wormen, of door een defecte immuunrespons.
Aangezien onbehandelde encefalitis wordt geassocieerd met een hoge mortaliteit, is het belangrijk om zo vroeg mogelijk in het ziekenhuis met de behandeling te beginnen. Omdat aan het begin van de ziekte vaak niet kan worden bepaald welke ziekteverwekker de oorzaak is, worden verschillende geneesmiddelen tegelijkertijd gegeven. Zodra de pathogeen is gedetecteerd door laboratoriumtests, worden alleen die geneesmiddelen toegediend die tegen deze specifieke ziekteverwekker zijn gericht. Bovendien worden de symptomen zelf behandeld, zoals pijn of epileptische aanvallen met geschikte voorbereidingen. Met tijdige behandeling is in veel gevallen een genezing van encefalitis mogelijk.
Encefalitis: symptomen
Afhankelijk van de ziekteverwekkers, de symptomen van encefalitis heel anders. Dit komt omdat verschillende pathogenen bij voorkeur bepaalde hersengebieden infecteren. Bij virale encefalitis zijn er algemene, griepachtige symptomen zoals koorts, hoofdpijn, vermoeidheid, spierpijn en misselijkheid. Alleen dan ontwikkelen de specifieke symptomen van encefalitis. Symptomen zijn:
- Bewustzijnsstoornissen (bijv. Bewusteloosheid of verwarring)
- plotselinge aantasting van concentratie en geheugen
- Gedragsveranderingen (bijv. Opvallende stemmingswisselingen, hallucinaties, paranoia of desoriëntatie [organisch psychosyndroom])
- overgeven
- neurologische tekorten (bijv. spraak- en spraakstoornissen, verlamming van individuele ledematen of oogspieren)
- toevallen
- gelijktijdige irritatie van de hersenvliezen (meningoencefalitis): nek- en / of rugstijfheid (meningisme)
Complicaties die optreden bij a encefalitis kan een aanhoudende aanval zijn (status epilepticus) of een zwelling van de hersenen (hersenoedeem).
Encefalitis: oorzaken en risicofactoren
de encefalitis is meestal het gevolg van een virale infectie. Men maakt onderscheid tussen de primaire en secundaire vorm. In de primaire vorm veroorzaken de virussen ontstekingen direct in de hersenen. In de secundaire vorm ontspoorde het lichaamseigen immuunsysteem als reactie op een virale infectie in het lichaam en viel vervolgens de hersenen aan (auto-immuunreactie). In het proces worden structuren (auto-antilichamen) die zijn gericht tegen specifieke componenten in de hersenen gevormd door het lichaam.
Encefalitis wordt in Duitsland vaak veroorzaakt door de volgende virussen:
- Herpes simplex virus
- Varicella-zoster-virus
- Epstein-Barr virus
- mazelenvirus
- bofvirus
- rubella virus
- enterovirussen
- TBE (Fruhsommer-Meningo-enzephalitis) virussen
Er zijn andere virussen wereldwijd die worden beschouwd als de oorzaak van encefalitis:
- Lyssavirussen (hondsdolheid)
- West Nile Virus
- Arboviruses (Japanse encefalitis)
De TBE-virussen (veroorzaker van meningoencefalitis in de vroege zomer) worden op teken overgedragen. Dierenbeten (bijv. Van vleermuizen) kunnen je besmetten met hondsdolheid.
Naast de virussen zijn er andere triggers van encefalitis. Deze omvatten verschillende bacteriën (bijv. De veroorzakers van syfilis, tuberculose of de ziekte van Lyme), eencellige organismen (bijv. De pathogenen van toxoplasmose), parasieten (bijv. Wormen), schimmels of auto-immuunziekten (bijv. Multiple sclerose).
Encefalitis, waarvan de oorzaak nog onduidelijk is, is de zogenaamde Europese slaapziekte (encefalitis lethargica). Het kwam voornamelijk voor tussen 1917 en 1928 wereldwijd en kan later leiden tot de ziekte van Parkinson.
Vooral kinderen en jonge volwassenen lopen het risico om encefalitis te ontwikkelen. Bovendien hebben personen met een verzwakt immuunsysteem – zoals mensen die besmet zijn met HIV – een groter risico op het ontwikkelen van encefalitis. Aangezien sommige van de genoemde virussen niet op onze breedtegraden voorkomen, lopen ook verre reizigers een groter risico.
Encefalitis: onderzoeken en diagnose
Om encefalitis te diagnosticeren, vraagt de arts naar de symptomen en de medische geschiedenis. Informatie over algemene ziekten, virale infecties of zelfs tekenbeten helpen bij de diagnose. Naast het ondervragen van de patiënt, probeert de arts een tweede beschrijving van familieleden te verkrijgen. Dit is nodig omdat mensen met encefalitis vaak beperkt zijn in hun perceptie-, denk- en communicatievaardigheden. Andere nuttige informatie heeft betrekking op recente vakantiereizen, contact met vee of andere mensen met encefalitis.
De volgende stap is een nauwkeurig lichamelijk en neurologisch onderzoek waarbij de arts onder andere de houding, motorische vaardigheden en verschillende zenuwgerichte reacties test. Naast de beschreven symptomen treden soms huidsymptomen of verstoringen van de waterbalans in het lichaam op.
Als de arts encefalitis vermoedt, onderzoekt hij ook het bloed en de cerebrospinale vloeistof van de patiënt (cerebrospinale vloeistof) op tekenen van ontsteking (veranderingen in CSF, detectie van pathogenen of antilichamen). Om het type pathogeen te detecteren, is de zogenaamde polymerasekettingreactie (PCR) geschikt; ze identificeert zelfs de kleinste hoeveelheden virussen. De arts verkrijgt een monster van de vloeistof door middel van een lumbale punctie. Veel pathogenen van encefalitis kunnen echter niet of alleen met grote inspanning worden gedetecteerd en vaak pas na dagen of weken. In de acute fase van de ziekte zijn bijvoorbeeld meestal geen ziekteverwekkers detecteerbaar in de CSF. Daarom kunnen in het begin vaak alleen de symptomen de weg wijzen om encefalitis en de trigger ervan te diagnosticeren.
Als er een vermoeden van encefalitis bestaat, zal de arts in de regel onmiddellijk een computertomografie (CT) uitvoeren om andere hersenziekten uit te sluiten (bijvoorbeeld hersenbloeding of hersenabces). Magnetic resonance imaging (MRI) is ook mogelijk.
Het hersenabces verschilt van de encefalitis doordat het meestal wordt veroorzaakt door (andere) bacteriën. Het is ruimtelijk beperkt en bestaat uit een verzameling pus, die wordt omgeven door een bindweefselcapsule.
Bovendien – vooral als de encefalitis veroorzaakt door herpesvirussen – een elektro-encefalografie (EEG) uitgevoerd. Hoewel dit alleen in uitzonderlijke gevallen een indicatie van de ziekteverwekker kan geven, maar het in een vroeg stadium zichtbaar maakt of en hoe de ontsteking de hersenfunctie beïnvloedt.
Encefalitis: behandeling
Encefalitis wordt altijd behandeld en gecontroleerd in het ziekenhuis om mogelijke, mogelijk levensbedreigende complicaties snel te kunnen herkennen en beïnvloeden. De procedure is gebaseerd op de trigger van de hersenontsteking.
Als er een vermoeden bestaat van encefalitis veroorzaakt door herpesvirussen (bijv. Herpes simplex-virussen of varicella-zoster-virussen), wordt de intraveneuze toediening van acyclovir, een geneesmiddel tegen virussen (antivirale middelen), onmiddellijk gestart. Als bacteriële ontsteking in dit vroege stadium niet kan worden uitgesloten, worden ook verschillende antibiotica (antibacteriële geneesmiddelen) gegeven.
Alleen wanneer het veroorzakende middel van encefalitis duidelijk is vastgesteld, stopt de arts de potentieel ineffectieve remedies en gebruikt hij, indien mogelijk, speciaal gericht tegen de ziekteverwekkers.
Naast de behandeling tegen de encefalitis-ziekteverwekker zelf, worden ook de symptomen van de patiënten behandeld. Indien nodig kunnen antipyretische medicijnen of pijnstillers worden gegeven. Bovendien worden mogelijk voorkomende aanvallen en de zwelling van de hersenen (hersenoedeem) behandeld met geschikte medicijnen. Bovendien worden de temperatuur, de ademhaling en de waterbalans regelmatig gecontroleerd.
Vanwege het vroege gebruik van de werkzame stof acyclovir in een herpesvirusencefalitis, Voordat de patiënt het bewustzijn verliest, kan zowel de overlevingskans als de kans op herstel aanzienlijk worden verbeterd.
Encefalitis: ziekteverloop en prognose
De kansen op genezing van encefalitis hangen af van de ernst van de ziekte, de aard van de ziekteverwekker en de tijd tot behandeling. Als de hersenontsteking op tijd wordt gedetecteerd en onmiddellijk wordt behandeld, is de prognose meestal goed.
Het is belangrijk om waarschuwingssignalen zoals plotselinge hoge koorts met misselijkheid, hoofdpijn en bewustzijnsstoornissen serieus en onmiddellijk in het ziekenhuis – bij voorkeur op een neurologische afdeling – te nemen om op te helderen.
Zo leidt bijvoorbeeld encefalitis, dat wordt veroorzaakt door het agressieve herpes simplex-virus, tot 70 van de 100 gevallen tot de dood. Met behulp van moderne medicijnen en snelle therapie herstellen echter tot 80 van elke 100 patiënten. Encefalitis kan echter permanente schade aan het zenuwstelsel veroorzaken.
Encefalitis kan gecompliceerd zijn als bijvoorbeeld een aanval aanhoudt (status epilepticus) of er zich een zwelling van de hersenen ontwikkelt (hersenoedeem). Deze complicaties zijn mogelijk levensbedreigend.
Om encefalitis te voorkomen zijn er vaccinaties tegen veel van de ziekteverwekkers. Landelijke vaccinaties tegen mazelen, bof, rodehond en polio (poliomyelitis) worden aangeboden. Daarnaast zijn er vaccinaties voor mensen met een verhoogd risico op het ontwikkelen van encefalitis. Dit omvat TBE-vaccinatie voor bewoners in gebieden waar TBE-virussen vaker worden overgedragen door teken. Het is ook raadzaam voor reizigers naar Zuidoost-Azië om zich tegen de Japanners te verzetten encefalitis als ze van plan zijn langer te blijven of naar landelijke gebieden te reizen.