Hand, mond- en klauwzeer

Snel overzicht

• Wat is hand-mond-mondziekte? Een zeer besmettelijke virale ziekte, die vooral voorkomt bij (kleine) kinderen en mensen met immunodeficiëntie. Het wordt soms “mond- en klauwzeer” of “hand-mond-monduitslag” genoemd.
• besmetting: over druppelinfectie of uitstrijkinfectie
• symptomen: Eerste griepachtige symptomen, daarna rode vlekken en blaren op de handen, voeten en in de mond. Vaak loopt de infectie ook asymptomatisch.
• diagnose: Vaak herkent de arts de ziekte al aan de typische symptomen en aan de hand van de informatie uit het anamnese-interview. In ernstige of onduidelijke gevallen zijn verder onderzoek (bloed, ontlasting) nuttig.
• behandeling: Verlichting van ongemak door pijnstillende tincturen, kuitomslag voor vermindering van koorts etc.
• voorspelling: De hand-mond-mondziekte geneest in de meeste gevallen vanzelf en zonder complicaties. Zelden ontwikkelen zich complicaties door de verspreiding van infecties naar interne organen (bijv. Meningitis = meningitis).

Mond- en klauwzeer: infectie

De triggers van mond-en-klauwzeer (verschillende enterovirussen) zijn overal (alomtegenwoordig) in de omgeving aanwezig en zijn zeer besmettelijk. De ziekte zal overgedragen van persoon tot persoon: Dit kan rechtstreeks worden gedaan via lichaamsvloeistoffen zoals nasale en faryngeale secreties, speeksel of secreties van de typische huidblaren. In geval van hoesten of niezen kunnen geïnfecteerde personen kleine speekseldruppeltjes in de omgeving verspreiden die de ziekteverwekker op gezonde mensen kunnen overbrengen (druppel infectie). Ook bij het aanraken van de bubbels is een infectie met de hersenpan mogelijk.

Bovendien is de hand-mond-en-klauwzeer voorbij contact infectie overdraagbaar: de virusbevattende secretiedruppeltjes kunnen voorwerpen en oppervlakken zoals bestek of deurknoppen besmetten, die zo een bron van infectie voor gezonde mensen worden. Bovendien scheiden besmette mensen de virussen uit via de ontlasting. Als ze hun handen niet (goed) wassen na een stoelgang, kunnen ze ook kranen, deurknoppen, etc. op deze manier vervuilen.

de incubatietijd De hand-mond- en klauwzeer, dat wil zeggen de tijd tussen de infectie en het optreden van de eerste symptomen, is gemiddeld drie tot tien dagen. Soms is de infectie echter al merkbaar (ten vroegste een dag na de infectie) of veel later (tot een maand later).

Duur van het infectierisico

In de eerste week van de ziekte zijn patiënten het meest besmettelijk. In deze fase vermenigvuldigen de virussen zich bijzonder sterk, zodat ze ook in grote aantallen worden vrijgegeven aan het milieu (secreties, ontlasting).

Er is echter ook een zeker risico op infectie, zelfs als de symptomen van hand-mond-en-klauwzeer (uitslag, enz.) Al zijn verdwenen. Geïnfecteerde mensen scheiden de ziekteverwekkers soms wekenlang uit met de ontlasting. Na het toilet of de luierwissel moet u daarom uw handen grondig wassen!

Veel geïnfecteerde (vooral volwassenen) vertonen geen ziektesymptomen. Maar ze zijn nog steeds besmettelijk!

Mond- en klauwzeer: symptomen

De term “hand-mond-mondziekte” geeft al een idee van welke delen van het lichaam de karakteristieke symptomen van de ziekte vertonen. Maar eerst drukt ze zichzelf uit griepachtige klachten zoals koorts, slechte prestaties, keel- en lichaamspijnen en verlies van eetlust.

Ongeveer een tot twee dagen later ontwikkelen zich in de mond (tong, tandvlees, mondslijmvlies) en rond de mond (perioraal) pijnlijke rode stippendat na een korte tijd te klein Blaasjes of oppervlakkige zweren (aftenbe).

Rond dezelfde tijd als de rode vlekken in de mond of minder uren later, ontwikkelt het zich op de handen en voeten huiduitslag: Meestal wordt het weergegeven in de vorm van veel rode vlekken van verschillende vorm en grootte, die meestal niet aanvankelijk jeuken. Dit kan echter veranderen als er zich bellen vormen op de rode gebieden. Doorgaans worden de handpalmen en voetzolen aangetast door deze uitslag. Maar het kan zich ook elders ontwikkelen (rug van de hand, billen, genitale gebied, knieën, ellebogen, enz.).

Sommige patiënten verliezen hun vingernagels en teennagels ongeveer vier tot acht weken nadat de ziekte is verdwenen.

De huid blaren bij hand-mond-en-klauwzeer, maar een secretie die veel van de triggervirussen bevat. Als gevolg hiervan verzendt de patiënt het virus naar andere delen van zijn lichaam, maar ook – door objecten aan te raken – naar andere mensen. Grondige hygiëne is daarom erg belangrijk tijdens de ziekte!

Patiënten hebben echter niet altijd (dergelijke) klachten. Artsen gaan ervan uit dat de beschreven symptomen slechts in ongeveer 20 procent van de gevallen voorkomen. Vier van de vijf mensen hebben geen symptomen. Vooral bij volwassenen zijn de symptomen van hand-mond-en-klauwzeer vaak erg laag. Daarom merken ze vaak niets van de infectie. Hetzelfde geldt voor kinderen ouder dan tien jaar. Niettemin bestaat er een risico op infectie voor anderen.

Dus als u vermoedt dat u de aandoening heeft, bijvoorbeeld omdat u enkele (niet-specifieke) symptomen opmerkt, moet u vermijden in de aanwezigheid van kleine kinderen te blijven tijdens de ziekte.

Hand-mond-mondziekte: zwangerschap en pasgeboren

Over het algemeen is er geen reden om zich zorgen te maken als bij een zwangere vrouw de diagnose hand-mond- en klauwzeer wordt gesteld: de infectie is meestal mild of volledig symptoomvrij (asymptomatisch) tijdens de zwangerschap.

Als de zwangere vrouw kort voor of na de geboorte symptomen van hand-mond-en-klauwzeer ontwikkelt, kan ze de infectie op de pasgeborene overbrengen. Voor de meeste baby’s is de ziekte mild. Zelden verspreidt de infectie zich naar interne organen (zoals lever, hart) en kan dan erg moeilijk zijn. Dit risico is het grootst bij pasgeborenen tijdens de eerste twee levensweken.

Mond- en klauwzeer: behandeling

De hand-mond-mondziekte kan niet causaal worden behandeld, dat wil zeggen: er zijn geen medicijnen tegen de triggervirussen. Maar dat is niet nodig omdat de ziekte meestal onschadelijk is. De behandeling is beperkt tot het verlichten van de symptomen. Dus je kunt bijvoorbeeld een pijnstillers en koortswerende middelen geef bijvoorbeeld met het actieve ingrediënt paracetamol.

Acetylsalicylzuur (ASA) is ook een populaire remedie tegen pijn en koorts. Het is echter niet geschikt voor kinderen: bij hen kan het medicijn in combinatie met een virale infectie ernstige complicaties veroorzaken, zoals het Reye-syndroom.

Voor pijnlijke blaren in de mond, kan de arts een milde, pijnstillende tinctuur deppen of spoelen. Dit bevat meestal de actieve ingrediënten chloorhexidine of lidocaïne. Ook anders Op planten gebaseerde remedies (Kamille, citroenmelisse, tijm) kunnen de symptomen van mond-en-klauwzeer verlichten.

Ondanks de pijnlijke blaren in de mond, moeten patiënten voldoende drinken. Anders bestaat er een risico op uitdroging, vooral bij kinderen.

antibiotica zijn over het algemeen niet effectief bij virale infecties omdat ze alleen helpen tegen bacteriën. In sommige gevallen kan echter naast een virale hand-mond- en klauwzeer een bacteriële infectie (superinfectie) ontstaan. Dan kan een antibioticabehandeling nodig zijn.

Hand-mond-mondziekte: huismiddeltjes

Niet alleen met conventionele medische maatregelen, maar ook met huismiddeltjes kan iets doen tegen de symptomen van mond-en-klauwzeer. Enkele voorbeelden van geschikte huismiddeltjes:

• Met koorts kunnen huismiddeltjes zoals kuitomslag helpen.
• De blaren in de mond maken kauwen en slikken vaak pijnlijk. Aanbevolen worden dan gekoelde of lauwe maaltijden, die niet hoeven te worden gekauwd (zoals yoghurt, pudding, soep) en drankjes zoals kamille of cantharel thee.
• Je kunt de pijnlijke blaren in je mond deppen met een wattenstaafje met honing. Dat kan een rustgevend effect hebben.

Hand-mond-mondziekte: homeopathie

Sommige mensen proberen ook het genezingsproces van hand-mond-mondziekte homeopathieondersteunen. Dus bijvoorbeeld Rhus toxicodendron helpen tegen de vesiculaire uitslag. Over het algemeen komen koortsachtige infecties voor Apis en nachtschade aanbevolen. Een ervaren arts of homeopaat kan u adviseren over de selectie, het gebruik en de dosering van homeopathische middelen voor mond-en-klauwzeer.

Het concept van homeopathie en de specifieke effectiviteit ervan zijn controversieel in de wetenschap en niet duidelijk bewezen door studies.

Je hebt echt nooit gemoedsrust vóór hand-mond-en-klauwzeer: dat kan het hele jaar door voorkomen, met nadruk in de late zomer en herfst. Bovendien de verantwoordelijken Pathogeen verspreidde zich overal, Het gaat over verschillende enterovirussenvooral Coxsackie A-virussen en dat Enterovirus A71.

Vooral kinderen jonger dan tien jaar ziek worden met mond-en-klauwzeer. Volwassenen kunnen ook worden beïnvloed. Vooral als iemand ziek wordt in de kleuterschool, de kleuterschool of op school, duurt het meestal niet lang voordat de zeer besmettelijke ziekte zich verspreidt.

Vooral bedreigd zijn mensen met een immuundeficiëntie, De oorzaak van deze immuundeficiëntie kan een andere aandoening (zoals HIV) of immunodeficiëntietherapie (bijvoorbeeld het gebruik van immunosuppressiva) zijn. Vanwege de defensieve zwakte kunnen de pathogenen van hand-mond-en-klauwzeer in het ergste geval meningitis veroorzaken of organen zoals de lever en het hart beschadigen.

Mond- en klauwzeer wordt vaak ten onrechte aangeduid als mond- en klauwzeer. Deze ziekte komt echter alleen voor bij runderen, schapen en varkens en houdt geen verband met hand-mond-mondziekte. Niettemin wordt dit laatste vaak “verkeerde mond- en klauwzeer” genoemd.

Hand-mond-mondziekte: onderzoeken en diagnose

Als u hand-mond-en-klauwzeer bij uzelf of uw kind vermoedt, is uw kinderarts de juiste persoon om mee te praten. Hij zal eerst alle relevante informatie met u bespreken medische geschiedenis (Medische geschiedenis). Mogelijke vragen van de arts zijn:

• Welke symptomen treden op (koorts, keelpijn, verlies van eetlust, uitslag, enz.)?
• Had u of heeft uw kind contact gehad met andere kinderen met hand-mond- en klauwzeer (kleuterschool, kinderdagverblijf, enz.)?
• Gebruikt u medicijnen voor uw kind?
• Tegen welke ziekten bent u of is uw kind gevaccineerd? Heb je het vaccinatiebewijs bij je?

De laatste vraag heeft de achtergrond dat huiduitslag ook voorkomt bij andere typische “kinderziektes”. Als de arts daarentegen vaccineert, kan hij dergelijke ziekten als de oorzaak van de symptomen met een hoge beveiliging uitsluiten.

Na het anamnese-interview volgt er een lichamelijk onderzoek, De arts kijkt onder andere waar zich uitslag heeft gevormd en hoe deze er precies uitziet.

Op basis van de informatie uit het anamnese-interview en het lichamelijk onderzoek kan de hand-mond-en-klauwzeer meestal duidelijk worden gediagnosticeerd. Verder onderzoek In de regel zijn ze alleen nodig als het klinische beeld zeer ernstig is of als de symptomen niet ondubbelzinnig kunnen worden toegeschreven aan mond-en-klauwzeer. Voor verdere verduidelijking kan de arts bijvoorbeeld een bloed- of ontlastingsmonster van de patiënt in meer detail laten onderzoeken. Minder vaak neemt hij een monster van het zenuwwater (CSF) en stuurt dit naar het laboratorium voor analyse.

Er zijn sommige ziekten die soortgelijke symptomen in de mond kunnen veroorzaken als hand-mond-mondziekte. Deze omvatten tonsillitis, klierkoorts en herpes.

Hand-mond-mondziekte: beloop & prognose

De mond-en-klauwzeer verdwijnt meestal na zeven tot tien dagen zonder complicaties. Pasgeborenen, zuigelingen en immuungecompromitteerde personen kunnen complicaties ontwikkelen terwijl het virus zich door het lichaam verspreidt. Mogelijke gevolgen zijn bijvoorbeeld een meningitis (meningitis) of schade aan het hart of de lever.

Zieke kinderen mogen de gemeenschapsvoorzieningen (kleuterschool, school, enz.) Niet bezoeken totdat de symptomen volledig zijn verdwenen. Voor broers en zussen geldt hetzelfde als ze ook mogelijke tekenen van mond-en-klauwzeer vertonen.

Zodra u de ziekte heeft, is deze immuun voor het triggerende specifieke type virus. Als u echter besmet bent met een ander type hand-mond-mondziekte, is een nieuwe ziekte mogelijk.

Hand-mond-mondziekte: preventie

Er is geen vaccin tegen mond-en-klauwzeer in dit land. Om infectie of overdracht van de ziekteverwekker te voorkomen, moet u op een zeer grondige hygiëne letten. Was eerst en vooral uw handen regelmatig met zeep. Dit geldt vooral na niezen of hoesten, na naar het toilet gaan, na het verschonen van de luier en vóór en na de maaltijdbereiding.

Als een familielid ziek wordt, wordt het sterk aanbevolen om mogelijk besmette items en oppervlakken zoals deurknoppen en toiletten schoon te maken. Nauw contact met de patiënt (knuffelen, zoenen, enz.) Moet zoveel mogelijk worden vermeden. Dit helpt besmet te raken met de Hand, mond- en klauwzeer inzendingen.

Verdere informatie

richtlijnen:

• RKI-handboek “Hand-mond-mondziekte” van het Robert Koch Institute (2017)