Post-traumatische stressstoornis (PTSS) is een psychische aandoening veroorzaakt door een ervaren trauma (geweld, oorlog, natuurramp, enz.). De symptomen van PTSS verschijnen meestal binnen zes maanden en manifesteren zich door angst, flashbacks, overgevoeligheid of slaapproblemen. Posttraumatische stressstoornis moet psychotherapeutisch en mogelijk ook medisch worden behandeld. Lees hier alles wat belangrijk is over de posttraumatische stressstoornis.
Posttraumatische stressstoornis: beschrijving
Posttraumatische stressstoornis (PTSS) is een psychische aandoening die optreedt na traumatische gebeurtenissen. De term trauma komt uit het Grieks en betekent “wond” of “nederlaag”. Een trauma beschrijft dus een zeer stressvolle situatie waarin de getroffen persoon zich hulpeloos en hulpeloos voelt. Dit betekent niet dat normale, zij het pijnlijke, levenssituaties zoals het verlies van een baan of de dood van familieleden. Posttraumatische stressstoornis wordt veroorzaakt door uitzonderlijke en extreme noodsituaties.
Een dergelijk trauma kan bijvoorbeeld voortvloeien uit direct ervaren geweld (fysiek – ook seksueel – of psychologisch) of ervaren geweld zoals tijdens een oorlog. De uitzonderlijke noodsituaties van natuurrampen kunnen ook leiden tot een PTSS. De persoon wordt blootgesteld aan een levensbedreigende situatie.
Posttraumatische stressstoornis wordt ook post-traumatisch stresssyndroom genoemd omdat het veel verschillende symptomen kan hebben. Zijn mogelijk, bijvoorbeeld klachten zoals angst, prikkelbaarheid, slaapstoornissen of zelfs paniekaanvallen (tachycardie, tremoren, kortademigheid). Flashbacks zijn ook typisch – de herhaalde ervaring van de traumatische situatie, waarin de getroffen persoon wordt overspoeld door herinneringen en emoties.
Posttraumatische stressstoornis: frequentie
De posttraumatische stressstoornis treedt meestal zes maanden na de ervaring op en kan in principe iedereen treffen. Een Amerikaans onderzoek schat dat acht procent van de bevolking een keer in zijn leven een posttraumatische stressstoornis ervaart. Volgens een ander onderzoek lopen artsen, soldaten en politie tot 50 procent meer risico op PTSS. Duitse wetenschappers publiceerden resultaten volgens welke verkrachting in 30 procent van de gevallen leidt tot een posttraumatische stressstoornis.
Complexe posttraumatische stressstoornis
De complexe posttraumatische stressstoornis vereist bijzonder ernstig of bijzonder langdurig trauma. In de getroffenen vertoont meestal een ernstige ziekte met persoonlijkheidsveranderingen. Symptomen hebben vooral invloed op persoonlijkheid en gedrag.
Post-traumatische stressstoornis: symptomen
U kunt meer lezen over de posttraumatische stressstoornis – symptomen in het artikel Posttraumatische stressstoornis.
Post-traumatische stressstoornis: oorzaken en risicofactoren
De oorzaken van posttraumatische stressstoornis kunnen zeer divers zijn. Het is in elk geval een traumatische ervaring. Het slachtoffer loopt een serieuze dreiging en voelt dat het over zijn eigen voortbestaan gaat.
Lichamelijk geweld in de vorm van verkrachting, marteling of oorlog is meestal voorstander van een posttraumatische stressstoornis, meer dan natuurrampen of ongelukken, waaraan niemand direct de schuld kan worden gegeven. Het ervaren menselijk geweld kan meestal niet worden verzoend met het bestaande wereldbeeld. Er is dan een directe “vijand” die de dreiging vertegenwoordigt.
Personen zonder sociale ondersteuning worden gevoeliger geacht voor posttraumatische stressstoornis. De onstabiele sociale achtergrond, het lage opleidingsniveau van de ouders en de lage gezinsondersteuning verhogen het risico op posttraumatische stressstoornis. Criminaliteit in de directe omgeving wordt ook als een risicofactor beschouwd.
Mensen met een psychische aandoening zijn ook gevoeliger voor de posttraumatische stressstoornis. Zelfs degenen die hebben geleden onder een zeer autoritaire stijl van opvoeden met straffende gevolgen van de ouders, dragen een hoger risico voor de posttraumatische stressstoornis.
Het risico op een complexe posttraumatische stressstoornis is groter als het trauma gedurende een langere periode plaatsvond, suggereren experts.
Posttraumatische stressstoornis: onderzoeken en diagnose
De posttraumatische stressstoornis moet worden onderscheiden van een acute stressrespons. De symptomen zijn vergelijkbaar in beide gevallen (angst, verwarring, isolatie, enz.). De acute stressrespons verwijst echter naar een toestand van mentaal overwerk onmiddellijk na het ervaren van een ernstige fysieke of mentale toestand. Posttraumatische stressstoornis treedt daarentegen pas na een vertraging na het trauma op.
Een PTSS wordt gediagnosticeerd door zijn symptomen. Dit is niet altijd gemakkelijk, omdat de symptomen vaak overlappen met andere ziekten (angststoornis, borderline-stoornis, depressie). Als een persoon fysiek lijden voelt, zoals kortademigheid, snelle hartslag, beven of zweten, wendt hij zich meestal eerst tot zijn huisarts. Dit zal eerst organische oorzaken ophelderen. Als er een vermoeden bestaat van een posttraumatische stressstoornis, verwijst hij de betrokken persoon door naar een psychiater of psychotherapeut.
In het eerste consult met een speciaal opgeleide traumatherapeut wordt meestal niet de diagnose “posttraumatische stressstoornis” gevraagd. De therapeut stelt eerst vragen over het CV en eventuele bestaande ziekten. Alleen voorzichtig vraagt hij naar eventuele triggerende factoren voor de huidige toestand. Directe vragen over het trauma kunnen de aandoening verergeren en uiteindelijk de patiënt overweldigen en hem ontoegankelijk maken voor latere psychotherapie.
Posttraumatische stressstoornis: diagnostische criteria
Om een posttraumatische stressstoornis te diagnosticeren, volgens de internationale statistische classificatie van ziekten en aanverwante gezondheidsproblemen (ICD-10), moet aan de volgende criteria worden voldaan:
- De patiënt werd blootgesteld aan een stressvolle gebeurtenis (van buitengewone dreiging of catastrofale omvang) die bijna elke hulpeloosheid en wanhoop zou veroorzaken.
- Er zijn groeiende en blijvende herinneringen aan de ervaring (flashbacks).
- Betrokkene vermijdt situaties en omstandigheden die vergelijkbaar zijn met de triggerende situatie.
- Prikkelbaarheid en driftbuien
- moeite met concentreren
- In slaap- en door slaapstoornissen
- overgevoeligheid
- Verhoogde vreselijkheid
- Een gedeeltelijke tot volledige onvermogen om de stressvolle gebeurtenis te herinneren
- Symptomen moeten binnen zes maanden na het trauma optreden.
Posttraumatische stressstoornis: test
Om de posttraumatische stressstoornis te diagnosticeren, zijn er verschillende gestandaardiseerde vragenlijsten:
De zogenaamde “Door de arts toegediende PTSS-schaal“is specifiek ontwikkeld voor de diagnose van” posttraumatische stressstoornis “. Het bevat vragen over het trauma zelf, het roept vragen op over, of hoe vaak en in welke intensiteit de verschillende symptomen van PTSS optreden. En tot slot worden depressie of zelfmoordgedachten opgehelderd.
de SCID-I Test is ook een veelgebruikt gestructureerd klinisch interview om posttraumatische stressstoornis te diagnosticeren. Het is een gidsgesprek: de interviewer stelt vragen en codeert vervolgens de antwoorden. Voor intern verpleegde patiënten duurt het uitvoeren van een SKID-I-test gemiddeld 100 minuten. De diagnose “posttraumatische stressstoornis” kan met deze test worden vastgesteld.
Complexe posttraumatische stressstoornis: test
Of een complexe posttraumatische stressstoornis aanwezig is, wordt meestal ook opgehelderd met behulp van een interview. Het gestructureerde interview over aandoeningen van extreme stress (KANTEN) heeft zichzelf bewezen.
Een Duitstalige testversie is het “Interview over de complexe posttraumatische stressstoornis” (I-KPTBS). Er worden ook vragen gesteld en antwoorden gecodeerd.
Posttraumatische stressstoornis: behandeling
De posttraumatische stressstoornis moet worden behandeld door een door een traumatherapeut opgeleide psychiater of psycholoog. Als een verkeerde therapie wordt gebruikt, kan de posttraumatische stressstoornis anders stollen.
Post-traumatische stressstoornis: psychotherapie
Posttraumatische stressstoornis kan met succes worden behandeld met een psychotherapeutische procedure. De behandeling vindt meestal plaats in verschillende stappen:
1.beveiliging: Eerst en vooral is het creëren van een veilige omgeving en een gevoel van veiligheid voor de betrokken persoon. De patiënt moet zich redelijk veilig en geborgen voelen om zijn posttraumatische stressstoornis aan te kunnen. Vaak wordt daarom een semi-stationair of intramuraal verblijf aanbevolen voor het begin van de behandeling. Voordat de psychotherapie wordt gestart, wordt de patiënt meestal geïnformeerd (psycho-educatie), zodat hij of zij de posttraumatische stressstoornis beter begrijpt als een klinisch beeld.
2.stabilisatie: De geplande psychotherapeutische procedure wordt meestal gezamenlijk besproken door de patiënt en de therapeut. Strategieën worden ontwikkeld om het dagelijks leven aan te kunnen. Ontspanningsoefeningen en ademhalingsoefeningen kunnen helpen om uw eigen gedachten onder controle te houden. Bovendien kan medicijnondersteuning nuttig zijn bij het oplossen van angstgevoelens. Patiënten met een posttraumatische stressstoornis hebben echter een hoger risico om drugsafhankelijk te zijn. De medicijnen moeten daarom worden gericht en gebruikt onder observatie.
3. Trauma overwinnen / integratie en heroriëntatie: In dit stadium heeft de patiënt al zekerheid gekregen en technieken geleerd om zijn emoties te sturen. Vaak voelen de getroffenen zich snel overweldigd door emoties. Daarom kan het nuttig zijn als de therapie in eerste instantie niet rechtstreeks op het trauma is gericht, maar een indirecte verwerking van het geheugen plaatsvindt. Stap voor stap wordt de patiënt langzaam geconfronteerd met beelden en gevoelens. Deze geavanceerde vorm van gedragstherapie (confronterende therapie) wordt veel gebruikt om posttraumatische stressstoornis te behandelen.
Een andere therapie die specifiek is ontwikkeld voor posttraumatische stressstoornis is de Oogbeweging desensibilisatie en opwerking (EMDR). Hier wordt de patiënt langzaam geïntroduceerd in het trauma in de beschermde context van PTSS-therapie. Op het moment van herinnering en wanneer de angst weer opkomt, zou een snelle verandering in de richting van het gezichtsvermogen een gewenning aan de trauma-ervaring teweeg moeten brengen. De posttraumatische stressstoornis wordt behandeld door de traumatiserende ervaring in te bedden in de mentale processen en leidt niet langer tot angst en hulpeloosheid.
Complexe posttraumatische stressstoornis: therapie
De complexe posttraumatische stressstoornis in Duitsland wordt meestal behandeld door de psychodynamische fantasierijke Traumatherapienach Luise Reddemann. Fantasierijke therapie combineert over het algemeen verschillende behandeltechnieken. De patiënt leert mentaal een veilige ruimte te creëren om zich terug te trekken als de emoties te sterk worden. Het doel hier is om de posttraumatische stressstoornis te overwinnen door de ervaring in te bedden in de normale emotionele wereld.
Post-traumatische stressstoornis: ziekteverloop en prognose
Hoe een posttraumatische stressstoornis werkt, hangt af van de ernst en uw eigen middelen. Bij ongeveer een derde van de getroffenen verdwijnt de posttraumatische stressstoornis binnen twaalf maanden vanzelf. Na uitgebreide psychotherapie is de helft van de getroffenen al na vier jaar symptoomvrij. Tien jaar na trauma heeft een derde van de patiënten de posttraumatische stressstoornis echter nog steeds niet kwijt.
Een gemanifesteerde posttraumatische stressstoornis beïnvloedt vaak het dagelijks leven van de getroffenen. Het leidt tot vermijdingsstrategieën, die op hun beurt angst en hulpeloosheid vergroten. Een mogelijk verlies van baan of vervroegd pensioen kan leiden tot sociaal isolement. De getroffen voelen zich dan meestal nog hulpelozer en eenzamer.
De steun van de sociale omgeving is erg belangrijk voor het genezingsproces. De getroffen persoon moet zich veilig en geborgen voelen in het dagelijks leven om de posttraumatische stressstoornis te overwinnen.
Sommige patiënten slagen erin het trauma te zien als een proces van rijping en krijgen iets positiefs van wat ze hebben meegemaakt (“traumatische groei”). U kunt anderen helpen die er last van hebben Posttraumatische stressstoornis aanpakken of campagne voeren voor slachtofferorganisaties.